دوبیتیهای حسن سلیمی عبدالملکی (فارسی، کردی، تبری)
دوبیتیهای حسن سلیمی عبدالملکی (فارسی، کردی، تبری) تألیف حسن سلیمی عبدالملکی (متولد ۱۳۳۰ش)، شاعر و پژوهشگر؛ گزیدهای است از دوبیتیها و رباعیهای شاعر به سه زبان فارسی، کردی و مازندرانی که نشاندهندۀ غنای فرهنگی و زبانی ایل عبدالملکی است. این اثر با درونمایههای اجتماعی، عرفانی، عاشقانه، حکمی و حماسی، محصول صمیمیت شاعر با خود و مخاطبش است و شعرهای روان و سیالی را ارائه میدهد که با زبانی ساده و خودمانی سروده شدهاند.
| دوبیتیهای حسن سلیمی عبدالملکی (فارسی، کردی، تبری) | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | سلیمی عبدالملکی، حسن (نویسنده) |
| ناشر | شلفین |
| مکان نشر | ساری |
| سال نشر | ۱۳۹۲ |
| چاپ | اول |
| شابک | ۹‑۲۷۷‑۱۰۰‑۶۰۰‑۹۷۸ |
| موضوع | شعر فارسی -- شعر کردی -- شعر مازندرانی -- قرن ۱۴ |
| زبان | فارسی، کردی، مازندرانی |
| تعداد جلد | ۱ |
| کد کنگره | PIR ۸۰۹۸ / د ۹۷۸ ل ۹۱۳۹۱ |
ساختار
این کتاب در بخشهای مختلفی شامل پیشگفتار شاعر، مقدمه، دوبیتیهای فارسی، دوبیتیهای کردی (لهجۀ عبدالملکی)، دوبیتیهای تبری، و یادداشتهای تکمیلی تشکیل شده است.
گزارش کتاب
کتاب «دوبیتیهای حسن سلیمی عبدالملکی (فارسی، کردی، تبری)» اثر حسن سلیمی عبدالملکی، مجموعهای ارزشمند از دوبیتیهای این شاعر به سه زبان فارسی، کردی و مازندرانی است. شاعر که خود از چهرههای ممتاز فرهنگی ایل عبدالملکی محسوب میشود، حدود چهار دهه از عمر خود را صرف معرفی، احیا و اعتلای زبان و فرهنگ این ایل کرده است.
پیشینۀ تاریخی ایل عبدالملکی به روزگار حاکمیت پایهگذار سلسلۀ زندیه بازمیگردد، زمانی که بخشی از رشیدمردان و تکسواران این ایل کردنشین و کردزبان، برای حفظ و حراست از سرزمین ایران به جمع یاران وکیلالرعایا پیوستند و به اتفاق خانوادۀ خویش به شیراز رفتند. پس از پایان حکومت زند، این جمع امکان بازگشت به ایل و قبیلۀ خویش را از دست دادند و نهایتاً به مناطق مختلف از جمله خطۀ نور مازندران مهاجرت کردند. در این منطقه نیز با مشکلات متعددی روبرو شدند و با عداوت میرزاآقاخان نوری به منطقهای مردابی و مالاریاخیز تبعید شدند. با این حال، این مردمان سختکوش با پایداری و پایمردی، همین زمینهای نامساعد را به کشتزارها و باغات سرسبزی بدل کردند که بعدها به نگین بیبدیل کشاورزی مازندران تبدیل شد.
حسن سلیمی عبدالملکی در این کتاب، شعرهای خود را در قالبهای کلاسیک به ویژه دوبیتی و رباعی سروده است. درونمایۀ اشعارش از مفاهیم اجتماعی، عرفانی، عاشقانه، حکمی و حماسی لبریز است. وی از شاعرانی است که با خود و مخاطبش صمیمی است و محصول این صمیمیت، شعرهای روان و سیالی است که با زبانی ساده و خودمانی سروده شدهاند و از بهکار بردن زبان پیچیده و کهنه پرهیز میکند.
نمونهای از دوبیتی فارسی شاعر: «به نام آنکه جانان نام دارد چو قرآن شریف پیغام دارد دو گیتی را نگهدار است و صاحب بهشت خرمی انعام دارد»
نمونهای از دوبیتی کردی (لهجۀ عبدالملکی): «به نام اونیکه حق نام اُوهَن فِراوانی زِمین و بامِ اُوهَن جور دَیک و بُووَ خاس و مهربان مَیِ عشق و محبت جام اوهن»
نمونهای از دوبیتی تبری: «تماشون که وونه وَنگ لَله وا عاشق خسّه و غروب صحرا جدایی نیشته بیم ته همرا بیقراری دل ر هاکرده رسوا»
این کتاب نه تنها از نظر ادبی ارزشمند است، بلکه به عنوان سندی فرهنگی-تاریخی از زندگی و سنتهای ایل عبدالملکی نیز حائز اهمیت است. چهار قلعۀ عبدالملکی با مرکزیت زاغمرز از نشانههای روشن فرهنگ این ایل روشنتبار ایران است که در گوشهای از سرزمین مازندران با حفظ زبان و فرهنگ اصیل خود در کنار اهالی این منطقه زندگی میکنند.[۱]
پانويس
منابع مقاله
پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات