تحرير الوسيلة (موسوعه جلد 22)

تحرير الوسيلة
پدیدآوران	خ‍م‍ي‍ن‍ي‌، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنيانگذار جمهوري اسلامي ايران (نويسنده) موسسه تنظيم و نشر آثار امام خميني (س) - دفتر قم (محقق)
ناشر	موسسة تنظيم و نشر آثار الإمام الخميني (قدس سره)
مکان نشر	ايران - تهران
سال نشر	1392ش , 1434ق
چاپ	3
شابک	‎978-964-335-460-2
موضوع	فقه جعفري - قرن 14 2.فقه جعفري - رساله عمليه
زبان	عربی
تعداد جلد	4
کد کنگره	‏‎‏BP‎‏ ‎‏183‎‏/‎‏9‎‏ ‎‏/‎‏خ‎‏8‎‏ت‎‏3‎‏ ‎‏1392*

«تحرير الوسيلة»، كتاب‏ فقهى، فتوايى‏ و عملى‏ است‏ كه‏ امام‏ خمينى(ره) آن‏ را به‌‏عنوان‏ حاشيه‏ و به‏‌عبارت‏‌ديگر، تكمله‏‌اى‏ بر «وسيلة النجاة» آيت‏‌الله‏ سيد ابوالحسن‏ اصفهانى‏ نوشته‏‌اند و ابوابى‏ مانند «حج»، «جهاد»، «امر به‏ معروف‏ و نهى‏ از منكر»، «حدود»، «قصاص» و «ديات» را بر آن‏ افزوده‏ است‏ .

اين‏ كتاب‏ را امام‏ در تركيه‏ و در سال‏ 1384ق، درحالى‏كه‏ كتب‏ و منابع‏ محدود و اندكى‏ در دسترس‏ ايشان‏ بود، به‏ نگارش‏ درآوردند؛ بااين‏حال، كتاب‏ مزبور، اثرى‏ است‏ دقيق، علمى، كامل‏ و داراى‏ فروعات‏ و مفروضات‏ متعدد. اين‏ كتاب‏ مورد استقبال‏ گسترده‏ علما و فضلاى‏ حوزه‌‏هاى‏ علميه‏ قرار گرفته، به‌‏گونه‏‌اى‏ كه‏ محور بحث‏ و فحص‏ درس‏ خارج‏ فقه‏ بعضى‏ از آيات‏ عظام‏ است‏ .

در نسخه‏ مورد بحث‏ كه‏ جلد 22 و 23 از موسوعه‏ امام‏ خمينى(ره) مى‌‏باشد و در سال‏ 1392ش/1434ق‏ منتشر شده‏ است، مقدمه‌‏اى‏ از مؤسسه‏ تنظيم‏ و نشر آثار امام(ره) وجود داد كه‏ در آن، به‏ برخى‏ ويژگى‌‏ها و خصوصيات‏ كتاب، اشاره‏ شده‏ است.

امام(ره) در خلال‏ تدريس‏ فقه‏ و اصول‏ و تأليف‏ كتب‏ و مباحث‏ استدلالى، تعليقى‏ بر كتاب‏ «وسيلة النجاة» آيت‏الله‏ سيد ابوالحسن‏ اصفهانى‏ داشتند كه‏ دربردارنده‏ برخى‏ از فتاواى‏ خود ايشان‏ نيز بود. اين‏ اثر، على‌‏رغم‏ مميزات‏ متعددى‏ كه‏ داشت، تمامى‏ ابواب‏ فقهى‏ را در بر نمى‌‏گرفت‏ و نياز مقلدين‏ را برآورده‏ نمى‏ساخت؛ لذا امام(ره) اقدام‏ به‏ تأليف‏ اثر حاضر نمود و تعليقاتى‏ كه‏ بر كتاب‏ «الوسيلة» نوشته‏ بود، در اين‏ اثر گردآورده‏ و نقايص‏ آن‏ را برطرف‏ نمود و اقداماتى‏ پيرامون‏ پيرايش‏ مطالب‏ و تصحيح‏ آن، انجام‏ داد كه‏ از جمله‏ آنها عبارت‏ است‏ از:

1. افزودن‏ مسائل‏ و فروعات‏ مختلف‏ به‏ آن.
2. افزودن‏ ابواب‏ فقهى‏ جديد و تكميل‏ كردن‏ آنها؛ به‌‏گونه‏اى‏ كه‏ «الوسيلة» چهل‏ باب‏ فقهى‏ را در خود جاى‏ داده، اما «التحرير»، دربردارنده‏ پنجاه‏ باب‏ فقهى‏ است.
3. حذف‏ فروعاتى‏ كه‏ تحت‏ موضوع‏ خاصى‏ نبودند.
4. طرح‏ مسائل‏ و فروعات‏ مربوط به‏ مسائل‏ روز، مانند: بانك، تأمين‏ اجتماعى، تغيير جنسيت‏ و...

كتاب‏ در دو جلد تنظيم‏ شده‏ و فهرست‏ مطالب‏ هر جلد، در انتهاى‏ همان‏ جلد آمده‏ است. پاورقى‏‌ها بسيار اندك‏ بوده‏ و در آنها، به‏ ذكر اختلاف‏ نسخ‏ پرداخته‏ شده‏ است‏ .

منابع‏ مقاله‏

1. مقدمه‏ و متن‏ كتاب.
2. پويا، حسن، «كتاب‌‏شناسى‏ تحرير الوسيلة»، قم، مؤسسه‏ تنظيم‏ و نشر آثار امام‏ خمينى(ره)، زمستان‏ 1383.