مدرسه یا قفس

مدرسه یا قفس تألیف محمدرضا رهبریان (متولد 1350ش) پژوهشگر ادبیات؛ این کتاب به بررسی بازتاب نظام آموزشی و مدارس در متون کهن و ادبیات داستانی معاصر می‌پردازد. نویسنده با تحلیل آثار داستانی و خاطره‌نگاری‌های مرتبط با فضای آموزشی، تحولات نظام تعلیم و تربیت ایران از دوره مکتب‌خانه‌ها تا مدارس جدید را بررسی کرده و تصویری جامع از چالش‌ها، ویژگی‌ها و کارکردهای مدارس در ادوار مختلف ارائه می‌دهد.

مدرسه یا قفس
مدرسه یا قفس
پدیدآورانرهبریان، محمدرضا (نویسنده)
عنوان‌های دیگربازتاب مدرسه در متون کهن و داستان‌نویسی معاصر
ناشرشرکت انتشارات علمی و فرهنگی
مکان نشرتهران
سال نشر1395
چاپاول
شابک2ـ796ـ121ـ600ـ978
موضوعآموزش و پرورش در ادبیات
زبانفارسی
تعداد جلد1
کد کنگره
‏PIR ١٣٩٤ ٤٠٥٣٠١٨٫٩

ساختار

این کتاب از سه فصل اصلی تشکیل شده است.

گزارش کتاب

کتاب «مدرسه یا قفس» به بازخوانی نظام آموزش و پرورش ایران از خلال متون ادبی و داستانی می‌پردازد. در فصل اول با عنوان «بازتاب مدرسه در متون ادبی»، نویسنده نگاهی تاریخی به جریان آموزش در ادوار گذشته دارد و ناخرسندی‌های برخی شاعران و ادیبان نسبت به مدرسه و تحصیل را بررسی می‌کند. این فصل به پیشینه فرهنگ قدیم و تاریخچه فرهنگ جدید در یک چشم‌انداز تطبیقی می‌پردازد.

فصل دوم با عنوان «مدرسه در آینۀ ادبیات داستانی» به تحلیل تصویر مدارس در آثار داستانی معاصر اختصاص دارد. نویسنده در این فصل با بررسی داستان‌های مختلف، وضعیت آموزش و پرورش ایران را از زمان تأسیس مدارس جدید تا دهه شصت خورشیدی تحلیل می‌کند. موضوعاتی مانند سبک مدیریت مدارس، کیفیت تعلیم و تربیت، روابط معلمان و شاگردان و فضای کلی آموزشی از جمله مباحث این فصل است.

فصل سوم شامل گزیده‌ای از داستان‌هایی است که خاطرات دوران مدرسه را روایت می‌کنند. این داستان‌ها که برخی از آنها ترکیبی از واقعیت و تخیل هستند، به عنوان اسناد تاریخی-اجتماعی قابل تحلیل اند. از جمله داستان‌های این فصل می‌توان به «گلدسته‌ها و فلک»، «غیرممکن»، «اسب»، «داستان ما و فریدون» و «قصۀ عینکم» اشاره کرد.

رهبریان در این کتاب نشان می‌دهد که چگونه داستان‌نویسان معاصر با نگاهی انتقادی یا نوستالژیک به بازنمایی فضای آموزشی پرداخته‌اند. این اثر از یک سو سیر تحول نظام آموزشی ایران را ترسیم می‌کند و از سوی دیگر رابطه پیچیده ادبیات و آموزش را بررسی می‌نماید.[۱]

پانويس

  1. ر.ک.پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات

منابع مقاله

پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات

وابسته‌ها