فرهنگ واژههای انقلاب اسلامی
فرهنگ واژههای انقلاب اسلامی، تألیف جلالالدین فارسی (متولد 1312ش)، نویسنده و سیاستمدار است. این کتاب، یک فرهنگ یا راهنمای فرهنگی برای واژگان و مفاهیم کلیدی انقلاب اسلامی است که با هدف روشن کردن معانی، زمینههای تاریخی و بنیانهای فلسفی آنها، بهترتیب حروف الفبا نوشته شده است.
| فرهنگ واژههای انقلاب اسلامی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | فارسی، جلالالدین (نويسنده) |
| ناشر | بنياد فرهنگی امام رضا (علیه السلام) |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1374ش |
| چاپ | 1 |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ف2ف4 1553 DSR |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
اهمیت کتاب
- شفافسازی و صیانت از مفاهیم انقلابی: این کتاب از آن جهت حائز اهمیت است که نخستین تلاش نظاممند برای گردآوری و تبیین واژگان و مفاهیم اختصاصی انقلاب اسلامی بشمار میرود. این رویکرد به جلوگیری از تحریفها، درک سطحی و سوء تعبیر بنیانهای فکری عمیق و منحصربهفرد انقلاب کمک کرده و انتقال صحیح آنها را به نسلهای آینده تضمین میکند.
- بنیان فکری و هدایتگری: این اثر یک چهارچوب جامع و روشنگر را برای درک ابعاد فلسفی، فرهنگی و سیاسی انقلاب ارائه میدهد که ریشههای آن در هدایت الهی و فطرت انسانی قرار دارد. با تبیین مفاهیمی چون «آزادی»، «عدالت» و «استقلال» در چارچوب پارادایم انقلابی، خوانندگان را به سمت اهداف و ارزشهای واقعی این جنبش رهنمون میسازد.
- مقابله با اطلاعات غلط و نفوذ خارجی: کتاب ابزاری برای پرداختن و مقابله با روایتهای گمراهکننده و تأثیرات ایدئولوژیک خارجی (مانند لیبرالیسم و مارکسیسم) است که به دنبال وارونه نشان دادن اهداف و ماهیت انقلاب بودند. این اثر هویت منحصربهفرد انقلاب را بهعنوان یک جنبش مردمی مبتنی بر اصول اسلامی و استقلال ملی تقویت میکند.
ساختار
کتاب بهصورت تکجلدی و در قالب یک فرهنگ یا دائرةالمعارف الفبایی از اصطلاحات و مفاهیم مرتبط با انقلاب اسلامی، به زبان فارسی تنظیم شده است.
سبک نگارش
- تحلیلی و تبیینی: سبک نگارش بهشدت تحلیلی است و توضیحات و تفاسیر دقیقی از هر اصطلاح را ارائه میدهد که اغلب به ابعاد تاریخی، فلسفی و اجتماعی آنها میپردازد.
- زمینهمند و انقلابی: مفاهیم بهطور مداوم در متن خاص ایدئولوژی، اهداف و رویدادهای تاریخی انقلاب اسلامی ارائه میشود.
- اقناعی و تصحیحی: مؤلف اغلب لحنی اقناعی دارد که هدف آن تصحیح آنچه سوء تفاهم یا تحریف مفاهیم انقلابی میپندارد و هدایت خواننده به سمت معنای «واقعی» است.
- مدخلهای ساختاریافته: هر مدخل اصطلاح بهگونهای ساختاربندی شده که توضیحی روشن و منسجم را ارائه دهد و مفاهیم پیچیده را قابل دسترسی سازد؛ مشابه قالب دائرةالمعارف یا فرهنگ لغت.
گزارش محتوا
دیباچه: دیباچه، انقلاب اسلامی را بهعنوان یک تحول عمیق فرهنگی و اجتماعی در تاریخ ایران معرفی میکند که ریشههای آن در هدایت الهی و اراده مردمی نهفته است. این بخش به اهداف انقلاب، از جمله دستیابی به استقلال، آزادی و تأسیس حکومتی عادل بر اساس قوانین الهی و همچنین به تقابل آن با ستمهای تاریخی و سلطه خارجی میپردازد. مؤلف بر لزوم روشنسازی اصطلاحات و مفاهیم منحصربهفردی که با انقلاب پدیدار شدهاند، تأکید میکند. دیباچه، این کتاب را بهعنوان یک منبع حیاتی برای پژوهشگران و عموم مردم معرفی میکند که هدف آن ارائه درکی جامع و دقیق از این اصطلاحات است، تا از هرگونه انحراف از مسیر اصلی انقلاب جلوگیری کرده و میراث فکری آن برای نسلهای آینده حفظ شود. این بخش همچنین بر پیوستگی تاریخ، فطرت انسانی و اراده الهی در شکلگیری این مفاهیم تأکید دارد[۱].
مدخلهای اصلی (واژگان و مفاهیم): بخش اصلی کتاب شامل مدخلهایی است که بهترتیب الفبا سازماندهی شدهاند و هریک به تعریف و توضیح مبسوط یک اصطلاح یا مفهوم مرتبط با گفتمان انقلاب اسلامی اختصاص یافته است. این مدخلها به ابعاد تاریخی، فلسفی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی هر اصطلاح در چارچوب انقلاب میپردازند؛ بهعنوان مثال، مفاهیمی مانند «آزادی» صرفاً تعریف نمیشوند، بلکه در بستر اندیشه اسلامی و اهداف انقلاب مورد بررسی قرار میگیرند و اغلب با تفاسیر لیبرالی غربی یا رژیمهای استبدادی مقایسه میگردند. به همین ترتیب، اصطلاحاتی چون «استبداد» در ارتباط با بیعدالتیهای تاریخی و مبارزه انقلاب برای عدالت و «استقلال» و «انقلاب اسلامی» با تأکید بر معنای انقلابی منحصربهفردشان، که از دیگر جنبشهای تاریخی متمایز است، تبیین میشوند. مدخلها غالباً برای تأیید توضیحات خود به آیات قرآن، احادیث یا سخنان امام خمینی استناد میکنند که نشاندهنده ماهیت عمیقاً مذهبی و ایدئولوژیک واژگان انقلاب است؛ برای مثال، در مدخل «ایمان» و «استکبار»، ارجاعات قرآنی و اسلامی دیده میشود[۲].
هدف هر مدخل ارائه درکی روشن و منسجم است و اغلب به سوء تفاهمات رایج پاسخ میدهد و اصول اساسی انقلاب را تکرار میکند.
پانویس
منابع مقاله
دیباچه و متن کتاب.