متن، شرح و تفسیر دعای ابوحمزه ثمالی

متن، شرح و تفسیر دعای ابوحمزه ثمالی، برگرفته از مباحث شیخ عباس ایزدی (1371-1301ش)، در شرح و تفسیر دعای ابوحمزه ثمالی است که در جلسات مختلف توسط وی بیان شده و توسط محمدعلی خزائلی تدوین گردیده است.

متن، شرح و تفسیر دعای ابوحمزه ثمالی (موضوعی، قرآنی، روایی، اخلاقی، عرفانی و تربیتی)
پدیدآوران	ایزدی، عباس (نويسنده) خزائلی، محمدعلی (گردآورنده)
عنوان‌های دیگر	دعای ابو حمزه ثمالی. شرح
ناشر	ابتکار دانش
مکان نشر	ایران - قم
سال نشر	1387ش
چاپ	1
شابک	‎978-600-5169-18-8
زبان	عربی - فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	/الف9 268/422 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

روش مؤلف

شارح، دعای شریف ابوحمزه را به بخش‌های متعدد تقسیم کرده است و در هر بخش، قسمتی از دعا را در ذیل یک عنوان خاص عرضه کرده، سپس به ترجمه آن ‌پرداخته و آنگاه آن را شرح ‌داده است که نمونه‌ای از کار وی را ملاحظه خواهید کرد.

ساختار

کتاب با مباحثی مقدماتی، همچون: یادداشت (نگاهی گذرا به زندگانی آیت‌الله یزدی)، پیشگفتار، مقدمه و شرح حال ابوحمزه ثمالی آغاز می‌شود و مطالب اصلی در ذیل پنجاه بخش عرضه می‌گردد. متن دعای ابوحمزه همراه با ترجمه فارسی آن نیز در آخر کتاب ارائه شده است.

گزارش محتوا

دعای ابوحمزه ثمالی از جمله دعاهای معروف ماه مبارک رمضان است که از امام زین‌العابدین(ع) روایت شده است. این دعا به‌لحاظ محتوا و مضامین، بسیار جذاب و دلنشین است. کتاب حاضر، به شرح و تفسیر عمیق فقرات مختلف این دعا می‌پردازد و مباحث خود را در در ذیل پنجاه بخش با عناوین زیر عرضه می‌کند: ادب و مکر؛ خیر و نجات فقط از سوی خداست؛ بی‌نیازی خداوند؛ شناخت خدا؛ ارتباط با خدا؛ عزت و دعا؛ خوف و رجا؛ رحمت و حلم بی‌نهایت؛ حیات خداوند؛ انقطاع إلی الله؛ اصرار و صبر در درگاه خداوند؛ کدورت قلب در اثر گناه؛ نیکوکاران و بنیان‌گذاران خیر؛ سرانجام نیک؛ کسالت در عبادت؛ تأثیر گناه بر قلب؛ باب الله؛ راه مستقیم و راه کج؛ حق خداوند؛ محدودیت علم؛ عوامل سلب توفیق؛ عوامل استجابت دعا؛ حلم و ستاریت خداوند؛ شقاوت و قساوت قلب؛ ایمان سبب امنیت؛ چهار درخواست مهم؛ مرگ و غفلت؛ از مرگ تا حشر؛ رحمت و هدایت خداوند؛ شرک، سقوط انسانیت؛ ذکر چیست؛ فراق از گناهان؛ اعتراف به گناه، ادب دعا؛ حالات میت؛ نیاز به فضل و رحمت خدا؛ فیض و عطای همیشگی؛ علم خداوند؛ صبر؛ طول عمر و زندگی پاکیزه؛ درخواست توجه خاص خداوند؛ ریا؛ عمری طاعت و یک شب قدر؛ رد مظالم، دوری از حسادت؛ لقاء الله؛ اخلاص؛ بصیرت؛ بلاها و زشتی‌های آشکار و پنهان؛ عوامل عدم استجابت دعا؛ کامیابی بزرگ و عکس‌العمل اعمال.

نمونه مباحث

«بخش بیست‌و‌ششم

چهار درخواست مهم... دعای ابوحمزه:

سيدي! أخرج حب الدنيا من قلبي و اجمع بيني و بين المصطفی و آله خيرتك من خلقك و خاتم النبيين محمد - صلی الله عليه و آله و سلم - و انقلني إلی درجة التوبة إليك و أعني بالبكاء علی نفسي؛ فقد أفنيت بالتسويف و الآمال عمري و قد نزلت منزلة الآيسين من خيري.

ای آقای من! محبت دنیا را از قلبم بیرون کن و میان من و حضرت محمد مصطفی(ع) و آلش، آن برگزیدگان از خلقت، جمع کن و مرا به درجه توبه به‌سوی خود بازگردان و بر گریه به حال خود یاری‌ام کن که عمرم را به امروز و فردا کردن و آرزوهای باطل از دست دادم و اینک به مرتبه ناامیدان از خیر خود تنزل یافته‌‌ام.

در این قسمت از دعای حضرت سجاد(ع)، چهار مطلب مهم به چشم می‌خورد:

1. درخواست خارج کردن حب دنیا از دل؛
2. مصاحبت و جمع با حضرت محمد(ص) و آل گرامش؛
3. انتقال به درجه و مقام توبه؛
4. استعانت از خداوند برای گریه به حال خود، در از دست دادن فرصت‌ها» ref>>ر.ک: متن کتاب، ص251 و 255<</ref.

شارح سپس چهار مورد یادشده را جداجدا با کمک آیات و روایات و اشعار و... توضیح می‌دهد.

منابع مقاله

متن کتاب.