مازندران در اسطورههای ملی ایران
مازندران در اسطورههای ملی ایران تألیف محمود جوادیان کوتنایی (متولد 1332ش)؛ پژوهشی در بررسی جایگاه مازندران در اسطورههای ملی ایران و تحلیل همانندیها و تفاوتهای این اسطورهها با تأکید بر ویژگیهای اقلیمی و فرهنگی منطقه است.
| مازندران در اسطورههای ملی ایران | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | جوادیان کوتنایی، محمود (نویسنده) |
| ناشر | معین |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | 1394ش |
| چاپ | اول |
| شابک | 978-964-165-142-0 |
| موضوع | مازندران - اساطیر :: اساطیر ایرانی - مازندران :: مازندران - در ادبیات |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | DSR ۲۰۵۳/ج۳ ۱۳۹۳ |
ساختار
این کتاب در یک جلد و پنج بخش اصلی سازمانیافته که هر بخش به جنبهای خاص از اسطورهشناسی مازندران میپردازد.
گزارش کتاب
این اثر به بررسی جایگاه مازندران در اسطورههای ملی ایران میپردازد و با نگاهی عمیق به پیچیدگیهای جهان اسطوره، به تحلیل آمیختگی اسطورههای سرزمینهای مختلف و همانندیهای بنیادی آنها میپردازد. نویسنده با توجه به اقلیم متفاوت مازندران شامل کوههای بلند، درههای ژرف، جنگلهای انبوه و دریای بزرگ، به بررسی اسطورههای ویژه این منطقه و آمیختگی آنها با اسطورههای کوچندگان آریایی پرداخته است.
کتاب با پیشدرآمدی درباره پیچیدگی جهان اسطوره و درآمدی بر مفهوم اسطوره از دیدگاه مکتبهای مختلف اسطورهشناسی آغاز میشود. در این بخش دیدگاههای روانشناختی درباره اسطوره و جایگاه آن در ناخودآگاه ذهن انسان نیز بررسی شده است.
بخش اول به تبارشناسی مازندران و تبرستان اختصاص دارد که در آن رویکردهای مختلف در بررسی ریشهشناسی این دو نام بر اساس اوستا، منابع پهلوی و شاهنامه تحلیل شده است. در این بخش همچنین مازندران بر پایه جغرافیای اسطورهای در شاهنامه مورد ارزیابی قرار گرفته است.
بخش دوم به نامجاهای سپندی در مازندران مانند البرز، دماوند و رود هراز میپردازد که در اسطورهها، منابع پهلوی، شاهنامه و ادبیات ایران حضور برجستهای دارند. همچنین نام برخی چهرههای شاهنامه که در افسانههای مردم حوزه البرز و دماوند حضور دارند، در این بخش بررسی شده است.
بخش سوم به ایزدان پرداخته است که به گونهای در افسانههای مازندران حضور دارند یا معبدهای آنها با نامهایی دیگر در این منطقه دیده میشود. ایزدانی مانند آناهیتا، پری و ایزد باد در این بخش تحلیل شدهاند.
بخش چهارم به جشنهای مازندرانی اختصاص دارد که شامل جشن نوروز و آیینهای نوروزی، جشن تیرما سیزّه (تیرگان)، بیسّ شش عیدما و چله شو (شب یلدا) میشود. آیینهای خاص هر یک از این جشنها با جزئیات بررسی شده است.
بخش پنجم به اسطوره آرش کمانگیر پرداخته که از مازندران برخاسته و تیری از فراز البرز به سوی خاور پرتاب کرده است. در این بخش پیوند آرش با ایزد تیشتر، علت درهمآمیزی آرش با جشن تیرگان و تبارشناسی این واژه پژوهش شده است.[۱]
پانويس
منابع مقاله
پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات