شرح أول کتاب في التجويد

    از ویکی‌نور
    (تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
    شرح أول کتاب في التجويد
    شرح أول کتاب في التجويد
    پدیدآورانسعیدی، علی بن جعفر (نويسنده) عرباوی، فرغلی سید (محقق)
    عنوان‌های دیگرالتنبیه علی اللحن الجلی و اللحن الخفی
    ناشرمکتبة اولاد الشيخ للتراث
    مکان نشرمصر - جیزه
    سال نشر2008م
    چاپ1
    شابک977-371-210-9
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    /م7ش4 78/4 BP
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    شرح أول کتاب في التجويد، یا «التنبیه علی اللحن الجلي و اللحن الخفي»، نوشته قاری و قرائت‌شناس شیرازی قرن پنجم هجری قمری، ابوالحسن علی بن جعفر بن محمد سعیدی رازی حذاء مشهور به ابوالحسن سعیدی (متوفای حدود ۴۱۰ق)، چگونگی تلفّظ حروف زبان عربی را توضیح می‌دهد و مسأله آسیب‌های آشکار و پنهان در إعراب و قرائت و تجوید کلمات را تحلیل و تفسیر می‌کند. پژوهشگر معاصر صوت‌شناسی و تجوید و قرائت، فرغلی سید عرباوی این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقاتی سودمند بر آن افزوده و شخصیت و آثار ابوالحسن سعیدی و نیز روش اثر حاضر را معرفی کرده است.

    اهمیت کتاب

    • اثر حاضر، از آن جهت که اولین کتاب در دانش تجوید است، در تاریخ صوت‌شناسی زبان عربی جایگاه مهمّی دارد. مسأله «لحن خفی» و توضیح صورت‌های گوناگون آن و مثال‌های متعدد برای فهم آن، که از مسائل مهمّ تجویدشناسی است، برای اولین بار در همین کتاب مطرح شد و اندیشوران بعدی از آن استفاده کردند.[۱]

    هدف و روش

    • ابوالحسن سعیدی، با تأکید بر آنکه کتاب حاضر را در پاسخ به درخواست یکی از مؤمنان فراهم کرده، بدون ذکر نام آن شخص، افزوده است: من نگارش تجوید الفاظ قرآن را به خاطر مودّت و برادری ایمانی پذیرفتم و امیدوارم خدای کریم درخواست تو و پاسخ مرا خالص برای خودش قراردهد.[۲]

    ساختار و محتوا

    • ابوالحسن سعیدی، در این اثر مختصر، موضوع دقیق اشتباهات گویشی در قرائت قرآن و به‌ویژه لحن خفی و خطای در تجوید و تلفظ صحیح حروف و مسائلی مانند تفکیک بین ممدود و مقصور را با ذکر مثال‌های فراوان از جمله آیاتی از سوره حمد تشریح می‌کند.

    نمونه مباحث

    • شایسته است که قاری قرآن بعد از شناخت لحن جلی، لحن خفی را بشناسد؛ زیرا لحن دو نوع است: لحن آشکار این است که کلمه منصوب را مرفوع بخواند یا مرفوع را منصوب کند و یا منصوب و مرفوع را مجرور بگوید و مانند آن. پس لحن جلی را کسانی که مزه علم را چشیده‌اند مانند قرائت‌شناسان، نحویان و دیگران، می‌شناسند. لحن پنهان آن است که هیچ کسی نمی‌داند جز قرائت‌شناس متقن و دقیقی که به مخارج حروف و حقّ هر کدام، آگاهی دارد. [۳]

    پانویس

    1. مقدمه محقق، ص48-49.
    2. مقدمه نویسنده، ص55.
    3. متن کتاب، ص55-58.

    منابع مقاله

    • مقدمه و متن کتاب.


    وابسته‌ها