پرش به محتوا

آشنایی با جوامع حدیثی شیعه و اهل سنت: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ه‌و' به 'ه‌و'
جز (جایگزینی متن - '| پس از = | پیش از = ' به '| پس از = | پیش از =')
جز (جایگزینی متن - 'ه‌و' به 'ه‌و')
(۳۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۴: خط ۴:
| عنوان‌های دیگر =
| عنوان‌های دیگر =
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  
[[نصیری، علی]] (نويسنده)
[[نصیری، علی]] (نویسنده)
| زبان =فارسی
| زبان =فارسی
| کد کنگره =‏Z‎‏ ‎‏1010‎‏ ‎‏/‎‏ن‎‏6‎‏آ‎‏5
| کد کنگره =‏Z‎‏ ‎‏1010‎‏ ‎‏/‎‏ن‎‏6‎‏آ‎‏5
| موضوع =
| موضوع =
احادیث - ماخذ
احادیث - مأخذ


حدیث - تاریخ
حدیث - تاریخ


محدثان اهل سنت - سرگذشت‌نامه و کتاب‎شناسی
محدثان اهل سنت - سرگذشت‌نامه و کتاب‌شناسی


محدثان شیعه - سرگذشت‌نامه و کتاب‎شناسی
محدثان شیعه - سرگذشت‌نامه و کتاب‌شناسی
| ناشر =  
| ناشر =  
جامعة المصطفی العالمية
جامعة المصطفی العالمیة
| مکان نشر =قم - ایران
| مکان نشر =قم - ایران
| سال نشر = 1388 هـ.ش یا 1430 هـ.ق  
| سال نشر = 1388 ش یا 1430 ق  


| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE15935AUTOMATIONCODE
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE15935AUTOMATIONCODE
| چاپ =2
| چاپ =2
| شابک =978-964-8961-50-8
| شابک =978-964-8961-50-8
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =33778
| کتابخوان همراه نور =15935
| کد پدیدآور =
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پس از =
| پیش از =}}'''آشنايى با جوامع حديثى شيعه و اهل سنت'''، اثر [[على نصيرى]] (متولد رشت، 1344ش) است كه در آن، به‌صورت مستند و تحليلى به معرفى و بررسى سيزده جامع حديثى شيعه و هجده جامع حديثى اهل سنت از روزگاران قديم تا دوران معاصر بر اساس اولويت و تا حدودى توالى تاريخى پرداخته و ويژگى‌ها و امتيازات و همچنين نقدها و كاستى‌هاى هريك را شرح داده و نيز شرح‌حال و جايگاه علمى هريك از نويسندگان جوامع مذكور را توضيح داده است.
| پیش از =
}}


اين اثر به زبان فارسى رسا و شيوا نوشته شده است.
'''آشنايى با جوامع حديثى شيعه و اهل سنت'''، اثر [[على نصيرى]] (متولد رشت، 1344ش) است كه در آن، به‌صورت مستند و تحليلى به معرفى و بررسى سيزده جامع حديثى شيعه و هجده جامع حديثى اهل سنت از روزگاران قديم تا دوران معاصر بر اساس اولویت و تا حدودى توالى تاريخى پرداخته و ویژگى‌ها و امتيازات و همچنين نقدها و كاستى‌هاى هریک را شرح داده و نيز شرح‌حال و جايگاه علمى هریک از نویسندگان جوامع مذكور را توضيح داده است.
 
اين اثر به زبان فارسی رسا و شيوا نوشته شده است.


