تاریخ و ادبیات ایران؛ تاریخ بلعمی
تاریخ و ادبیات ایران؛ تاریخ بلعمی تألیف محمد دهقانی (متولد 1322ش)، پژوهشگر و نویسنده؛ این کتاب به بررسی ترجمه فارسی تاریخ طبری توسط ابوعلی بلعمی در قرن چهارم هجری میپردازد. نویسنده در این اثر با تحلیل محتوایی و سبک شناختی، ویژگیهای این ترجمه مهم و تأثیرگذار را بررسی کرده است.
| تاریخ و ادبیات ایران؛ تاریخ بلعمی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | دهقانی، محمد (نویسنده) |
| ناشر | نشر نی |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | 1394ش |
| چاپ | اول |
| شابک | 978-964-185-411-1 |
| موضوع | بلعمی، محمد - نقد و تفسیر |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | DS38.6/د9ت2 1394 |
ساختار
کتاب در دو بخش اصلی تنظیم شده است:
1. مقدمه تحلیلی درباره تاریخ بلعمی و ویژگیهای آن
2. گزیده متن تاریخ بلعمی شامل:
- داستان کیومرث
- کیکاووس و سیاووش
- گشتاسپ و بختالتصر
- هرمز و بهرام چوبین
- فتح مداین
- فرجام یزدگرد
- قتل ابومسلم
گزارش کتاب
کتاب اثر محمد دهقانی پژوهشی است درباره یکی از مهمترین متون نثر فارسی قرن چهارم هجری. نویسنده در بخش اول کتاب به بررسی تاریخی ترجمه فارسی تاریخ طبری توسط ابوعلی بلعمی میپردازد و نشان میدهد که چگونه این اثر نه صرفاً یک ترجمه، بلکه بازآفرینی و تدوین جدیدی از تاریخ طبری با حذف و اضافات فراوان بوده است.
دهقانی با تحلیل محتوایی نشان میدهد که بلعمی و همکارانش به منابعی دسترسی داشتهاند که طبری از آنها بیخبر بوده و چگونه با انتخابهای خاص خود، روایتی متفاوت از تاریخ ایران پیش از اسلام و صدر اسلام ارائه دادهاند. بخش دوم کتاب شامل گزیدهای از متن تاریخ بلعمی است که با توضیحات و تفسیرهای لازم همراه شده است.
از ویژگیهای بارز این کتاب میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
1. تحلیل تاریخی زمینههای سیاسی و فرهنگی ترجمه تاریخ طبری
2. بررسی تفاوتهای محتوایی تاریخ بلعمی با متن اصلی طبری
3. تحلیل سبک شناختی نثر بلعمی و ویژگیهای زبانی آن
4. ارائه گزیدهای جامع از متن تاریخ بلعمی با شرح و تفسیر
5. بررسی تأثیرات سیاسی و مذهبی در بازنویسی تاریخ توسط بلعمی
این کتاب منبعی ارزشمند برای شناخت یکی از مهمترین متون نثر فارسی و تحولات تاریخی نگارش در قرن چهارم هجری به شمار میآید.[۱]
پانويس
منابع مقاله
پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات