نیساری، سلیم

    از ویکی‌نور
    سلیم نیساری
    NUR00978.jpg
    نام کاملسلیم نیساری
    نام پدرعبدالله
    ولادت۲۱ آذر ۱۲۹۹
    محل تولدتبریز، ایران
    محل زندگیتبریز، تهران، پاریس
    رحلت۲۲ دی ۱۳۹۷
    مدفنقطعه نام‌آوران، بهشت زهرا، تهران
    طول عمر۹۸ سال
    خویشاوندانمیرزا سلیم (نیای پدری، حاکم محال قره داغ)
    دیناسلام
    پیشهاستاد دانشگاه، نسخه‌پژوه، نویسنده، حافظ‌پژوه
    منصبرایزن فرهنگی ایران در ترکیه، رئیس اداره کمک‌های فنی یونسکو، مدیر کل روابط فرهنگی وزارت آموزش و پرورش
    اطلاعات علمی
    درجه علمیدکتری علوم تربیتی و زبان‌شناسی
    دانشگاهدانشگاه ایندیانا، دانشگاه لندن، دانشگاه تهران
    علایق پژوهشیآموزش زبان فارسی، خط فارسی، حافظ‌شناسی
    معاصرینمهدی محقق، منوچهر مرتضوی
    برخی آثار

    سلیم نیساری (۱۲۹۹ - ۱۳۹۷ش) استاد ادبیات فارسی، نسخه‌پژوه و عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی بود. وی نخستین کتاب‌ها را در زمینه آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان تألیف کرد و از پیشگامان حافظ‌پژوهی به شمار می‌رود. نیساری دانش‌آموخته دکتری دانشگاه ایندیانا و دارای نشان درجه یک حافظ‌شناسی بود.

    ولادت

    سلیم نیساری در ۲۱ آذر ۱۲۹۹ در تبریز متولد شد. پدرش عبدالله نام داشت و نیای پدری او میرزا سلیم، حاکم محال قره داغ آذربایجان بود. در خردسالی و پیش از سن مدرسه، علاقه زیادی به تحصیل داشت و با تقلید خط از پشت شیشه بخارگرفته، پدرش را مجاب کرد تا وی را به مدرسه بفرستد.

    تحصیلات

    دوره تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در تبریز گذراند و در امتحان نهایی دانشسرای تبریز رتبه اول را کسب کرد. برای ادامه تحصیل به تهران آمد و در سال ۱۳۲۱ موفق به اخذ درجه لیسانس در رشته ادبیات فارسی و علوم تربیتی از دانشسرای عالی تهران شد. سپس در دوره دکتری ادبیات فارسی ادامه تحصیل داد و در سال ۱۳۲۹ برای ادامه تحصیل به اروپا و آمریکا رفت. فوق‌لیسانس علوم تربیتی را از دانشگاه لندن و دکتری علوم تربیتی و زبان‌شناسی را از دانشگاه ایندیانای آمریکا دریافت کرد.[۱]

    فعالیت‌ها

    سلیم نیساری در سال ۱۳۲۱ به استخدام وزارت فرهنگ (آموزش و پرورش) درآمد و سمت‌هایی چون منشی مخصوص وزیر فرهنگ، رئیس اداره دفتر وزارتی و مشاور وزیر را بر عهده داشت. در سال ۱۳۲۳ معاونت دانشکده ادبیات دانشگاه شیراز را عهده‌دار شد و در تأسیس این دانشکده نقش مؤثری ایفا کرد. در سال ۱۳۳۶ به دبیرخانه مرکزی یونسکو در پاریس پیوست و به سمت رئیس اداره کمک‌های فنی یونسکو منصوب شد. در این سمت، برای سرکشی برنامه‌های یونسکو به کشورهای شمال آفریقا، خاورمیانه و جنوب غربی آسیا سفر کرد. پس از بازگشت به ایران در سال ۱۳۴۴، مدیر کل روابط فرهنگی وزارت آموزش و پرورش شد. در سال ۱۳۴۶ به مرتبه استادی رسید و به دانشکده علوم تربیتی دانشگاه تهران انتقال یافت. در سال ۱۳۵۶ با مأموریت از دانشگاه تهران و وزارت فرهنگ و هنر به عنوان رایزن فرهنگی به ترکیه رفت و در سال ۱۳۵۸ به ایران بازگشت. وی در سال ۱۳۵۹ پس از ۳۸ سال خدمت، بازنشسته شد. نیساری در سال ۱۳۸۲ به عضویت پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی درآمد و موفق به دریافت نشان درجه یک حافظ‌شناسی شد. از نوآوری‌های او می‌توان به ابداع خط «نوآموز» و استفاده از خط زمینه روی تخته‌سیاه اشاره کرد.[۲]

    وفات

    سلیم نیساری سرانجام در ۲۲ دی ۱۳۹۷ در سن ۹۸ سالگی به علت سن بالا و بیماری معده در پاریس درگذشت و در قطعه نام‌آوران بهشت زهرای تهران به خاک سپرده شد.[۳]

    آثار

    • تمبرهای ایران
    • تدریس زبان فارسی در دبستان یا آموزش هنرهای زبان
    • نمونه‌هایی از آثار جاویدان شعر فارسی
    • غزل‌های حافظ
    • کلیات روش تدریس
    • دفتر دگرسانی‌ها در غزل‌های حافظ
    • دستور خط فارسی
    • پژوهشی درباره پیوستگی خط فارسی با زبان فارسی
    • نسخه‌های خطی حافظ (سده نهم)
    • دیوان حافظ
    • تاریخ ادبیات ایران
    • درس انشای فارسی
    • کتاب اول فارسی (دارا و سارا با دوستان)
    • فارسی یاد بگیرید
    • راهنمای مکالمه انگلیسی و فارسی
    • برگزیده‌ای از غزل‌های سعدی
    • برگزیده‌ای از غزل‌های حافظ
    • مقدمه‌ای بر تدوین غزل‌های حافظ

    پانويس

    منابع مقاله

    1. مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی
    2. خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)
    3. انجمن آثار و مفاخر فرهنگی

    وابسته‌ها