سید اسدالله خرقانی، روحانی نوگرای روزگار مشروطه و رضاشاه
سید اسدالله خرقانی، روحانی نوگرای روزگار مشروطه و رضاشاه، اثر رسول جعفریان (متولد 1343ش)، محقق و پژوهشگر تاریخ است. این کتاب به بررسی زندگی، فعالیتهای سیاسی و اندیشههای سید اسدالله خرقانی (متوفی 1355ق/ 1315ش)، از روحانیون نوگرا در دوران مشروطه و رضاشاه، میپردازد. در ادامه دو رسالهی خرقانی به نام «روح التمدن و هویه الاسلام» در باب دموکراسی اسلامی و «رد بر کشف حجاب» نیز ضمیمه شده است.
| سید اسد الله خرقانی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | جعفریان، رسول (نويسنده)
خرقانی، اسدالله (نویسنده) خرقانی، اسدالله ( پدیدآورنده ) |
| عنوانهای دیگر | رساله رد بر کشف حجاب ** رساله روح التمدن و هویة الإسلام ** روحانی نو گرای روزگار مشروطه و رضا شاه |
| ناشر | مرکز اسناد انقلاب اسلامی |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1382ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 964-8134-34-0 |
| موضوع | خرقانی، اسدالله، 1315 - سرگذشت نامه - اسلام و حقوق - حجاب - مجتهدان و علما - سرگذشت نامه - ایران - تاریخ - انقلاب مشروطه، 1324 - 1327ق. |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ج7خ4 1453 DSR |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ساختار
کتاب بهطورکلی در پنج بخش اصلی تنظیم شده است که شامل شرح احوال، آثار مکتوب و اندیشههای خرقانی و مجموعه اسناد و نامههای اوست.
سبک نگارش
سبک نگارش کتاب بر پایه رویکردی تاریخی و شرح احوالات است و نویسنده تلاش کرده است تا دیدگاههای خرقانی را با استناد به نوشتههای خودش بررسی نماید[۱].
گزارش محتوا
بخش اول: شرح احوال، زندگی و فعالیتهای سیاسی این بخش به زندگی و فعالیتهای سیاسی سید اسدالله خرقانی میپردازد، شامل سهم او در نهضت مشروطه در نجف و ایران، مأموریت وی در جنوب ایران در سالهای ۱۳۲۷ تا ۱۳۲۸ق و مواضعش در قبال وقایع مهم مانند بازتاب مقاله نورالدین خرقانی در حبلالمتین و فعالیتهای او در مجلس سوم شورای ملی. همچنین مبارزات خرقانی علیه وثوقالدوله و اقدامات او در آغاز دوره رضاشاه، بهویژه در ارتباط با بحثهای سیاسی و اجتماعی، گزارش شده است[۲].
بخش دوم: آثار مکتوب خرقانی و اندیشههای او که در آن فهرستی از آثار مکتوب خرقانی و شرح مختصری از محتوای آنها را ارائه میدهد. از جمله این آثار میتوان به رساله «کشف الغوایة فی الرد علی الهدایة»، اصول عقاید، و رسالة مقدمه قضا و شهادات اشاره کرد. خرقانی در این آثار به دفاع از اصولدین در برابر تهاجم افکار غربی پرداخته و تلاش کرده است تا مسائل فقهی، حقوقی و کلامی را باتوجهبه مقتضیات زمان توضیح دهد[۳].
بخش سوم: رسالة روح التمدن و هویة الاسلام (اسلام چهل سال اول یا دموکراسی عالم)، این رساله که در پاسخ به پرسشهای سیاسی و اجتماعی مهم زمانه نوشته شده، به تبیین مفهوم دموکراسی اسلامی میپردازد. خرقانی در مقدمهای چهارده مرحلهای، حقوق و حدود را شرح میدهد و حقوق را به چهار قسم تقسیم میکند. این رساله همچنین بر اهمیت حفظ هویت اسلامی، رعایت عدالت، آزادی و مساوات تأکید میکند و این دیدگاه را مطرح میسازد که دین از سیاست جدا نیست[۴].
بخش چهارم: رسالة رد بر کشف حجاب (تألیف در ۱۳۳۵ق/۱۲۹۵-۱۲۹۶ش)، این رساله در رد کشف حجاب و اثبات وجوب حجاب، با استناد به آیات قرآن و احادیث و تصریحات نبوی نگاشته شده است. خرقانی در این رساله به شرح ادله شرعیه در خصوص حجاب و استتار زنان میپردازد. او مخالفت با کشف حجاب را نهتنها یک امر شرعی، بلکه یک موضوع فرهنگی و اجتماعی مهم برای حفظ حریت و ناموس مسلمانان میداند و با این باور مخالفت میکند که کشف حجاب موجب تمدن و پیشرفت میشود[۵].
بخش پنجم: اسناد و نامهها، این بخش شامل اسناد و نامههایی است که فعالیتها و مواضع خرقانی را روشن میکند، از جمله نامهای از او به مستشارالدوله. این اسناد غالباً مرتبط با فعالیتهای سیاسی و اجتماعی خرقانی در دورههای مشروطه و رضاشاه هستند[۶].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.