==ساختار==
==ساختار==
اثر حاضر از مقدمه ناشر و همچنين مقدمه نویسنده و متن اصلى کتاب (شامل: 1. كليات؛ 2. شناخت‌نامه کتاب كافى؛ 3. شناخت‌نامه من‌لايحضره‌الفقيه؛ 4. شناخت‌نامه [[تهذيب الأحكام]] و [[الاستبصار في ما اختلف من الأخبار|استبصار]]؛ 5. شناخت‌نامه وافى و [[تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة|وسائل الشيعة]]؛ 6. شناخت‌نامه بحار الأنوار و [[مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل|مستدرك الوسائل]]؛ 7. شناخت‌نامه جوامع حديثى متأخر شيعه؛ 8. شناخت‌نامه موطّأ مالك و [[مسند الإمام أحمد بن حنبل|مسند ابن حنبل]]؛ 9. شناخت‌نامه [[صحيح بخارى]]؛ 10. شناخت‌نامه صحيح مسلم و [[سنن ابى‌داود]]؛ 11. شناخت‌نامه [[سنن ترمذى]]، نسايى و [[ابن ماجه، محمد بن یزید|ابن ماجه]] قزوینى؛ 12. شناخت‌نامه ساير جوامع حديثى اهل سنت)، تشكيل شده است.


زبان و ادبيات این اثر، امروزى، روان و زيبا است. نویسنده از منابع قابل توجهى (172 کتاب) از آثار معتبر عربى و فارسی از انديشمندان قديم و جديد برای تولید اثر حاضر بهره برده است.


اثر حاضر از مقدمه ناشر و همچنين مقدمه نويسنده و متن اصلى کتاب (شامل: 1. كليات؛ 2. شناخت‌نامه کتاب كافى؛ 3. شناخت‌نامه من‌لايحضره‌الفقيه؛ 4. شناخت‌نامه [[تهذيب الأحكام]] و [[الاستبصار في ما اختلف من الأخبار|استبصار]]؛ 5. شناخت‌نامه وافى و [[تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة|وسائل الشيعة]]؛ 6. شناخت‌نامه بحار الأنوار و [[مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل|مستدرك الوسائل]]؛ 7. شناخت‌نامه جوامع حديثى متأخر شيعه؛ 8. شناخت‌نامه موطّأ مالك و [[مسند الإمام أحمد بن حنبل|مسند ابن حنبل]]؛ 9. شناخت‌نامه [[صحيح بخارى]]؛ 10. شناخت‌نامه صحيح مسلم و [[سنن ابى‌داود]]؛ 11. شناخت‌نامه [[سنن ترمذى]]، نسايى و [[ابن ماجه، محمد بن یزید|ابن ماجه]] قزوينى؛ 12. شناخت‌نامه ساير جوامع حديثى اهل سنت)، تشكيل شده است.
شيوه نویسنده در این اثر، آموزشى و كاربردى است و به همین جهت، نخست مباحثى كلى در مورد مفهوم جامع و تقسيم‌بندى جوامع حديثى و... مطرح كرده و بعد با ارائه مثال‌هاى فراوان به معرفى کتاب‌ها و نویسندگان جوامع حديثى شيعه و اهل سنت پرداخته است.
 
زبان و ادبيات اين اثر، امروزى، روان و زيبا است. نويسنده از منابع قابل توجهى (172 کتاب) از آثار معتبر عربى و فارسى از انديشمندان قديم و جديد براى توليد اثر حاضر بهره برده است.
 
شيوه نويسنده در اين اثر، آموزشى و كاربردى است و به همين جهت، نخست مباحثى كلى در مورد مفهوم جامع و تقسيم‌بندى جوامع حديثى و... مطرح كرده و بعد با ارائه مثال‌هاى فراوان به معرفى کتاب‌ها و نويسندگان جوامع حديثى شيعه و اهل سنت پرداخته است.


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
درباره محتواى این اثر چند نكته گفتنى است:


