در درگز: واژهنامه، زبانزد، آداب و آیین محلی
در درگز: واژهنامه، زبانزد، آداب و آیین محلی تألیف عفت امانی؛ این کتاب به ارائه واژهنامهای از زبان ترکی رایج در درگز پرداخته و در کنار آن مجموعهای از مثلها، زبانزدها، قصههای محلی و آداب و آیین گویندگان این زبان را گردآوری کرده است.
| در درگز: واژهنامه، زبانزد، آداب و آیین محلی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | امانی، عفت (نویسنده) |
| ناشر | کویر |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | ۱۳۹۴ |
| چاپ | اول |
| شابک | ۹۷۸-۹۶۴-۲۱۴-۱۲۴-۱ |
| موضوع | درگز (شهرستان) - فرهنگ عامه، گویش ترکی - واژهنامهها، ضربالمثلهای ترکی |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | ۱ |
| کد کنگره | DSR ۲۰۸۷/ر۸الف۸ ۱۳۹۴ |
ساختار
این کتاب در یک جلد و ۲۵۶ صفحه تنظیم شده است.
گزارش کتاب
کتاب «در درگز: واژهنامه، زبانزد، آداب و آیین محلی» اثر عفت امانی، پژوهشی جامع در زمینه فرهنگ و زبان منطقه درگز در شمال شرق خراسان است. درگز سرزمینی کهن است که در طول تاریخ بارها مورد هجوم مهاجمان ترکمن و مغول قرار گرفته و دسیسههای روسها را تجربه کرده است. به همین دلیل، تیرههای گوناگون آذری و کرد برای حفاظت از مرزها به این منطقه کوچانده شدهاند که نتیجه آن ماندگاری زبان مهاجران و مهاجمان در درگز بوده است.
در این منطقه سه زبان فارسی، ترکی و کردی رواج دارد. زبان ترکی مورد بررسی در این کتاب از نظر آوایی و واژگانی به فارسی نزدیک است. ورود ترکان به درگز به قرن پنجم هجری بازمیگردد و پیش از آن زبان تمام مردم خراسان فارسی بوده است. پس از هجوم ترکان به این سرزمین و سکونت آنان در آبادیهای منطقه، زبان ترکی در کنار فارسی جایگاه خود را پیدا کرد.
این پژوهش بر اساس پیکره زبانی رایج در گروه زبانها و گویشهای ایرانی فرهنگستان زبان و ادب فارسی با عنوان «راهنمای گردآوری گویشها برای گنجینۀ گویشهای ایرانی» انجام شده است. با توجه به تفاوت دایره واژگانی هر منطقه با توجه به اقلیم و آداب آن، واژههای بسیاری علاوه بر واژههای موجود در پیکره فرهنگستان به این اثر افزوده شده است.
دادههای این پژوهش شامل واژهنامهای دوسویه، صد جمله به ترکی درگز، مثلها و زبانزدها، قصههای محلی، آداب و آیین و باورهای مردمی درگز است که به روش میدانی گردآوری شده است. در بخش معرفی شهرستان درگز، موقعیت جغرافیایی، همسایهها، جاذبههای طبیعی و تاریخی و موقعیت فرهنگی این منطقه بررسی شده است.
این کتاب منبع ارزشمندی برای شناخت فرهنگ، زبان و آداب و رسوم مردم درگز محسوب میشود و در حفظ و انتقال میراث فرهنگی این منطقه نقش مهمی ایفا میکند.[۱]
پانويس
منابع مقاله
پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات