تحلیل ساختار روایت در قرآن: بررسی توالی منطقی پیرفتها
تحلیل ساختار روایت در قرآن: بررسی توالی منطقی پیرفتها تألیف علی معموری (متولد 1353ش)؛ پژوهشگر حوزه ادبیات و قرآنپژوهی؛ این کتاب به تحلیل ساختار روایی و بررسی توالی منطقی پیرفتها در روایتهای قرآنی میپردازد و با استفاده از روشهای روایتشناسی نوین، الگوهای توالی حوادث و نقش عناصری مانند زمان و علیت را در داستانها و تمثیلات قرآن بررسی میکند.
| تحلیل ساختار روایت در قرآن: بررسی توالی منطقی پیرفتها | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | معموری، علی (نویسنده) |
| ناشر | نگاه معاصر |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | 1392 |
| چاپ | اول |
| شابک | 978-600-5747-70-6 |
| موضوع | قرآن - قصهها - نقد و تفسیر - روایتگری - جنبههای قرآنی |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP/١٠ ٨٨ ع م ١٣٩٢ |
ساختار
این کتاب در چهار فصل و یک خاتمه تنظیم شده است.
گزارش کتاب
کتاب «تحلیل ساختار روایت در قرآن: بررسی توالی منطقی پیرفتها» اثر علی معموری، پژوهشی است که به بررسی ساختار روایتهای قرآنی از منظر توالی منطقی پیرفتها میپردازد. مؤلف در این پژوهش با بهرهگیری از روشهای روایتشناسی نوین، در پی کشف منطق حاکم بر توالی حوادث و پیرفتها در روایتهای قرآن است. قرآن به عنوان یک متن ادبی، گونههای مختلف روایی از جمله داستانهای پیامبران، امثال و تشبیهات را در بر میگیرد که هر یک از نظر ساختاری و توالی حوادث دارای ویژگیهای منحصر به فردی هستند. در این کتاب، نویسنده با تمرکز بر داستانها و تمثیلات قرآن، به تحلیل نقش زمان، علیت و دیگر روابط موجود در پیرفتهای هر روایت پرداخته و الگوهای مشترک و همسانی از توالی پیرفتها را استخراج میکند.
در فصل اول، مفاهیم و اصطلاحات کلیدی مانند روایت، روایتشناسی، روایتگر و پیرفت تعریف و تبیین شدهاند. پیرفت به عنوان کوچکترین حلقه زنجیره حوادث روایت معرفی شده که کارکردهای مختلفی در ساختار داستان ایفا میکند. همچنین در این فصل، تاریخچه مطالعات روایتشناسی در حوزه قرآن و روششناسی پژوهش مورد بحث قرار گرفته است.
فصل دوم به جایگاه روایت در ساختار ادبی قرآن و گونهشناسی روایتهای قرآنی اختصاص یافته است. در این فصل، تلاشهای پیشین در حوزه روایتشناسی قرآن معرفی شده و بر اساس تقسیمبندیهای نوین روایتشناسی، روایتهای قرآنی از جنبههای مختلف طبقهبندی شدهاند. ویژگیهای کلی روایتهای قرآنی نیز در این بخش مورد بررسی قرار گرفتهاند.
در فصل سوم، تحلیل پیرفتها در روایتهای داستانی قرآن به طور ویژه مورد توجه قرار گرفته است. در این بخش، داستانهای چندنسخهای و تکنسخهای قرآن از نظر توالی پیرفتها تحلیل شدهاند. نویسنده با بررسی این داستانها، الگوهای توالی حوادث و نقش عناصر زمانی و علیتی را در ساختار روایتها نشان داده است.
فصل چهارم به تحلیل پیرفتها در روایتهای تمثیلی قرآن میپردازد. در این فصل، ساختار روایتی تمثیلات قرآن، بسامد و طبقهبندی امثال قرآن و دستور زبان امثال مورد بررسی قرار گرفتهاند. همچنین روایتهای تمثیلی قرآن از نظر توالی پیرفتها تحلیل شدهاند.
در خاتمه کتاب، نویسنده به جمعبندی یافتههای پژوهش و ارائه نتایج نهایی پرداخته است. از جمله دستاوردهای این پژوهش، ارائه راهکارهایی برای رفع ابهامات ناشی از ساختار روایی ویژه آیات قرآنی بدون نیاز به افزودن مباحثی از منابع غیرقرآنی است. این کتاب با نگاهی شکلی و ساختاری به روایتهای قرآنی، گامی نو در حوزه مطالعات ادبی قرآن محسوب میشود.[۱]
پانويس
منابع مقاله
پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات