حل‌المسائل الهداية في النحو

حلّ‌المسائل الهداية في النحو، از آثار نویسنده فعال و فقیه شیعه معاصر، سید محمدجواد ذهنی تهرانی (۱۳۲۶-۱۳۸۱ش)، است که به مسائل مطرح‌شده در درس‌نامه آموزشی علم نحو مشهور به الهداية في النحو پاسخ می‌دهد.

حل مسائل الهداية في النحو
پدیدآوران	ذهنی تهرانی، محمد جواد (نويسنده)
ناشر	گنجينه ذهني
مکان نشر	ایران - قم
سال نشر	1381ش
چاپ	1
شابک	‎-
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

هدف و روش

• سید محمدجواد ذهنی تهرانی، با تأکید بر شهرت كتاب درسی الهداية في النحو در حوزه‌هاى علميّه در طول قرنهای گذشته، افزوده است:

1. این کتاب اخيرا بوسيله گروهى از فضلاء حوزه مقدّسه علميه قم بطرز بديع و جديدى تنظيم شده و در پايان هر فصل و بابى تمرينات و سؤالاتى مطرح شده و از دانشجويان و قارئين خواسته شده كه جواب آنها را ايراد نمايند.
2. من در سنوات گذشته اصل اين كتاب را ترجمه و شرح کردم و بحمد اللّه مورد استقبال اهل فضل و دانش قرار گرفت بطورى كه تمام نسخه‌هاى آن را از بازار و ناشر محترمش ابتياع نموده و در مدتى نه بس طولانى كمياب بلكه ناياب گرديد.
3. اخيرا با پيشنهاد برخى از اهل فضل و ذوق درصدد برآمدم سؤالات طرح‌شده را جواب داده و مجموع آنها را به عنوان «حلّ المسائل» در كتابى جداگانه درج نمايم تا بدينوسيله كمكى به خوانندگان اين كتاب و دانشجويان نموده باشم. اميد است كه اين هديه ناچيز مورد قبول واقع شود.

ساختار و محتوا

• این اثر به مسائلی که در پایان هر مبحث از کتاب الهداية في النحو مطرح گردیده است، به ‌ترتیب از اول تا آخر پاسخ می‌دهد. اولین بحث، «تعریف، موضوع و فواید علم نحو و تعریف و اقسام کلمه» است و آخرین، «نون تأکید ثقیله و خفیفه».

نمونه مباحث

• 2-جمع مصحّح چیست و چند قسم دارد؟ جواب: جمع مصحّح (سالم) آن است كه بناء مفردش را تغيير نداده بلكه تنها حروفى به آن زياد مى‌كنند همچون مسلمون مفرد آن مسلم است و براى ساختن جمع بدون اينكه حروف آن را تغيير دهند تنها(واو)و(نون)را به آن اضافه نموده‌اند. و جمع مصحح بر دو قسم است:جمع مذكّر سالم و جمع مؤنث سالم.

3-جمع مذكر سالم را تعریف کنید. جواب:جمع مذكر سالم آن است كه به آخر مفردش يا«واو»ما قبل مضموم و«نون»مفتوح ملحق كرده و يا«ياء»ما قبل مكسور و«نون»مفتوح اضافه مى‌كنند تا بدينوسيله دلالت شود بر اينكه با مفردش بيش از يك فرد همراه مى‌باشد مانند:مسلمون و مسلمين(مردان اسلام‌آورنده).

منابع مقاله

• مقدمه و متن کتاب.