قدسیت و ساختار: جستاری در روایتشناسی تطبیقی متون قدسی
قدسیت و ساختار: جستاری در روایتشناسی تطبیقی متون قدسی تألیف مریم صالحینیا (متولد 1353ش) پژوهشگر مطالعات قرآنی؛ این کتاب به تحلیل ساختاری روایتهای مشترک قرآن و کتاب مقدس از منظر روایتشناسی تطبیقی میپردازد.
| قدسیت و ساختار: جستاری در روایتشناسی تطبیقی متون قدسی | |
|---|---|
| پدیدآوران | صالحینیا، مریم (نویسنده) |
| ناشر | نگاه معاصر |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | 1394ش |
| شابک | 978-964-9940-02-1 |
| موضوع | قرآن - داستانها - تحلیل روایی |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | 4ق2ص / 88 BP |
ساختار
کتاب در پنج فصل اصلی تنظیم شده است: 1) بررسی پیرامتنی، 2) تحلیل زیرمتنی، 3) مطالعه فرامتنی، 4) ساختار داستان، و 5) ویژگیهای گفتمان. کتاب با مقدمهای روششناسانه آغاز و با سخن پایانی به نتیجهگیری میرسد.
گزارش کتاب
این اثر پژوهشی عمیق در حوزه مطالعات تطبیقی متون مقدس است که با رویکردی نوین به تحلیل روایتشناسی ساختاری قرآن و کتاب مقدس میپردازد. نویسنده با تکیه بر نظریههای روایتشناسی ساختارگرایانی چون پراپ، تودوروف، بارت و ژنت، به بررسی تطبیقی روایتهای مشترکی مانند داستان آدم، نوح، ابراهیم، موسی و عیسی در دو متن مقدس پرداخته است.
در فصل اول، مؤلف به بررسی پیرامتن (عناصر حاشیهای متن) شامل تاریخچه تدوین و سنتهای تفسیری هر دو کتاب پرداخته است. فصل دوم به تحلیل روابط زیرمتنی بین قرآن و کتاب مقدس اختصاص دارد. فصل سوم با نگاهی فرامتنی، ارتباط این روایات را با اساطیر، افسانهها و فرهنگ یونان بررسی کرده است.
فصل چهارم به تحلیل ساختار داستانها با تمرکز بر طرح کیاسموس (ساختار قرینهای) و ردهبندی کنشگران پرداخته است. در فصل پایانی نیز ویژگیهای گفتمان روایی شامل ترتیب، دیرش، بسامد، وجه و لحن مورد تحلیل قرار گرفتهاند.
این کتاب از چند جهت حائز اهمیت است:
- استفاده از روششناسی نوین روایتشناسی در تحلیل متون دینی
- بررسی تطبیقی ساختاری (نه محتوایی) روایتهای مشترک
- تلفیق روشهای مختلف روایتشناسی ساختارگرا
- ارائه الگوهای تحلیل قابل تعمیم به دیگر متون مقدس
این اثر برای پژوهشگران مطالعات قرآنی، کتاب مقدس، روایتشناسی و مطالعات تطبیقی ادیان منبعی ارزشمند محسوب میشود.[۱]
پانويس
منابع مقاله
پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات