احوال و اشعار حریف جندقی
«احوال و اشعار حریف جندقی» به کوشش سید علی آلداود؛ با مقدمه محمدامین ریاحی (1302-1388ش). این کتاب مجموعهای است پژوهشی که به گردآوری و معرفی احوال و سرودههای بازمانده از میرزا سیدابوالحسن حریف طباطبایی جندقی خویی، شاعر قرن سیزدهم هجری، میپردازد و او را به عنوان شاعری توانا و شاهنامهخوانی نامدار در دربار فتحعلیشاه قاجار معرفی میکند.
| احوال و اشعار حریف جندقی | |
|---|---|
| پدیدآوران | آلداود، سید علی (به کوشش) ریاحی، محمدامین (مقدمهنویس) |
| ناشر | مگستان |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | 1404ش |
| چاپ | اول |
| شابک | 978-622-5825-71-0 |
| موضوع | حریف جندقی، ابوالحسن، -1230ق.؛ شعر فارسی -- قرن 13ق. |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | PIR 6868/الف7الف8 1404 |
ساختار
کتاب شامل شرح احوال، تحلیل شخصیت و مقام شاعری حریف و سپس ارائه اشعار گردآوریشده در قالب غزلیات، قصاید و قطعات است.
گزارش کتاب
کتاب «احوال و اشعار حریف جندقی» به کوشش سید علی آلداود و با مقدمه محمدامین ریاحی، اثر پژوهشی است که به معرفی و احیای میراث شاعری میرزا سیدابوالحسن حریف طباطبایی جندقی (درگذشته 1230ق) اختصاص دارد. حریف از شاعران عصر قاجار است که در جندق و بیابانک زاده شد، سپس به اصفهان، تهران و نهایتاً تبریز رفت و در آذربایجان اقامت گزید. دیوان اصلی او که به گزارش تذکره اختر مشتمل بر پنج هزار بیت بوده، از بین رفته است و این کتاب، اشعار پراکنده او را از لابلای تذکرهها و جنگهای خطی گردآوری کرده است.
کتاب با یک پیشگفتار از کوشنده و یک مقدمه مفصل از دکتر محمدامین ریاحی آغاز میشود. بخش اصلی کتاب با «شرح احوال حریف» شروع شده و به طور مبسوط به زندگی و سفرهای او پرداخته است. سپس بخش «سکونت در تهران و شاهنامهخوانی حریف» به یکی از وجوه بارز شهرت حریف، یعنی مهارت و بیپروایی او در شاهنامهخوانی در دربار فتحعلیشاه قاجار میپردازد که سبب تقرب او به شاه و امیران شد. بخش «خصوصیات اخلاقی حریف» نیز تصویری از شخصیت گستاخ و بیپروای او ترسیم میکند.
در بخش «مقام شاعری حریف»، کوشنده با استناد به نظرات تذکرهنویسان و نیز تحلیل همان اشعار اندک بازمانده، حریف را شاعری توانا معرفی میکند که به ویژه در غزلسرایی تبحر داشت، اما در قصیده از شاعران متوسط به شمار میرفت. بخش «اشعار بازمانده از حریف» پیشدرآمدی بر قسمت اصلی کتاب است که در آن، کلیه اشعار جمعآوری شده، در مجموع 577 بیت، ارائه میشود.
اشعار در سه بخش تنظیم شدهاند: **غزلیات** شامل یازده غزل، **قصاید** شامل شش قصیده، و **قطعات، مفردات، رباعیات و اشعار ناتمام** که در هجده قسمت گردآوری شدهاند. کتاب با بخش پیوستها، منابع و تصاویر برخی صفحات خطی به پایان میرسد. این اثر با جمعآوری و معرفی منظوم آنچه از یک شاعر گمنام قرن سیزده قاجاری برجای مانده، گامی در جهت شناخت بهتر فضای ادبی آن عصر برداشته است.[۱]
پانويس
منابع مقاله
پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات