هرمنوتیک

هرمنوتیک، از مجموعه بحث‌های «فلسفه فقه»، تقریرات درس‌های استدلالی عضو فقهای شورای نگهبان، آیت‌الله علیرضا اعرافی (متولد 1338ش) است که به بررسی دانش «هرمنوتیک» (روش‌شناسی فهم و تفسیر) به‌خصوص «هرمنوتیک فلسفى گادامر» می‌پردازد و دیدگاه صحیح را از نظر اسلامی و به عنوان یکی از مبانی اجتهاد امروزی، تبیین می‌کند. پژوهشگر معاصر، علی بخشی (متولد 1356ش) این کتاب را تحقیق و تحریر کرده است.

هرمنوتیک
پدیدآوران	اعرافی، علیرضا (نويسنده) بخشی، علی (گردآورنده)
ناشر	موسسه فرهنگی هنری اشراق و عرفان
مکان نشر	ایران - قم
سال نشر	1395ش
چاپ	1
موضوع	هرمنوتیک
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

هدف و روش

• مؤسسه فرهنگی هنری اشراق و عرفان، با تأکید بر اینکه «هرمنوتيك» قلمروى مطالعاتى است كه در فضاى انديشه و فرهنگ غربى شكل گرفته، افزوده است:
• اثر حاضر تلاش دارد، با تبيين انديشه هرمنوتيك فلسفى و پاسخ به شبهات مطرح شده در مورد تفسير متون اسلامى، با عرضه سوالات مبتنى بر هرمنوتيك در زمينه منطق فهم و استنباط متن دينى در اسلام، بر غنا و استحكام عمليات اجتهاد و تفسير متون اسلامى بيفزايد.
• علی بخشی یادآور شده است:

1. متأسفانه از دهۀ هفتاد شمسى، برخى روشنفكران در ايران بدون تعمق و تحليل صحيح مبنى بر اينكه ساحت تفكر اسلامى - به‌ويژه در ايران - مبرا از تجربه‌هاى مسيحيت كليسا در حوزه‌هاى گوناگون است، با بهره‌گيرى از انديشه‌هاى هرمنوتيك و نسبى‌گراى غربى، شبهات بسيارى را در حوزۀ معارف اسلامى القا و ترويج كردند.
2. يكى از رسالت‌هاى اين پژوهش، نقد و بررسى كاستى‌هاى ديدگاه پرچم‌دارِ هرمنوتيك فلسفى، يعنى گادامر است.

ساختار و محتوا

• این اثر از 2 مقدمه و 6 فصل و پیوست‌ها به ترتیب ذیل تشکیل شده است:
• مقدمه ناشر (معرفی اجمالی هدف از نشر اثر حاضر)
• مقدمه محقق (هدف و جایگاه مباحث این کتاب)

1. فصل اول: کلیات پژوهش (مفاهیم، تعاریف، روش‌شناسی و ساماندهی پژوهش)
2. فصل دوم: هرمنوتیک کلاسیک و رمانتیک
3. فصل سوم: هرمنوتیک فلسفی
4. فصل چهارم: هرمنوتیک انتقادی و نئوکلاسیک
5. فصل پنجم: گادامر در بوته نقد
6. فصل ششم: هرمنوتیک در ساحت اسلامی.

• پیوست‌ها (3 پیوست + مأخذشناسی اجمالی هرمنوتیک (فارسی)).

نمونه مباحث

• متن صامت نيست؛ بلكه ناطق است و بنابراين با هرگونه نظريه‌اى سازگار نيست. نظريۀ اجتهادگرا و عينيّت‌گرا، با «نسبى‌گرايى تفسيرى» به‌شدت مخالف است. منظور از نسبى‌گرايى تفسيرى آن است كه ملاكى براى تعيين و تمييز فهم صحيح از ناصحيح نباشد.

منابع مقاله

• مقدمه و متن کتاب.