پژوهشی در پیدایش و تحولات تصوف و عرفان
پژوهشی در پیدایش و تحولات تصوف و عرفان، از آثار نویسنده و فقیه معاصر، عباسعلی عمید زنجانی (1316-1390ش)، میکوشد سیر تاریخی جریان فکری، معنوی و اجتماعی مذکور را از صدر اسلام تاکنون بشناساند و به ارزیابی ارتباط «تصوف و تشیع» و «تصوف و ایران» بپردازد.
| پژوهشی در پیدایش و تحولات تصوف و عرفان | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | عمید زنجانی، عباسعلی (نويسنده) |
| ناشر | اميرکبير |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1366ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | - |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | ع۸پ۴ 275/8 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
هدف و روش
- عباسعلی عمید زنجانی تأکید کرده است:
- در اين كتاب كوشيدهايم تاريخ تصوف را بر طبق متونى كه در دست داشتهايم از ريشههاى اوليه آن گرفته و اصل پيدايش و سير تحولى آن را بدون هيچگونه اغراق و آبورنگ و يا طرفدارى و يا عناد و نظر مخالفى مورد مطالعه قرار دهيم.
- و هدف ما در اين مطالعه و بررسى تنها درك حقايق تاريخى و كشف چهرۀ واقعى و حقيقت تصوف از نظر تاريخى است.
- از آنچه كه لازمۀ تحقيق و مطالعه و تتبع است، در مدت قريب به چهار سال كه به تهيه و تنظيم مواد اين كتاب اشتغال داشتم، قصور و مضايقه نکردم و کوشیدم خود را از قيد نفوذ و تأثير كتب، مخالف و يا طرفدار تصوف بركنار دارم.[۱]
ساختار و محتوا
- این اثر از مقدمه و 7 بخش به ترتیب ذیل تشکیل شده است:
- مقدمه (هدف، روش و معرفی اجمالی اثر حاضر)
- بخش اول: پیدایش ریشههای اولیه تصوّف
- بخش دوم: پیدایش تصوّف در اسلام
- بخش سوم: سیر تصوّف و تطورات آن در قرون اولیه اسلامی دوران دوم (250-350ه)
- بخش چهارم: علل پیدایش تصوّف در اسلام
- بخش پنجم: تحولات و ادوار تصوف و عرفان پس از قرن سوم و چهارم هجری
- بخش ششم: عرفان متعهد و عارفان ربانی
- بخش هفتم: سلسلههای معروف صوفیه.
نمونه مباحث
- وجود تعدادى از صوفيان شيعه مذهب و ايرانيان صوفى مسلك، هرگز نمىتواند به تنهائى دليل آن باشد كه تصوف از تشيع برخاسته و يا ايران مركز انتشار تصوف بوده است. دكتر شبيبى در كتاب تشيع و تصوف سعى فراوان نموده كه رابطۀ تاريخى آن دو را در قالب قانون علت معلولى ارائه دهد و در كتاب ديگرش به نام الصلة بين التشيع و التصوف رابطۀ فكرى آن دو را براى زمينهسازى جهت استنتاج فوق مشروحا بيان نموده است ولى نه توانسته چنين ادعائى را مدلل نمايد و نه توانسته صريحا آن را مطرح كند....[۲]
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.