نظام و نهادهای آموزشی در ایران باستان
| نظام و نهادهای آموزشی در ایران باستان | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | تکمیل همایون، ناصر (نويسنده) |
| ناشر | پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگى |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1382ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 964-426-189-5 |
| موضوع | آموزش و پرورش - ایران - تاریخ - آموزش و پرورش - ایران - تاریخ - پیش از اسلام |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | 1 /ت8ن6 1351 LA |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
نظام و نهادهای آموزشی در ایران باستان ، از آثار جامعهشناس و تاریخنگار ایرانی و استاد پژوهشکده تاریخ پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، دکتر ناصر تکمیل همایون (۱۳۱۵- 1401ش)، پژوهشی است که به تحلیلی تاریخی و جامعهشناختی از ساختار و کارکردهای آموزش و پرورش در جامعه ایران پیش از اسلام میپردازد و به ارتباط «نظام آموزشی ایران باستان» با «تمدّن درخشان اسلامی» نیز اشارهای میکند.
هدف و روش
- هدف اصلی از نگارش این کتاب، بررسی و تبیین اجتماعی و تاریخی نهادهای آموزشی در ایران پیش از اسلام است. [۱]
- دکتر ناصر تکمیل همایون مشخصات اسناد و منابع تاریخی مورد استفاده خودش در این اثر را توضیح داده است. [۲]
ساختار و محتوا
- کتاب حاضر از مقدمه و 3 بخش به ترتیب ذیل تشکیل شده است:
- پیشگفتار کتاب به این مسائل میپردازد: انسان و آموزش او در جامعه مبتنی بر فرهنگ (تعریف جامعه، نهاد و آموزش)، آموزش در جامعههای همجوار (معرفی نمونههایی از تمدنها و فرهنگهای باستانی در سرزمینهای آسیایی همجوار ایران که پیشینهای در خواندن و نوشتن داشتند)، حد و رسم جغرافیای ایران و شکلگیری جامعه (دگرگونیهای زمینی، شناختی و اقلیمی و همچنین، اتحاد طوایف کوچکتر در مسیر تاریخی ایران) و سخنی در منابع و مآخذ، پژوهشها و فصلهای کتاب (معرفی منابع عمومی و خاص مورد استفاده در نگارش کتاب و ساختار فصول). [۳]
- بخش 1: آموزشهای همگانی (ابتدایی/مدرسه و تعلیمات): این بخش به آموزشهای عمومی، سنتی و رسمیای که عموماً شامل دروس مکتبخانهای میشد، اختصاص دارد. در این بخش، آموزش کودکان و نوجوانان در آغاز تاریخ ایران و دوران تداوم و فترت نظام آموزشی بررسی میشود. [۴]
- بخش 2: آموزشهای فنی و صنعتی: این بخش شامل آموزشهای فنی، حرفهای، و صنعتی و همچنین آموزشهای عمومی غیررسمی است. این بخش به مباحثی چون جریان شکلگیری پدیدارهای فرهنگی، زمینههای اندیشه و روند آموزش و انتقال دانش، و پدیدارهای مادی فرهنگ (مانند دستبافتها و دستساختهها) میپردازد. [۵]
- بخش 3: آموزشهای عالی: این بخش به بررسی آموزشگاههای عالی تخصصی از جمله مراکز پزشکی، فلسفی و دینی میپردازد. همچنین در این بخش موضوعاتی مانند نظام آموزش عالی « گندی شاپور »، مراکز مذهبی و ویژگیهای فرهنگی پیشوایان ایران مورد توجه قرار گرفته است. [۶]
نمونه مباحث
- «معلمان از میان مردانی سالمند و خوشکردار، به دور از هواهای مادی، قانع، صبور، پاکیزه و دارای قدرت پرورشی انتخاب میشدند. آنان غالباً با فهم و فراست بودند و با شاگردان خود رابطهای صمیمی و مهربان داشتند....» [۷]
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.