ديوان ابن الدمينة

ديوان ابن الدمينة ، مجموعه‌ای از اشعار شاعر بدوی اوایل عهد عباسی، ابوالسَّرّی عبدالله بن عبیدالله خثعمی، مشهور به ابن دُمَینه (متوفای حدود ۱۴۳ق)، است که بسیاری از اشعارش آیین‌ها و سنن جاهلی را ترسیم می‌کند. این دیوان را پژوهشگر معاصر، احمد راتب نفاخ، تحقیق و تصحیح کرده و با افزودن مقدمه‌ و حواشی سودمند منتشر ساخته است.

ديوان إبن الدمينة
پدیدآوران	ابن دمینه، عبد الله بن عبید الله (نويسنده) ثعلب، احمد بن یحیی (گردآورنده) نفاخ، احمد راتب ( محقق) ابن حبیب، محمد بن حبیب ( گردآورنده)
ناشر	مکتبة دار العروبة
مکان نشر	مصر - قاهره
سال نشر	1379ق
چاپ	1
زبان	عربی
تعداد جلد	1
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

هدف و روش

• مصحح تأکید دارد که انتشار این دیوان به دلیل گذشت زمان طولانی از سرودن آن و پراکندگی محتوایش بسیار دشوار بوده است. برای این منظور، وی از کتابخانه‌های مختلف شرق و غرب بازدید کرده و منابع متعددی را مورد بررسی قرار داده است و تحقیق این دیوان، بخشی از پایان‌نامه دوره کارشناسی ارشد او در دانشکده ادبیات دانشگاه قاهره بود.

ویژگی‌های اشعار

1. اشعار ابن الدمينة عمیقاً تحت تأثیر محیط بادیه و زندگی صحرانشینی او قرار دارد و شعر او از هنجارهای بادیه‌نشینی فراتر نمی‌رود و فصاحت، بلاغت و شجاعت را نمایش می‌دهد.
2. اشعار ابن الدمينة نشان می‌دهد که او عاشق بود و زنی مشخص بر قلب او فرمانروایی می‌کرد و عواطف و احساساتش را در اختیار داشت....

ساختار و محتوا

1. مقدمه مفصل و دقیق و علمی احمد راتب نفاخ در معرفی دیوان اشعار ابن دمینه و شخصیت و زندگی این شاعر.
2. متن دیوان ابن دمینه، شامل 61 قطعه شعر در مضامین گوناگون.
3. افزوده‌ها به این دیوان، شامل 60 قطعه شعر در موضوعات مختلف.

نمونه مباحث

• ابن دمینه در مدح پیامبر(ص) به بینش و بصیرت فوق‌العاده رسول اکرم (ص) و تأثیر گسترده و فراگیر دیدگاه‌ها و قضاوت‌های او در تمامی مناطق و بر تمامی جوامع، اشاره کرده و آن را با سوگندی برای تأکید همراه ساخته و چنین سروده است:

نبي يری ما لا يرون و رأيه

أغار – لعمري – في البلاد و أنجدا

.

ترجمه: پیامبری که آنچه را دیگران نمی‌بینند، می‌بیند و نظرش – به جان خودم سوگند - به تمام سرزمین‌ها نفوذ کرد و عظمت یافت.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.