موسوعة عاشوراء
| موسوعة عاشوراء | |
|---|---|
موسوعة عاشوراء، ترجمه عربی خلیل عصامی از کتاب «فرهنگ عاشورا» نوشته جواد محدثی است. این اثر فرهنگ‌نامه‌ای یک جلدى، فشرده و کاربردى، مشتمل بر دانستنی‌های پیرامون نهضت عاشورا، چه در عصر حادثه و چه زمان‌هاى پس از آن تا امروز است. ازاین‌رو مدخل‌هاى کتاب که به ترتیب الفباست، شامل اسامی اشخاص، گروه‌ها، جاها، کتاب‌ها، اصطلاحات، سنت‌ها، شعائر، تعالیم دینی و محورهاى دیگری است که به‌نحوى در ارتباط با فرهنگ عاشوراست [۱].
مترجم در مقدمه‌اش بر کتاب چنین می‌نویسد: ای خواننده محترم کتابی که در دست دارید، بیانگر وقایع عاشورا و عناوین مرتبط با آن به ترتیب حروف الفباست؛ بنابراین فرهنگ‌نامه‌ای الفبایی است که بیشتر کلمات و مصطلحات مربوط به عاشورا و حوادث و شخصیت‌ها و مواضع شهادت در آن ذکر شده است [۲].
مترجم در ترجمه کتاب، متن و پاورقی‌ها را عیناً ترجمه کرده و توضیحی که بر کتاب افزوده باشد مشاهده نشد. اگرچه در ترجمه نثر، رعایت امانت صورت گرفته، اما در متن اصلی اشعار فارسی فراوانی ذکر شده که لازم بود، عین اشعار همراه با ترجمه عربی یا حداقل ترجمه آن ذکر شود، ولی اثری از این موضوع نیست؛ به‌طوری‌که اگر خواننده، متن اصلی را ندیده باشد گمان هم به وجود چنین اشعاری نمی‌برد؛ به‌عنوان مثال، نویسنده در متن فارسی در ذیل عنوان «آب» پس از ذکر این روایت که امام سجاد(ع) پیکر امام را دفن کرد و با انگشت روی قبر پدر نوشت: «هذا قبر الحسين بن علي بن أبي‌طالب، الذي قتلوه عطشانا»، هفت بیت شعر فارسی را ذکر کرده که در متن عربی نیامده و اشاره‌ای هم به این موضوع نشده است؛ حتی پس از آن بیتی هم از مولانا آمده: «آب کم جو تشنگی آور به دست تا بجوشد آبت از بالا و پست»
که در ترجمه عربی از این بیت نیز خبری نیست [۳].
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.
- محدثی جواد، «فرهنگ عاشورا»، نشر معروف، قم، 1417.