از نشانههای او
از نشانههای او: تفسیر آیات: ﴿وَمِنْ آيَاتِهِ...﴾ خداجویی و خدایابی در قرآن مجید، اثر آیتالله ناصر مکارم شیرازی (متولد ۱۳۰۵ش)، مفسر قرآن و مرجع تقلید شیعه، در تفسیر و تبیین آیات قرآن مجید که با عبارت «وَمِنْ آيَاتِهِ...» (از نشانههای او...) آغاز میشوند و خواننده را از طریق مطالعه اسرار آفرینش، بهسوی شناخت خداوند (خداجویی و خدایابی) هدایت میکند.
| از نشانههای او | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | مکارم شیرازی، ناصر (نويسنده) فرازمند، ج. (تهیه و تنظیم) |
| عنوانهای دیگر | تفسیر آیات: و من آیاته.. ** خداجویی و خدایابی در قرآن مجید |
| ناشر | نسل جوان |
| مکان نشر | ایران - قم |
| سال نشر | 1392ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 978-964-6275-48-5 |
| موضوع | تفاسیر شیعه - قرن 14 - خدا شناسی - جنبههای قرآنی |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /م7الف4 98 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ساختار
کتاب در یک جلد تدوین شده و شامل یک پیشگفتار و ۱۱ بخش (سرفصل) اصلی است که به ترتیب موضوعی تنظیم شدهاند.
سبک نگارش
روش نگارش بر مبنای تفسیر موضوعی آیات استوار است؛ به این صورت که محور بحث، یازده آیهای قرار میگیرند که با «وَمِنْ آيَاتِهِ» آغاز شدهاند و حضرت آیتالله مکارم شیرازی در ماه مبارک رمضان برای فضلای حوزه علمیه و جمعی از مردم بیان کرده است و به همین مناسبت در ابتدا به بیان این ماه و نزول قرآن و تفسیر آیات مربوط به آن پرداختهاند. در این کتاب سعی شده است که بحث از صورت گفتاری بهصورت نوشتاری درآید و به همین دلیل عنوانبندی شده است[۱]. نویسنده برای اثبات مفاهیم توحید و خداشناسی، از دلایل عقلی و مشاهده پدیدههای طبیعی (آیات آفاقی و انفسی) استفاده کرده و آنها را با دستاوردهای علمی و تجربی مقایسه میکند[۲].
گزارش محتوا
پیشگفتار: در این بخش، به اهمیت مطالعه آیات الهی برای رسیدن به خداشناسی اشاره شده است. همچنین، در مورد فضیلت ماه رمضان و نزول قرآن در این ماه، نقش هدایتگری قرآن (مانند «هُدَى لِلنَّاسِ» و «فُرْقَانًا»)، و آثار اخلاقی و تربیتی دعاها (که از برنامههای تربیتی ماه رمضان هستند) بحث شده است[۳].
بخش ۱: آفرینش انسان از خاک: این فصل آفرینش انسان از خاک را بهعنوان یکی از نشانههای عظمت الهی میکاود. در این راستا، معانی مختلف واژه «آیه» در قرآن بررسی شده و سپس موضوعاتی مانند آفرینش آدم از خاک، شبیهسازی در عالم انسان و حیوان، و جایگاه شرعی شبیهسازی موردبحث قرار میگیرند[۴].
بخش ۲: آفرینش همنشین برای آرامش: این بخش آفرینش همسران را بهعنوان نشانهای الهی معرفی میکند که هدف آن ایجاد مودت، رحمت و آرامش روحی و جسمی در انسان است[۵].
بخش ۳: آفرینش آسمانها و زمین و تفاوت زبانها و رنگها: این فصل به بررسی عظمت آفرینش آسمانها و زمین، تعادل شگفتانگیز میان نیروهای جاذبه و دافعه در منظومه شمسی، و نقش آن در بقای حیات میپردازد. در ادامه، اختلاف زبان و رنگ انسانها بهعنوان نشانهای از قدرت و حکمت الهی مورد تأمل قرار میگیرد[۶].
بخش ۴: خواب شما هم از نشانههای اوست: خواب بهعنوان یک استراحت ضروری (سُبَات) و وسیلهای برای بازیابی نیروها و تداوم فعالیتهای روزانه (وابْتِغَاءً مِّن فَضْلِهِ) مطرح میشود. در این فصل، مفهوم خواب شبانه و بیداری روزانه، و بحث رؤیاهای صادقه و غیر صادقه و جایگاه آنها در وحی انبیا، تشریح شده است[۷].
بخش ۵: برق آسمان، مایه بیم و امید: این قسمت به رعدوبرق و باران بهعنوان نشانههای خدا اشاره میکند که هم موجب ترس (بیم) از صاعقه و هم مایه امید و شادی (برای نزول رحمت و برکت) هستند. این پدیده جوی برای تأمین آب، آبیاری، و کمک به تولید مواد مغذی کشاورزی حیاتی است[۸].
بخش ۶: آسمان و زمین به فرمان او: این فصل فرمانبرداری کائنات از دستور الهی را بررسی میکند و به معجزه علمی قرآن در زمینه حرکت کرات آسمانی اشاره مینماید. این آیات به طور ضمنی نظریه بطلمیوس (زمین محوری) را رد کرده و بر نظم و حساب دقیق در گردش ستارگان و کهکشانها تأکید [۹].
بخش ۷: بادها، بشارتدهنده نزول باران: بادها بهعنوان بشارتدهنده باران و نشانهای از رحمت خدا معرفی میشوند. این بخش فواید بادها را شامل حرکت ابرها، تنظیم دما، تصفیه هوا و نقش آنها در گردهافشانی گیاهان میداند و به جنبههای اقتصادی و استفاده از نیروی باد برای تولید انرژی اشاره میکند[۱۰].
بخش ۸: شبوروز، خورشید و ماه: این فصل بر نظم اختلاف شبوروز و گردش خورشید و ماه تأکید دارد. این نظم دقیق الهی برای تنظیم وقت، کشاورزی و امور زندگی انسانها ضروری است. تفاوت طول شبوروز ناشی از انحراف محور ۲۳ درجهای زمین نسبت به مدار خود به دور خورشید است[۱۱].
بخش ۹: آنجا که بیجان به جنبش میآید: این قسمت به احیای زمین مرده توسط نزول باران بهعنوان دلیلی بر قدرت خدا و امکان معاد (رستاخیز) میپردازد. همچنین، این بخش به لزوم تقویت پایههای ایمان به مبدأ و معاد برای اصلاح وضعیت اخلاقی و عملی انسانها اشاره میکند[۱۲].
بخش ۱۰: آفرینش آسمانها و زمین و گسترش جنبندگان در آنها: این فصل، ضمن اشاره به گسترش انواع جنبندگان در آسمانها و زمین، بهدقت و شگفتیهای آفرینش حیوانات کوچک همچون مورچه و زنبورعسل. زندگی اجتماعی مورچهها و خانهسازی دقیق زنبورها بهعنوان نمادهایی از تدبیر و حکمت خداوند ذکر شده است[۱۳].
بخش ۱۱: وزش بادهای منظم و حرکت کشتیها: این آخرین بخش، به حرکت منظم بادها و کشتیها در دریاها (برهان فطرت) و نقش این نظم در زندگی بشر اشاره دارد. در نهایت، نتیجهگیری اخلاقی بر این اصل استوار است که برای رسیدن به رستگاری در دنیا و آخرت، ایمان به مبدأ و معاد و عمل صالح لازم است[۱۴].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.