اسناد نهضت اسلامی ایران

اسناد نهضت اسلامی ایران، بعثت، اثر سیدهادی خسروشاهی (1317-1398ش)، محقق و پژوهشگر حوزوی، مجموعه کاملی از اسناد و مقالات نشریه مخفی «بعثت» است که به همت روحانیون مبارز در سال‌های ۱۳۴۲ تا ۱۳۴۴ منتشر می‌شد و به بررسی تحولات فکری و فرهنگی پیش از پیروزی انقلاب اسلامی می‌پردازد.

اسناد نهضت اسلامی ایران
پدیدآوران	خسرو شاهی، هادی (نويسنده)
ناشر	مرکز اسناد انقلاب اسلامی
مکان نشر	ایران - تهران
سال نشر	1389ش - 1390ش
چاپ	1
شابک	‎978-964-419-466-5
موضوع	انتقام (مجله) - ایران - اوضاع اجتماعی - قرن 14 - نشریات ادواری - ایران - تاریخ - پهلوی، 1304 - 1357 - نشریات ادواری - بعثت (مجله)
زبان	فارسی
تعداد جلد	4
کد کنگره	خ۵الف۵ 1530 DSR
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

ساختار و محتوا

این کتاب که جلد اول از مجموعه "اسناد نهضت اسلامی ایران" است، مشتمل است بر:

• مقدمه مرکز اسناد انقلاب اسلامی: در این مقدمه، اهمیت تاریخ‌نگاری انقلاب اسلامی به‌عنوان یک انقلاب فکری و فرهنگی شرح داده شده است. همچنین اشاره شده که این مجموعه توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی تهیه شده و تلاش‌های شبانه‌روزی و مجاهدت‌های نیروهای مبارز برای جمع‌آوری و حفظ اسناد نهضت شرح داده می‌شود.

• مقدمه: تاریخ پیدایش نشریه بعثت: در این بخش، مباحث متعددی در ذیل عناوین زیر مطرح شده است:

1. چگونگی شکل‌گیری نشریه بعثت .
2. نسخه‌های بعثت .
3. صفحه‌ای از تاریخ معاصر .
4. آزادی امام .
5. انتشار یک نشریه از سوی نیروهای مبارز .
6. شماره‌های بعثت چگونه به دست آمده .

نویسنده در ادامه مقدمه خویش می‌نویسد: «این اجمالی از دیدگاه دوستان و همکاران درباره پیدایش بعثت و چگونگی تاریخ آن بود، اما در این مقدمه – چاپ جدید دوره کامل بعثت – نقل یکی دو نکته و خاطره و نقد تاریخی، نوشته یکی از برادران عزیز و نقل چند سند از ساواک برای تکمیل بحث «تاریخ و چگونگی پیدایش بعثت»، ضروری است» . آنگاه مباحثی را در ذیل عناوین زیر مطرح می‌کند:

1. پیدایش بعثت .
2. بعثت و مؤتلفه .
3. اسناد ساواک: در ذیل این عنوان، 7 سند ارائه شده است.

• چند نمونه از اسناد ساواک: این بخش، شامل اسناد محرمانه ساواک قم و تهران است که به‌طور مستقیم به فعالیت‌های سید هادی خسروشاهی و نشریه بعثت مربوط می‌شود .

• بعثت چگونه آغاز شد: این بخش، نوشته علی حجتی کرمانی است و در آن مفصلا درباره چگونگی پیدایش نشریه بعثت توضیح داده شده است .

• متن کامل ۱۴ شماره از نشریه بعثت (شامل ۹ شماره از سال اول و ۵ شماره از سال دوم): محتوای اصلی کتاب، بازچاپ شماره‌های نشریه بعثت است که جنبه‌های مهم مبارزه فکری، اجتماعی و سیاسی را پوشش می‌دهد. این مقالات که ایدئولوژی خالص و فرهنگ ناب اسلامی را بر اساس اصول انقلاب بنا نهادند، عبارتند از:

1. شماره‌های اولیه (ش ۱ تا ۴): بر موضوعاتی چون ضرورت همکاری و همگامی بین حوزه‌های علمیه و روحانیت (همگامی حوزوی)، نقد وضعیت هیئت حاکمه و تبیین خط فکری روحانیت متمرکز است. همچنین به تحلیل فاجعه فیضیه و کشتار مردم در ۱۵ خرداد می‌پردازد.
2. شماره‌های میانی (ش ۵ تا ۹): در این شماره‌ها به نقد کابینه دولت وقت، بحث‌های فکری درباره عوامل شکست نهضت و راه پیروزی، تاریخ تکرار می‌شود (انتقاد از شباهت حکومت به سلاطین گذشته) و افشای دخالت‌های خارجی پرداخته شده است. همچنین به سازمان روحانیت، وظیفه ذاتی روحانیون و تلاش برای حفظ حرمت روحانیت اشاره می‌شود.
3. شماره‌های سال دوم (ش ۱۰ تا ۱۵): این شماره‌ها شامل بیانیه‌هایی به‌مناسبت سالگرد بعثت و تجلیل از امام خمینی(ره) است. موضوعات، شامل جشن مشروطیت، نقد قراردادهای استعماری و رسوایی‌های دولتی در ایران و خارج است. در این بخش، به جنبش رمضان، کشتار فیضیه، کشف قضیه کاپیتولاسیون و پیام‌های مهمی چون «فلسطین را آزاد کنید» پرداخته می‌شود و ماهیت حکومت وابسته و ظلم‌های آن نقد می‌گردد.

• اسناد: در این بخش، تصویر اصلی صفحات اول و آخر هریک از شماره‌های بعثت (منتشرشده در سال‌های 1342-1344) به‌عنوان اسنادی از چگونگی مبارزات حوزه علمیه قم در آن دوران نقل شده است .

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.