۶۱٬۱۸۹
ویرایش
آداب المريدين و يليه داعي الفلاح إلی سبل النجاح (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۵ نوامبر ۲۰۱۸، ساعت ۱۳:۲۴
، ۵ نوامبر ۲۰۱۸جایگزینی متن - ' اين ' به ' این '
جز (جایگزینی متن - 'ايران' به 'ایران') |
جز (جایگزینی متن - ' اين ' به ' این ') |
||
| خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
'''آداب المريدين''' اثر [[سهروردی، عبدالقاهر بن عبدالله|ضياء الدين عبدالقاهر بن عبدالله بن محمد سهروردى بكرى]] (490-563ق)، از مشايخ بزرگ صوفيان، کتابى عرفانى به زبان عربى است كه در نيمه اول قرن ششم هجرى تألیف شده است. | '''آداب المريدين''' اثر [[سهروردی، عبدالقاهر بن عبدالله|ضياء الدين عبدالقاهر بن عبدالله بن محمد سهروردى بكرى]] (490-563ق)، از مشايخ بزرگ صوفيان، کتابى عرفانى به زبان عربى است كه در نيمه اول قرن ششم هجرى تألیف شده است. | ||
اين کتاب از آغاز تأليف مورد توجّه صوفيه و مستمسك جميع ارباب طريقت بوده است. از آن ميان، [[سهروردی، عمر بن محمد|شهاب‌الدّين ابوحفص عمر بن محمّد سهروردى]] (539-632ق)، برادرزاده نویسنده، در نوشتن کتاب [[عوارف المعارف]] | اين کتاب از آغاز تأليف مورد توجّه صوفيه و مستمسك جميع ارباب طريقت بوده است. از آن ميان، [[سهروردی، عمر بن محمد|شهاب‌الدّين ابوحفص عمر بن محمّد سهروردى]] (539-632ق)، برادرزاده نویسنده، در نوشتن کتاب [[عوارف المعارف]] این کتاب را مبناى كار خود ساخته است. نيز [[باخرزی، یحیی بن احمد|ابوالمفاخر سيف‌الدّين يحيى باخَرزى]] (586-659ق) در بخش دوم کتاب [[اوراد الاحباب و فصول الاداب|اورادُ الاَحباب]] از این اثر بهره فراوان برده است.<ref>بجنوردى، سيدكاظم و همكاران، ص165</ref> | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
نویسنده با نقل شواهد و سخنانى از مشايخ سلف، خود نيز به اظهار عقيده پرداخته و دستورهايى داده است. | نویسنده با نقل شواهد و سخنانى از مشايخ سلف، خود نيز به اظهار عقيده پرداخته و دستورهايى داده است. | ||
در پایان | در پایان این اثر، کتاب ديگرى تحت عنوان «داعى الفلاح الى سبل النجاح» اثر شيخ محمد بن محمد زين‌العابدين مرصفى با حجم مختصرى ضميمه گرديده است. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
در مقدمه محقق، ضمن اشاره به نام دو کتاب، زندگى‌نامه بسيار مختصرى از مؤلفين آنها ذكر شده است. در مقدمه نویسنده نيز به | در مقدمه محقق، ضمن اشاره به نام دو کتاب، زندگى‌نامه بسيار مختصرى از مؤلفين آنها ذكر شده است. در مقدمه نویسنده نيز به این نكته اشاره شده است كه طالب هر چيزى، بايد ابتدا به ماهيت و حقيقت آن پى‌برد تا رغبت كامل برای پيگرى آن چيز، در وى به وجود آيد و سالك طريق تصوف نيز ابتدا بايد به آداب ظاهرى و باطنى، اصطلاحات، كلمات و اطلاقات مربوط به تصوف آگاهى كامل پيدا كرده و سپس اقدام به طى طريق آن نمايد. | ||
فصل اول، پيرامون در رابطه با فقر و غنى است. نویسنده معتقد است كه فقر، در صورت رضايت به آن، افضل از غنى بوده و به همين دليل پيامبر(ص) آن را برگزيده است. | فصل اول، پيرامون در رابطه با فقر و غنى است. نویسنده معتقد است كه فقر، در صورت رضايت به آن، افضل از غنى بوده و به همين دليل پيامبر(ص) آن را برگزيده است. | ||
در فصل دوم، تفاوت ميان فقر، تصوف و زهد بيان شده است. به اعتقاد نویسنده، | در فصل دوم، تفاوت ميان فقر، تصوف و زهد بيان شده است. به اعتقاد نویسنده، این سه با یکديگر متفاوت بوده و ترك اشتغال به مكاسب و صناعات و پرداختن به طاعات، از ديد وى، برتر از طلب رزق مى‌باشد. | ||
در فصل سوم، اشاره‌اى به فروع دين و احكام آن شده است. نویسنده تعليم و فراگيرى احكام شريعت و علم يافتن به حلال و حرام، را واجب مى‌شمارد تا آنكه عمل، موافق علم انجام گيرد. وى به | در فصل سوم، اشاره‌اى به فروع دين و احكام آن شده است. نویسنده تعليم و فراگيرى احكام شريعت و علم يافتن به حلال و حرام، را واجب مى‌شمارد تا آنكه عمل، موافق علم انجام گيرد. وى به این نكته تصريح دارد كه اگرچه اصحاب حديث، وظيفه رساندن شريعت و تبليغ آن را برعهده دارند، اما فقها، به واسطه فهم، استنباط و فقه الحديث و دقت در ترتيب احكام، حدود دين، تميز بين ناسخ و منسوخ، مطلق و مقيد، مجمل و مفسر، خاص و عام و محكم و متشابه، از آنها افضل مى‌باشند. | ||
در فصل چهارم، اقوال علما در تصوف و آداب آن و در فصل پنجم، احكام مذهب بيان شده است. نویسنده معتقد است كه مذهب، داراى ظاهر و باطنى است كه ظاهر آن، متخلق بودن به اخلاق ظاهرى و باطن آن، احوال و مقامات روحانى و عرفانى است. | در فصل چهارم، اقوال علما در تصوف و آداب آن و در فصل پنجم، احكام مذهب بيان شده است. نویسنده معتقد است كه مذهب، داراى ظاهر و باطنى است كه ظاهر آن، متخلق بودن به اخلاق ظاهرى و باطن آن، احوال و مقامات روحانى و عرفانى است. | ||
| خط ۶۲: | خط ۶۲: | ||
اين اثر یکى از کتاب‌هاى معروفى است كه تاكنون شارحان بسيارى | اين اثر یکى از کتاب‌هاى معروفى است كه تاكنون شارحان بسيارى این کتاب را شرح كرده‌اند. یکى از شرح‌هاى مهم و مشهور آن، شرح عمر ابن محمد ابن احمد شيركانى است كه در قرن هشتم قمرى به فارسی روان برگردان شده است. در سال‌هاى اخير متن اصلى آداب المريدين به زبان فارسی در كنار شرح فارسی عمر شيركانى توسط پژوهشگر افغانى مقيم ایران، آقاى مجيب مايل هروى توسط نشر مولا در تهران منتشر شد. | ||
شرح آداب المريدين سيدمحمد گيسودراز كه در سال 813ق نوشته شده نيز از ديگر شرح‌هاى مشهور درباره | شرح آداب المريدين سيدمحمد گيسودراز كه در سال 813ق نوشته شده نيز از ديگر شرح‌هاى مشهور درباره این کتاب ارزشمند است كه این اثر نيز به همراه متن عربى و اصلى کتاب آداب المريدين در سال 1939م در هند منتشر شد. | ||
شرح آداب المريدين مخدوم جهان شرف‌الدين احمد يحيى منيرى نيز یکى ديگر از | شرح آداب المريدين مخدوم جهان شرف‌الدين احمد يحيى منيرى نيز یکى ديگر از این شرح هاست كه با نثرى روان و زيبا نوشته شده است. نام كامل این کتاب، «مطالب الطالب في شرح آداب المريدين» است. این کتاب را شرف‌الدين منيرى به درخواست یکى از مريدان خود، موسوم به قاضى اشرف، به زبان فارسی ترجمه و شرح كرده است. نسخه كامل خطّى کتاب مطالب الطالب، و کتابت در سال 1158ق در کتابخانه بلخيه فتوحيه پتنا موجود است. جزئى از این کتاب به عنوان «شرح آداب المريدين» در شهر پتنا چاپ و منتشر شده است. | ||
فهرست مطالب هر دو کتاب، در پایان اثر آمده و پاورقى‌هاى هر دو کتاب، بيشتر به ذكر منابع اختصاص يافته است. | فهرست مطالب هر دو کتاب، در پایان اثر آمده و پاورقى‌هاى هر دو کتاب، بيشتر به ذكر منابع اختصاص يافته است. | ||