پرش به محتوا

آشنائی با حوزه‌های علمیه شیعه در طول تاریخ: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '= ' به '='
جز (جایگزینی متن - '↵↵' به ' ')
جز (جایگزینی متن - '= ' به '=')
 
(یک نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۳: خط ۳:
| عنوان =‏آشنائی با حوزه‌های علمیه شیعه در طول تاریخ
| عنوان =‏آشنائی با حوزه‌های علمیه شیعه در طول تاریخ
| عنوان‌های دیگر =
| عنوان‌های دیگر =
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =
[[موحد ابطحی، حجت]] (نویسنده)
[[موحد ابطحی، حجت]] (نویسنده)
| زبان =فارسی
| زبان =فارسی
خط ۱۳: خط ۱۳:
مجتهدان و علما - سرگذشت‌نامه
مجتهدان و علما - سرگذشت‌نامه
مدرسه‏‌ها - تاریخ
مدرسه‏‌ها - تاریخ
| ناشر =  
| ناشر =
حوزه علمیه اصفهان
حوزه علمیه اصفهان
| مکان نشر =اصفهان - ایران
| مکان نشر =اصفهان - ایران
| سال نشر = 1365 ش  
| سال نشر =1365 ش  
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE19086AUTOMATIONCODE
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE19086AUTOMATIONCODE
| چاپ =1
| چاپ =1
خط ۲۶: خط ۲۶:
| پیش از =
| پیش از =
}}
}}
{{کاربردهای دیگر| شیعه (ابهام زدایی)}}
{{کاربردهای دیگر| شیعه (ابهام زدایی)}}
'''آشنايى با حوزه‌هاى علمیه شيعه در طول تاريخ'''، تأليف [[سيد‌ ‎حجت موحد ابطحى]]، از جمله آثار فارسی با موضوع معرفى حوزه‌هاى علمیه شيعه است.
'''آشنايى با حوزه‌هاى علمیه شيعه در طول تاريخ'''، تأليف [[سيد‌ ‎حجت موحد ابطحى]]، از جمله آثار فارسی با موضوع معرفى حوزه‌هاى علمیه شيعه است.
==انگیزه نگارش==
==انگیزه نگارش==
انگیزه نویسنده از نگارش این اثر، پاسخ‌گویى به سؤالات و درخواست‌هایى بوده كه درباره شناخت این مراكز مذهبى وجود داشته و با انقلاب اسلامى بيشتر شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/19655/1/5 مقدمه، ص5]</ref>
انگیزه نویسنده از نگارش این اثر، پاسخ‌گویى به سؤالات و درخواست‌هایى بوده كه درباره شناخت این مراكز مذهبى وجود داشته و با انقلاب اسلامى بيشتر شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/19655/1/5 مقدمه، ص5]</ref>
==ساختار==
==ساختار==
کتاب، مشتمل بر یک مقدمه و عناوین متعددى است كه مباحث را مى‌توان بدين‌گونه دسته‌بندى نمود:
کتاب، مشتمل بر یک مقدمه و عناوین متعددى است كه مباحث را مى‌توان بدين‌گونه دسته‌بندى نمود:
خط ۳۶: خط ۳۹:
#حوزه‌هاى علمیه در زمان رسول خدا(ص) و ائمه اطهار(ع)؛
#حوزه‌هاى علمیه در زمان رسول خدا(ص) و ائمه اطهار(ع)؛
#حوزه‌هاى علمیه در زمان غيبت.
#حوزه‌هاى علمیه در زمان غيبت.
==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
نویسنده، مقدمه را با تعريفى از حوزه عليمه آغاز مى‌كند: «حوزه علمیه، محل كسب علوم و آگاهى‌هاى اسلامى و آشنايى با فرهنگ اسلام توأم با عمل و اخلاص و زهد، با نظامى متكى به احساس مسئولیت دينى مى‌باشد».<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/19655/1/7 مقدمه، ص7]</ref>
نویسنده، مقدمه را با تعريفى از حوزه عليمه آغاز مى‌كند: «حوزه علمیه، محل كسب علوم و آگاهى‌هاى اسلامى و آشنايى با فرهنگ اسلام توأم با عمل و اخلاص و زهد، با نظامى متكى به احساس مسئولیت دينى مى‌باشد».<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/19655/1/7 مقدمه، ص7]</ref>
وى در پاسخ به سؤالاتى كه ممكن است در رابطه با پيشينه حوزه‌هاى علمیه مطرح باشد، تذكر این نكته را لازم مى‌داند كه نام حوزه در زمان‌هاى قديم مطرح نبوده است، بلكه در ابتداى امر محل تحصيل علوم اسلامى مساجد بوده و سپس با توسعه فعاليت علمى از یک طرف و فراهم شدن امكانات زندگى از طرف ديگر، مدارسى به وجود آمد كه محل تحصيل علوم دينى گشت و سپس با گسترده شدن فعاليت و امكانات تحصيلى در جاهایى كه مجموعه‌اى از مدارس و مراكز تحصيلى گرد مى‌آمد، نام حوزه علمیه بر آن نهاده شد؛ لذا كسى كه بخواهد تاريخ حوزه‌ها را بررسى كند بايد راجع به مدارس و مساجد تحقيق كند؛ زيرا در همان جاهاست كه در گذشته كار حوزه‌اى انجام مى‌شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/19655/1/9 همان، ص9]</ref>
وى در پاسخ به سؤالاتى كه ممكن است در رابطه با پيشينه حوزه‌هاى علمیه مطرح باشد، تذكر این نكته را لازم مى‌داند كه نام حوزه در زمان‌هاى قديم مطرح نبوده است، بلكه در ابتداى امر محل تحصيل علوم اسلامى مساجد بوده و سپس با توسعه فعاليت علمى از یک طرف و فراهم شدن امكانات زندگى از طرف ديگر، مدارسى به وجود آمد كه محل تحصيل علوم دينى گشت و سپس با گسترده شدن فعاليت و امكانات تحصيلى در جاهایى كه مجموعه‌اى از مدارس و مراكز تحصيلى گرد مى‌آمد، نام حوزه علمیه بر آن نهاده شد؛ لذا كسى كه بخواهد تاريخ حوزه‌ها را بررسى كند بايد راجع به مدارس و مساجد تحقيق كند؛ زيرا در همان جاهاست كه در گذشته كار حوزه‌اى انجام مى‌شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/19655/1/9 همان، ص9]</ref>
خلاصه مطالب کتاب به ترتيبى كه در ساختار آمده بدين شرح است:
خلاصه مطالب کتاب به ترتيبى كه در ساختار آمده بدين شرح است:
#ابطحى پاره‌اى از ویژگى‌ها را شاخصه اغلب حوزه‌هاى علمیه دانسته است. وى خاطرنشان مى‌كند كه با بررسى و تحقيق در حوزه‌هاى علمیه و تاريخ مدارس و کتابخانه‌ها خصوصياتى را در مورد آنها مى‌يابيم كه بعضى جنبه كلى دارند و در همه يا اكثر حوزه‌ها مطرح مى‌باشند. شناخت این خصوصيات در راه رسيدن به آگاهى در مورد حوزه علمیه نقش اساسى دارد؛ لذا در ضمن چند قسمت این ویژگى‌ها را مورد بررسى قرار مى‌دهد. اتصال و ارتباط حوزه و مسجد و کتابخانه، رابطه تنگاتنگ حوزه علمیه و جامعه، حوزه علمیه در كنار حرم ائمه(ع) و پيشوايان دين، علوم اسلامى در حوزه‌ها و علل توجه يا بى‌اعتنايى به برخى از علوم در حوزه‌هاى علمیه از مباحثى است كه در بخش اول مطالب کتاب، مطرح شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/19655/1/10 متن کتاب، ص10 - 31]</ref>
#ابطحى پاره‌اى از ویژگى‌ها را شاخصه اغلب حوزه‌هاى علمیه دانسته است. وى خاطرنشان مى‌كند كه با بررسى و تحقيق در حوزه‌هاى علمیه و تاريخ مدارس و کتابخانه‌ها خصوصياتى را در مورد آنها مى‌يابيم كه بعضى جنبه كلى دارند و در همه يا اكثر حوزه‌ها مطرح مى‌باشند. شناخت این خصوصيات در راه رسيدن به آگاهى در مورد حوزه علمیه نقش اساسى دارد؛ لذا در ضمن چند قسمت این ویژگى‌ها را مورد بررسى قرار مى‌دهد. اتصال و ارتباط حوزه و مسجد و کتابخانه، رابطه تنگاتنگ حوزه علمیه و جامعه، حوزه علمیه در كنار حرم ائمه(ع) و پيشوايان دين، علوم اسلامى در حوزه‌ها و علل توجه يا بى‌اعتنايى به برخى از علوم در حوزه‌هاى علمیه از مباحثى است كه در بخش اول مطالب کتاب، مطرح شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/19655/1/10 متن کتاب، ص10 - 31]</ref>
خط ۴۸: خط ۵۴:
#:وى همچنين با بررسى حوزه‌هاى علمیه ساير ائمه، به حوزه علمیه [[امام جعفر صادق(ع)]] با تفصيل بيشترى مى‌پردازد؛ چراكه: «بررسى تاريخ حوزه‌ها به ما نشان مى‌دهد كه علوم حوزه‌اى، برنامه‌هاى كلى حوزه‌هاى شيعه، تداوم حركت فكرى و علمى تشيع، گسترش ابعاد مجامع علمى شيعه، مرهون آن امام معصوم و آگاه و آن مجمع بزرگ علم و فضيلت است».<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/19655/1/165 همان، ص165]</ref>
#:وى همچنين با بررسى حوزه‌هاى علمیه ساير ائمه، به حوزه علمیه [[امام جعفر صادق(ع)]] با تفصيل بيشترى مى‌پردازد؛ چراكه: «بررسى تاريخ حوزه‌ها به ما نشان مى‌دهد كه علوم حوزه‌اى، برنامه‌هاى كلى حوزه‌هاى شيعه، تداوم حركت فكرى و علمى تشيع، گسترش ابعاد مجامع علمى شيعه، مرهون آن امام معصوم و آگاه و آن مجمع بزرگ علم و فضيلت است».<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/19655/1/165 همان، ص165]</ref>
#در آخرين بحث کتاب، حوزه‌هاى علمیه عصر غيبت مورد بررسى قرار گرفته است. در این بخش به سه حوزه علمیه نجف اشرف، قم و اصفهان به‌تفكیک پرداخته شده است. چگونگى تأسيس و شخصيت‌هاى علمى هریک از این حوزه‌ها، تأثيرات هریک از این حوزه‌ها در ترویج مذهب تشيع و مراكز علمى و آثار هریک از این حوزه‌ها، از جمله مباحث مطرح‌شده در این بخش از کتاب است. يادى از شهداى حوزه علمیه اصفهان، حسن ختام مطالب کتاب است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/19655/1/428 همان، ص428]</ref>
#در آخرين بحث کتاب، حوزه‌هاى علمیه عصر غيبت مورد بررسى قرار گرفته است. در این بخش به سه حوزه علمیه نجف اشرف، قم و اصفهان به‌تفكیک پرداخته شده است. چگونگى تأسيس و شخصيت‌هاى علمى هریک از این حوزه‌ها، تأثيرات هریک از این حوزه‌ها در ترویج مذهب تشيع و مراكز علمى و آثار هریک از این حوزه‌ها، از جمله مباحث مطرح‌شده در این بخش از کتاب است. يادى از شهداى حوزه علمیه اصفهان، حسن ختام مطالب کتاب است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/19655/1/428 همان، ص428]</ref>
==وضعيت کتاب==
==وضعيت کتاب==
در بخش آخر کتاب، تصاویر متعددى از مساجد، مراقد علماى شيعه، حوزه‌هاى علمیه و حلقه‌هاى درسى طلاب ارائه شده است. فهرست مطالب، تصاویر و عكس‌ها و منابع به‌تفكیک در انتهاى کتاب آمده است. نویسنده در ابتداى فهرست تصاویر، تذكر داده كه تصویرهاى کتاب، عمدتاًً مربوط به حوزه علمیه قم و حوزه علمیه اصفهان مى‌باشد و ساير بخش‌هاى کتاب، يا اصلاً تصویرى ندارد و يا اينكه عكس مناسب و جالبى در دسترس نبوده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/19655/1/447 همان، ص447]</ref>
در بخش آخر کتاب، تصاویر متعددى از مساجد، مراقد علماى شيعه، حوزه‌هاى علمیه و حلقه‌هاى درسى طلاب ارائه شده است. فهرست مطالب، تصاویر و عكس‌ها و منابع به‌تفكیک در انتهاى کتاب آمده است. نویسنده در ابتداى فهرست تصاویر، تذكر داده كه تصویرهاى کتاب، عمدتاًً مربوط به حوزه علمیه قم و حوزه علمیه اصفهان مى‌باشد و ساير بخش‌هاى کتاب، يا اصلاً تصویرى ندارد و يا اينكه عكس مناسب و جالبى در دسترس نبوده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/19655/1/447 همان، ص447]</ref>
آدرس و ترجمه روايات، مطالب و توضيحاتى پيرامون برخى مباحث کتاب در پاورقى‌ها ذكر شده است.
آدرس و ترجمه روايات، مطالب و توضيحاتى پيرامون برخى مباحث کتاب در پاورقى‌ها ذكر شده است.
==پانویس==
==پانویس==
<references/>
<references/>
==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
مقدمه و متن کتاب.
مقدمه و متن کتاب.
==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
{{وابسته‌ها}}