 
#ناشر در مقدمه‌اش كه آن را در تاريخ 1388ش، نوشته، تأكيد كرده است: «نوشتار حاضر با عنوان آشنايى با جوامع حديثى شيعه و اهل سنت برای دانش‌پژوهان دوره كارشناسى ارشد (گرايش علوم قرآن و حديث) نگارش يافته و به تحليل، بررسى و معرفى جوامع حديثى شيعه و اهل سنت مى‌پردازد»  .<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/33778/1/6 مقدمه کتاب، ص6]</ref>
درباره محتواى اين اثر چند نكته گفتنى است:
#نویسنده در مقدمه‌اش - كه آن را در تاريخ 1384/2/20ش، در قم نوشته - چنين آورده است: «جوامع حديثى، مهم‌ترين اسناد مكتوبى هستند كه قول، فعل و تقرير معصومان(ع) را به تصویر مى‌كشند... در این کتاب كه به پيشنهاد دفتر برنامه‌ريزى و فناورى آموزشى «جامعة المصطفى(ص) العالمیة» و به‌عنوان متن درسى مقطع كارشناسى ارشد نگاشته شده است، افزون بر مطالعات و منابع پيشين، به بررسى متون جوامع حديثى، به‌ویژه كتب اربعه و صحاح سته پرداخته و با استفاده از كتبى كه پيرامون آنها نوشته شده است، تلاش گرديده است تا تصویر روشن‌تر و جامع‌ترى از آنها ارائه شود...».<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/33778/1/13 ر. ك.: همان، ص13 - 15]</ref>وى در ادامه تأكيد كرده است كه: «معرفى هریک از جوامع حديثى با رعايت سه محور صورت گرفته است: 1. ارائه زندگى‌نامه صاحبان هریک از جوامع حديثى، معرفى اساتيد، شاگردان و تبيين جايگاه علمى و حديثى آنان؛ 2. معرفى ساختارى جوامع حديثى با معرفى جلدها، شرح‌ها و كارهاى صورت‌گرفته پيرامون هریک از آنها؛ 3. معرفى محتوايى جوامع حديثى با تبيين شيوه مؤلف، ویژگى‌ها و امتيازات و نيز نقدها و كاستى‌هاى کتاب...»  .<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/33778/1/13 همان]</ref>
 
#یکى از نكته‌هاى جالبى كه نویسنده ذكر كرده، این است: «حجت‌الاسلام رى‌شهرى از حديث‌پژوهان معاصر است كه با تأسيس مؤسسه تحقيقاتى دارالحديث و نيز دانشكده علوم حديث در سال‌هاى اخير در كنار انتشار برخى از آثار روايى و نشر احاديث و علوم حديث، گام‌هاى مؤثرى برداشته است... او با مطالعه مكرر بحار الأنوار و با تنظيم الفبايى روايات بر اساس این منبع روايى، به منابع روايى اهل سنت، به‌ویژه کتاب كنز العمال متقى هندى مراجعه كرده و حاصل كار را بنا به توصيه [[مطهری، مرتضی|شهيد مطهرى]] و با شتاب بيشتر در انتشار آن اقدام كرده است...»  .<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/33778/1/208 ر. ك.: متن کتاب، ص208]</ref>
#ناشر در مقدمه‌اش كه آن را در تاريخ 1388ش، نوشته، تأكيد كرده است: «نوشتار حاضر با عنوان آشنايى با جوامع حديثى شيعه و اهل سنت براى دانش‌پژوهان دوره كارشناسى ارشد (گرايش علوم قرآن و حديث) نگارش يافته و به تحليل، بررسى و معرفى جوامع حديثى شيعه و اهل سنت مى‌پردازد»  .<ref>مقدمه کتاب، ص6</ref>
#نویسنده در مطلبى تحت عنوان «[[مسند الإمام أحمد بن حنبل|مسند ابن حنبل]] در بوته نقد»، چنين نوشته است: «به‌رغم آنكه [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]] از اعتبار کتاب خود دفاع كرده و گفته است: «من این کتاب را به‌عنوان راهنماى مسلمانان تدوین كرده‌ام كه اگر مردم در سنتى از رسول‌خدا(ص) اختلاف كردند، به آن مراجعه كنند و اگر در آن نيافتند، باطلش انگارند»، اما بر این کتاب نقدهایی وارد شده است كه بخشى از آن عبارت است از: 1. کتاب مسند در زمان حيات مؤلف و با نظارت خود او تكمیل نشده است؛ فزونى‌هایى كه توسط فرزند او عبدالله و نيز شاگرد او ابوبكر قطيعى انجام گرفته، شاهد آن است...؛ 2. تسامح [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]] در روايات فضايل، در عمل به انعكاس روايات مجعول انجامیده است؛ 3. بناى [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]] بر گردآورى مجموعه‌اى از روايات، اعمّ از صحيح و ضعيف بوده تا این میراث از بين نرود و قضاوت در مورد صحت و سقم آن را به ديگران واگذارده است... در برابر این نقدها برخى از محدثان معتقدند كه شمار احاديث جعلى در [[مسند الإمام أحمد بن حنبل|مسند ابن حنبل]]، سه يا چهار مورد يا كمتر از شمار انگشتان دست است...  .<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/33778/1/222 ر. ك.: همان، ص222 - 224]</ref>
#نويسنده در مقدمه‌اش - كه آن را در تاريخ 1384/2/20ش، در قم نوشته - چنين آورده است: «جوامع حديثى، مهم‌ترين اسناد مكتوبى هستند كه قول، فعل و تقرير معصومان(ع) را به تصوير مى‌كشند... در اين کتاب كه به پيشنهاد دفتر برنامه‌ريزى و فناورى آموزشى «جامعة المصطفى(ص) العالمية» و به‌عنوان متن درسى مقطع كارشناسى ارشد نگاشته شده است، افزون بر مطالعات و منابع پيشين، به بررسى متون جوامع حديثى، به‌ويژه كتب اربعه و صحاح سته پرداخته و با استفاده از كتبى كه پيرامون آنها نوشته شده است، تلاش گرديده است تا تصوير روشن‌تر و جامع‌ترى از آنها ارائه شود...».<ref>ر. ك.: همان، ص13 - 15</ref>وى در ادامه تأكيد كرده است كه: «معرفى هريك از جوامع حديثى با رعايت سه محور صورت گرفته است: 1. ارائه زندگى‌نامه صاحبان هريك از جوامع حديثى، معرفى اساتيد، شاگردان و تبيين جايگاه علمى و حديثى آنان؛ 2. معرفى ساختارى جوامع حديثى با معرفى جلدها، شرح‌ها و كارهاى صورت‌گرفته پيرامون هريك از آنها؛ 3. معرفى محتوايى جوامع حديثى با تبيين شيوه مؤلف، ويژگى‌ها و امتيازات و نيز نقدها و كاستى‌هاى کتاب...»  .<ref>همان</ref>
#يكى از نكته‌هاى جالبى كه نويسنده ذكر كرده، اين است: «حجت‌الاسلام رى‌شهرى از حديث‌پژوهان معاصر است كه با تأسيس مؤسسه تحقيقاتى دارالحديث و نيز دانشكده علوم حديث در سال‌هاى اخير در كنار انتشار برخى از آثار روايى و نشر احاديث و علوم حديث، گام‌هاى مؤثرى برداشته است... او با مطالعه مكرر بحار الأنوار و با تنظيم الفبايى روايات بر اساس اين منبع روايى، به منابع روايى اهل سنت، به‌ويژه کتاب كنز العمال متقى هندى مراجعه كرده و حاصل كار را بنا به توصيه [[مطهری، مرتضی|شهيد مطهرى]] و با شتاب بيشتر در انتشار آن اقدام كرده است...»  .<ref>ر. ك.: متن کتاب، ص208</ref>
#نويسنده در مطلبى تحت عنوان «[[مسند الإمام أحمد بن حنبل|مسند ابن حنبل]] در بوته نقد»، چنين نوشته است: «به‌رغم آنكه [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]] از اعتبار کتاب خود دفاع كرده و گفته است: «من اين کتاب را به‌عنوان راهنماى مسلمانان تدوين كرده‌ام كه اگر مردم در سنتى از رسول‌خدا(ص) اختلاف كردند، به آن مراجعه كنند و اگر در آن نيافتند، باطلش انگارند»، اما بر اين کتاب نقدهايى وارد شده است كه بخشى از آن عبارت است از: 1. کتاب مسند در زمان حيات مؤلف و با نظارت خود او تكميل نشده است؛ فزونى‌هايى كه توسط فرزند او عبدالله و نيز شاگرد او ابوبكر قطيعى انجام گرفته، شاهد آن است...؛ 2. تسامح [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]] در روايات فضايل، در عمل به انعكاس روايات مجعول انجاميده است؛ 3. بناى [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]] بر گردآورى مجموعه‌اى از روايات، اعمّ از صحيح و ضعيف بوده تا اين ميراث از بين نرود و قضاوت در مورد صحت و سقم آن را به ديگران واگذارده است... در برابر اين نقدها برخى از محدثان معتقدند كه شمار احاديث جعلى در [[مسند الإمام أحمد بن حنبل|مسند [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]]، سه يا چهار مورد يا كمتر از شمار انگشتان دست است...  .<ref>ر. ك.: همان، ص222 - 224</ref>


==وضعيت کتاب==
==وضعيت کتاب==




براى کتاب حاضر، افزون بر فهرست تفصيلى مطالب  .<ref>مقدمه کتاب، ص7 - 12</ref>، فقط فهرست منابع.<ref>متن کتاب، ص305 - 311</ref>، تنظيم شده و متأسفانه ساير فهرست‌هاى فنى (مانند آيات، روايات، اعلام و امكنه و...) فراهم نشده است.
برای کتاب حاضر، افزون بر فهرست تفصيلى مطالب  .<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/33778/1/7 مقدمه کتاب، ص7 - 12]</ref>، فقط فهرست منابع.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/33778/1/305 متن کتاب، ص305 - 311]</ref>، تنظيم شده و متأسفانه ساير فهرست‌هاى فنى (مانند آيات، روايات، اعلام و امكنه و...) فراهم نشده است.
 
کتاب حاضر، مستند است و نويسنده، ارجاعاتش را به‌صورت پاورقى در پايان هر صفحه آورده است. اين پاورقى‌ها، معمولاً ارجاعى است و نويسنده نام کتاب مورد استناد و شماره جلد و صفحه مورد نظر را آورده  .<ref>ر. ك.: همان، ص17، پاورقى 1 و 2؛ ص18، پاورقى 1 و 2 و...</ref>


همچنين وى در برخى از پاورقى‌ها توضيحاتى اصطلاحى، روايى، رجالى و... را مطرح كرده است  .<ref>مثلاً ر. ك.: همان، ص20، پاورقى 1؛ ص66، پاورقى 2 و...</ref>
کتاب حاضر، مستند است و نویسنده، ارجاعاتش را به‌صورت پاورقى در پایان هر صفحه آورده است. این پاورقى‌ها، معمولاً ارجاعى است و نویسنده نام کتاب مورد استناد و شماره جلد و صفحه مورد نظر را آورده  .<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/33778/1/17 همان، ص17، پاورقى 1 و 2]؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/33778/1/18 ص18، پاورقى 1 و 2] و [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/33778/1/102 ص 102، 103] و...</ref>
 
نويسنده گاه از جدول نيز براى كمك به تفهيم مطالب استفاده كرده است  .<ref>همان، ص69 - 70، ص100 - 101 و ص131 - 135</ref>
 
کتاب حاضر متن درسى است و به همين جهت، با بيانى روان و روشن نوشته شده و همچنين در پايان هر درس سه بخش افزوده شده است: 1. پرسش؛ 2. پژوهش؛ 3. منابع براى مطالعه بيشتر  .<ref>ر. ك.: همان، ص30، 71، 102، 103 و...</ref>


==پانویس==
==پانویس==
خط ۶۶: خط ۶۱:


==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
مقدمه و متن کتاب.
مقدمه و متن کتاب.


خط ۷۴: خط ۶۷:


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب (کلیات)، نویسندگی، نسخه‌شناسی، صنایع کتاب و تجارت، کتابخانه‌ها، کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب (کلیات)، نویسندگی، نسخه‌شناسی، صنایع کتاب و تجارت، کتابخانه‌ها]]
[[رده:کتاب‌شناسی عمومی]]
[[رده:25 دی الی 24 بهمن(97)]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش