ستارگان درخشان
ستارگان درخشان، تألیف نویسنده معاصر محمدجواد نجفی مجموعهای پانزدهجلدی بهمنظور ارائه یک تاریخچه صحیح و اصیل از زندگی چهاردهمعصوم(ع) به زبان فارسی نگاشته شده که در عین جامعیت خلاصه و مختصر باشد. جلد پانزدهم این اثر نیز به شرححال و زندگانی حضرت عباس بن علی(ع) اختصاصیافته است.
| ستارگان درخشان | |
|---|---|
| پدیدآوران | نجفی، محمدجواد (نويسنده) |
| ناشر | اسلامیه |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 13سده - 1356ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | - |
| موضوع | چهارده معصوم - سرگذشت نامه - خاندان نبوت - سرگذشت نامه |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 15 |
| کد کنگره | /ن2س3 36 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ساختار
هر یک از جلدهای این مجموعه به شرححال یک ستاره درخشان از چهاردهمعصوم(ع) میپردازد و جلد پانزدهم بهعلاوه قمر بنیهاشم(ع) اختصاص دارد. دررابطهبا هر یک از حضرات در ضمن چند بخش حوادث و اتفاقات از زمان ولادت تا شهادت ایشان و نیز توضیحاتی پیرامون ازدواج و همسران و فرزندان و اصحاب ایشان بهاختصار از منابع تاریخی و روایی مختلف گردآوری و با ذکر نام کتاب و نویسنده ارائه شده است.
سبک نگارش
- جامع و درعینحال مختصر: کتاب تلاش میکند تمامی موضوعات تاریخی مربوطه را پوشش دهد، اما از اطاله کلام پرهیز میکند تا برای خواننده خستهکننده نباشد.
- ساده و قابلفهم: نگارش کتاب بهگونهای است که مخاطبان با سطح سواد گوناگون میتوانند بهراحتی از آن استفاده کنند.
- مستند و منبعمحور: نویسنده برای مطالب خود به کتابها و منابع معتبر استناد کرده و اسامی آنها را در صفحه ب ذکر نموده است.
- مساعدتهای زبانی و جغرافیایی: برای سهولت خواننده، املای صحیح و حرکات (اعراب) نامهای خاص و تلفظهای دشوار و همچنین موقعیت جغرافیایی شهرها و مکانها مشخص شده است.
- تلخیص و گزینش: در مواردی که بخشهایی از روایات برای رعایت اختصار ضروری نبوده، حذف شده و بهجای آن علامت نقطه گذاشته شده است.[۱]
- شرح و توضیح: چنانچه جمله یا کلمهای احتیاج به شرح داشته در میان پرانتز () نوشته است و درصورتیکه شرح و بسط بیشتری لازم بوده در پاورقی نگاشته است.[۲]
گزارش محتوا
باتوجهبه حجم گسترده مباحث کتاب، مطالب دو بخش از جلد اول و دو بخش از جلد دوازدهم کتاب بهعنوان نمونه معرفی میشود: بخش اول از جلد اول: از زمان خلقت نور پیغمبر اسلام تا زمان ولادت: این بخش با خلقت نور پیامبر اکرم(ص) آغاز میشود که طبق روایتی از ابوذر، دو هزار سال پیش از خلقت حضرت آدم(ع) آفریده شده و به تسبیح خداوند مشغول بوده است. این نور در صلب پیامبران قرار گرفته و منتقل شده تا به حضرت عبدالله(ع) و آمنه(س) رسیده است. همچنین، روایتی درباره خلقت نور حضرت علی(ع)، حضرت فاطمه(س)، امام حسن(ع) و امام حسین(ع) هفت هزار سال قبل از آفرینش جهان ذکر شده است [۳] در ادامه به بشارتهای تورات و انجیل درباره آمدن پیامبر اسلام(ص) اشاره شده و متونی از این کتب به همراه ترجمه فارسی ارائه گردیده که به ویژگیها و رسالت ایشان اشاره دارد [۴]بخش بعدی بهحسب و نسب پیامبر اسلام(ص) اختصاص دارد که شجرهنامه ایشان از حضرت عبدالله(ع) تا حضرت آدم(ع) را ردیابی کرده و بر پاکی و توحیدی بودن اجداد ایشان تاکید مینماید [۵] در پایان این بخش، وضعیت اعراب پیش از اسلام تشریح شده و بهرسم جاهلی زندهبهگور کردن دختران اشاره میشود و روایتهایی تکاندهنده در این باره و تلاش پیامبر(ص) برای ریشهکنکردن این عمل قبیح بیان میگردد [۶]
بخش پنجم از جلد اول: حاوی پنج موضوع و موضوعاتی کلیتر درباره زندگی پیامبر(ص) میپردازد. وفات پیامبر اسلام(ص) در این بخش ذکر شده و تاریخ رحلت ایشان در ربیعالاول سال 11 ق و در سن 63 سالگی بیان میگردد. به مسئله مسمومیت ایشان نیز اشاره شده است. این بخش شامل جزئیاتی از لحظات آخر زندگی ایشان و وصایایشان است [۷]. در نهایت، بخش پایانی به امت پیامبر اسلام(ص) و رابطه ایشان با امت خود اختصاص دارد که بیانگر رحمت الهی شامل حال امت پیامبر(ص) و فضایل ایشان است [۸].
جلد چهاردهم کتاب حاوی مقدمهای در ده موضوع است که در آن ابتدا خلافت از نظر لغت عرب، قرآن مجید، اخبار اهلسنت، عقل و اجماع بررسی شده است. پس از آن مهدی(ع) از نظر عقل، ادیان گذشته، قرآن و نظر اهلسنت معرفی شده است. در آخر نیز مشخصات مهدی موعود و دیدگاه نویسنده ذکر شده است [۹].
بخش اول از جلد چهاردهم: از زمان ولادت تا زمان غیبت صغری: این بخش به هشت موضوع اصلی پیرامون تولد و دوران آغازین زندگی حضرت مهدی(عج) تا آغاز غیبت صغری میپردازد. ابتدا بهحسب و نسب (پدر، مادر، جد و مادربزرگ ایشان) پرداخته میشود که نشاندهنده ریشهی ایشان از حضرت مهدی(عج) است. سپس نام (م ح م د)، لقبها (مهدی، قائم، منتظر، حجتالله) و کنیه (ابوالقاسم و ابوعبدالله) ایشان معرفی میشود. تاریخ ولادت ایشان (محل ولادت: سامرا، زمان: طلوع فجر، روز: جمعه، ماه: پانزدهم شعبان، سال: 255 یا 256ق) و جریان ولادت بهتفصیل بیان شده است. شکلوشمایل حضرت مهدی(عج) نیز توصیف گردیده است. موضوع امامت کودک ایشان در سنین پایین (پس از شهادت امام حسن عسکری(ع) در سال 260ق) بررسی شده و دلایلی مانند نبوت حضرت یحیی در کودکی برای آن ذکر شده است. در نهایت به غیبت صغری (آغاز در نیمه شعبان سال 255 هجری و حدود 74 سال طولکشیدن آن) و موضوع نیابت خاصه ایشان توسط چهار نایب در این دوره پرداخته میشود[۱۰].
بخش دوم از جلد چهاردهم: از ابتدای غیبت کبری تا انتهای آن: این بخش شامل سیزده موضوع است که به دوران غیبت کبری حضرت مهدی(عج) میپردازد. مباحث آغازین شامل این است که غایب شدن منحصر به مهدی(ع) نیست و پیامبران دیگری نیز غیبت داشتهاند (مانند موسی، عیسی و خضر). سپس به اخبار و روایات مربوط به غیبت ایشان پرداخته و تأکید میشود که شک در آن حرام است. موضوع تعقیب حضرت مهدی(عج) و تلاشها برای یافتن ایشان پس از فوت امام حسن عسکری(ع) و همچنین محل غیبت و سرداب سامرا و زیارت آن از دیگر مباحث این بخش است. طول عمر انسان و امکان آن از دیدگاه علمی و دینی و ذکر افرادی که در تاریخ عمر طولانی داشتهاند نیز موردبررسی قرار میگیرد. این بخش به افرادی که حضرت مهدی(عج) را دیدهاند و داستانهای ملاقات با ایشان نیز اشاره میکند. در ادامه به موضوع نیابت عامه در غیبت کبری و ارکان اجتهاد پرداخته شده است. در پایان این بخش، امامت از چهار منظر لغت عرب، قرآن مجید، اخبار اهلتسنن و علم کلام بهتفصیل موردبحث و بررسی قرار گرفته است. [۱۱].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.