ترجمه نفس المهموم؛ در کربلا چه گذشت
ترجمه نفس المهموم؛ در کربلا چه گذشت، ترجمه فارسی کتاب «نفس المهموم في مصيبة سيدنا الحسين المظلوم(ع)» اثر شیخ عباس قمی می‌باشد که به‌صورت سلیس و روان، به قلم آیت‌الله شیخ محمدباقر کمره‌ای، در سال 1379ق، به فارسی ترجمه شده است [۱].
| ترجمه نفس المهموم، در کربلا چه گذشت؟ | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | قمی، عباس(نویسنده) کمرهاي، محمدباقر(مترجم) |
| عنوان‌های دیگر | در کربلا چه گذشت؟: ترجمه نفس المهموم |
| ناشر | مسجد مقدس جمکران |
| مکان نشر | ايران - قم |
| سال نشر | 1381ش |
| شابک | 964-6705-169-2 |
| موضوع | 1.حسين بن علي (ع)، امام سوم، 4 - 61ق. 2.واقعه کربلا، 61ق. |
| زبان | فارسی |
| کد کنگره | BP 41/5 /ق8 ن7041 1381 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
«نفس المهموم»، کتابی است پیرامون زندگی‌نامه و شهادت امام حسین(ع) و آنچه باعث اهمیت آن می‌شود، این است که نویسنده برای نگارش این کتاب تقریباً تمامی مقاتل و کتب تاریخی گذشته را دیده است و در جزئیترین حوادث مربوط به کربلا، آرای پیشینیان قبل از خود را با ذکر مآخذ آن میآورد و گاهی آنها را هم نقد میکند و هرجا که بر اساس نگرش اخباری خود اشکالی میبیند، با صراحت به تبیین و رد آن میپردازد [۲].
در ابتدای کتاب، مقدمه‌ای از مترجم افزوده شده است که در آن ضمن ذکر انگیزه ترجمه (که عبارت است از خدمت به آستان حسینی) و بیان این مطلب که چون «نفس المهموم» با عبارات کتب تاریخ عربی قدیم از قبیل «تاریخ طبری» و «کامل ابن اثیر» تنظیم شده ولذا محتاج ترجمه‌ای ساده و مفهمومی می‌باشد، به این نکته اشاره گردیده است که غالب این کتب، به دلیل برخی مشکلات و نواقص، مورد استفاده کامل نیست؛ مشکلات و نواقصی که سعی شده است در ترجمه حاضر برطرف گردد. این نواقص عبارتند از اینکه:
- در بسیارى از موارد، مقصود متن ادا نشده تا آنجا که ترجمه اشتباه به نظر مىرسد.
- در پارهاى موارد، اختلاف نظر عمیقى وجود دارد.
- غالبا ترجمه نسبت به متن، کم و زیاد شده و پارهاى از اشعار عربى بىترجمه مانده یا ساقط گردیده و چون فارسى‌زبانان به اشعار عربى یا نثر عربى بىترجمه برخوردند، در بنبست قرار مىگیرند و گیج مىشوند و مطلب را درست درک نمىکنند [۳].
از آنجا که سعی مترجم بر آن بوده که فارسی‌زبانان از این کتاب نفیس، استفاده همه‌جانبه ببرند، همه عبارات کتاب و اشعار آن، به فارسی ترجمه شده و هر شعر عربی، غالبا به یک شعر فارسی ترجمه گردیده و تا حد امکان مقصود شعر عربی در آن گنجانده شده است [۴].
ترجمه کتاب «نفثة المصدور» اثر شیخ عباس قمی هم که به‌عنوان متمم این کتاب تألیف شده، در آخر کتاب چاپ شده است [۵].
مترجم در این ترجمه، اشعار عربى را به اشعار پارسى نقل کرده و تا حد امکان و فرصت مقصود شاعر عرب را در شعر پارسى گنجانده است [۶].
این ترجمه از نسخه چاپى کتاب «نفس المهموم» است که سید احمد کتابچى در سال 1368ق، منتشر کرده است. در این نسخه، قسمت‌هاى متعددى از مؤلف کتاب به‌عنوان پاورقى درج شده و مترجم براى آنکه تغییرى در مقصود مؤلف نشده باشد، آنها را در همان پاورقى درج کرده است [۷].
در ضمن کتاب، فصلى بود در مرثیههاى عربى که مؤلف آن را جمعآورى کرده بود و چون به نظر مترجم براى فارسى‌زبانان کم‌استفاده بوده و ترجمه آن هم چندان مفید به نظر نرسیده، وی براى آنکه این کتاب از هر نظر مورد استفاده کامل باشد، نوحههاى پارسى به‌جاى آن گذاشته است [۸].
وضعیت کتاب
فهرست مطالب در ابتدای کتاب آمده است.
در پاورقی‌ها علاوه بر ذکر منابع، به توضیح برخی از مطالب متن پرداخته شده است [۹].
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.
- موسوی، سید ناصر، «منابع اخیر تاریخ عاشورا (نفس المهموم و فيض الدموع)؛ مقاله‌ای از حجت‌الله جودکی به‌همراه نقد مقاله»، برگرفته از پایگاه اطلاع‌رسانی راسخون، پنج‌شنبه 6 آبان 1395، به آدرس اینترنتی:
وابسته‌ها نفس المهموم في مصيبة سيدنا الحسين المظلوم و يليه نفثة المصدور فيما يتجدد به حزن العاشور