الرجعة بین الظهور و المعاد

الرجعة بین الظهور و المعاد، مجموعه درس‌های نویسنده بحرینی و مرجع تقلید شیعه معاصر، آیت‌الله محمد سند (متولد ۱۳۸۲ق)، پژوهشی تفصیلی و عمیق است و مبحث کلامی رجعت (بازگشت) و ارتباط آن با عقیده ظهور مهدی موعود(عج) و معاد را تحلیل و تبیین می‌کند. گروهی از فاضلان حوزه علمیه این دروس را تنظیم و تقریر کرده‌اند.

الرجعة بین الظهور و المعاد
پدیدآوران	سند، محمد (نويسنده) نخبة من الفضلاء (مقَرر)
ناشر	[بی نا] ** عطر عترت
مکان نشر	[بی جا] - [بی جا] ** ایران - قم
سال نشر	1439ق - 2013م - 2014م - 2018م
چاپ	1
زبان	عربی
تعداد جلد	5
کد کنگره	/س9ر3 222/4 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

هدف و روش

• نویسنده در مقدمه بر این حقیقت تأکید می‌کند که علی‌رغم اهمیت رجعت، تلاش‌های پژوهشی کافی در این زمینه صورت نگرفته و اثر حاضر نیز به کمال نهایی نرسیده و تمام نشده است. هرچند برای دستیابی به مباحث این کتاب، پژوهش ما حدود 6 سال به طول انجامید ولیکن به خاطر گستردگی و عمق مسائل، هنوز به سرانجام نرسیده است و بلکه حتی کوشش و پژوهش یک نسل نیز برای این کار، کافی نیست تا چه برسد به یک فرد. هدف اصلی کتاب، فراتر رفتن از سطح نقلی روایات و کشف و تحلیل حقیقت رجعت و جنبه معرفتی آن در منظومه عقاید شیعه است. نویسنده معتقد است که رجعت فقط وعده یا دوره‌ای زمانی نیست، بلکه دریچه‌ای به سوی معرفت در غیب‌های عمیق الهی است. ازاین‌رو، روش تحقیق بر غور و تأمّل استوار است تا مباحث عمیق‌تر فهمیده شوند.

ساختار و محتوا

• این اثر از 5 جلد به ترتیب ذیل تشکیل شده است:

1. «حقیقت رجعت و جنبه معرفتی آن» مباحثی مانند روش‌شناسی، تعریف، ادوار و مراحل رجعت و ارتباط آن با ظهور و معاد را مطرح می‌کند.
2. «اثبات رجعت و مسائل مرتبط» به جایگاه رجعت در عقاید اسلامی و ارتباط آن با عقل، قرآن و منابع و احادیث و ... می‌پردازد.
3. «رجعت و عالَم‌های دیگر» رجعت و کتابهای آسمانی، روابط رجعت و برزخ، چگونگی حصول رجعت و... را بیان می‌کند.
4. «ادامه رجعت و عالَم‌های دیگر» به بررسی رجعت و قیامت، تکامل در رجعت و ارتباط رجعت و همه عوالم (طینت، اظلّه، اشباح و ذرّ) می‌پردازد.
5. «ادامه رجعت و عالَم‌های دیگر» به بحث از رجعت و عرش، اظلّه، اشباح، طبقات روح، رجعت و مجموعه عوالم، رجعت و عظمت معرفت عرش و آنچه در بالا یا زیر عرش قرار دارد و عالم اسماء الهی قبل از عالم عرش اختصاص دارد.

نمونه مباحث

• درجه اختیار در افعال روز قیامت: اهل آخرت، افعال بسیاری را انجام می‌دهند، چه در صحنه قیامت کبری، چه در بهشت، چه در دوزخ یا میان این دو مقام، و فعل تنها از فاعل صادر می‌شود که دارای قدرت، علم و اختیار است. و این حقیقت مقرّر می‌دارد که آن نشأت‌ها (عوالم) اگرچه در آن‌ها تکلیف شریعت وجود نداشته باشد، اما دین در هر یک از نشأت‌ها، جایگاه خود را دارد و از احکام تکوینی و راه و روش آن است. و از نمونه‌های آن افعال:

1. راه رفتن به سمت جایگاه حسابرسی
2. پاسخ دادن به هر چیزی که از آن‌ها سؤال شود.
3. تکذیب در برخی مواقف روز قیامت: وَ يَوْمَ نَحْشُرُهُمْ جَمِيعاً ثُمَّ نَقُولُ لِلَّذِينَ أَشْرَكُواْ أَيْنَ شُرَكَآؤُكُمُ الَّذِينَ كُنتُمْ تَزْعُمُونَ ثُمَّ لَمْ تَكُن فِتْنَتُهُمْ إِلاَّ أَن قَالُواْ وَ اللّهِ رَبِّنَا مَا كُنَّا مُشْرِكِينَ انْظُرْ كَيْفَ كَذَبُواْ عَلَى أَنفُسِهِمْ وَ ضَلَّ عَنْهُم مَّا كَانُواْ يَفْتَرُونَ. (انعام/ 22- 24.)
4. عبور از حوض کوثر در اواخر رجعت پیش از قیامت
5. حرکت اهل بهشت و دوزخ به سوی منازلشان
6. شفاعت
7. پوشیدن چشم‌ها (غض الأبصار)
8. به زانو درآمدن:وَ تَرَى كُلَّ أُمَّةٍ جَاثِيَةً كُلُّ أُمَّةٍ تُدْعَى إِلَى كِتَابِهَا الْيَوْمَ تُجْزَوْنَ مَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ. (جاثیه/ 28)
9. خوردن، نوشیدن و آمیزش (جماع)
10. دیدار برخی از آنان با برخی دیگر: وَ نَزَعْنَا مَا فِي صُدُورِهِم مِّنْ غِلٍّ إِخْوَاناً عَلَى سُرُرٍ مُّتَقَابِلِينَ. (حجر/47)
11. حمد و تسبیح: دَعْوَاهُمْ فِيهَا سُبْحَانَكَ اللَّهُمَّ وَ تَحِيَّتُهُمْ فِيهَا سَلَامٌ وَ آخِرُ دَعْوَاهُمْ أَنِ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ. (یونس/10.) و این موارد روشن می‌سازد که در آنجا مسیر تکامل و صدور افعال از روی علم و قدرت وجود دارد.

منابع مقاله

• مقدمه و متن کتاب.