مع الأئمة الهداة في شرح الزيارة الجامعة الكبيرة
مع الأئمة الهداة في شرح الزيارة الجامعة الكبيرة، تألیف فقیه محقق سید على حسینى میلانى (متولد 1327ش)، مجتهد و از شاگردان آیتالله حسین وحید خراسانی و نوه سید محمدهادی میلانی، شرح و تفسیری بر «زیارت جامعه کبیره» است که هدف آن افزایش درک از جایگاه ائمه(ع) و رفع ابهامات پیرامون آن است.
| مع الائمة الهداة في شرح الزیارة الجامعة الکبیرة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | حسینی میلانی، علی (نويسنده) |
| عنوانهای دیگر | زیارتنامه جامعه کبیره. شرح |
| ناشر | الحقائق |
| مکان نشر | ایران - قم |
| سال نشر | 1432ق - 1435ق - 1437ق |
| چاپ | 1 |
| شابک | 978-600-5348-46-0 |
| موضوع | زیارت نامه جامعه کبیره - نقد و تفسیر - زیارت نامهها - نقد و تفسیر |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 4 |
| کد کنگره | /م9م7 271/202 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
انگیزه نگارش
نگارش این اثر به درخواست مکرر مردم برای شرح زیارت جامعه کبیره انجام شده است. نویسنده بیان میکند که این زیارت دارای فوایدی فراوان در باب شناخت امامت و امام است و مردم به آن نیاز دارند؛ زیرا برخی از افراد ناآگاه یا مغرض، در مورد مقامات و درجات امامان شبهه ایجاد کردهاند. مؤلف این فرصت را غنیمت شمرده و با استناد به آیات قرآن کریم، سنت نبوی و روایات ائمه(ع) از کتب تفسیری و فقهی، به شرح این زیارت شریف پرداخته است. هدف اصلی ارائه یک پژوهش جامع و ضروری در مسائل مهم مرتبط با این زیارت بوده است[۱].
اهمیت کتاب
این کتاب به دلایل متعددی از اهمیت بالایی برخوردار است، از جمله آنکه:
- شرح یکی از مهمترین زیارات شیعه، یعنی "زیارت جامعه کبیره"، است که در آن جایگاه بلند ائمه اطهار(ع) تبیین میشود.
- مبنای استنادی محکمی دارد و جایگاه ائمه را با تکیه بر آیات قرآن، سنت پیامبر(ص) و روایات معتبر تشریح میکند.
- به رفع شبهات و ابهامات رایج درباره جایگاه ائمه(ع) و خود زیارت جامعه میپردازد و به سؤالات و اشکالات پاسخ میدهد[۲].
ساختار
این کتاب در چهار جلد، به شرح و تفسیر عبارتبهعبارت "زیارت جامعه کبیره" میپردازد و شامل بخشهای مقدمه و فصول مختلفی است که هریک به توضیح یکی از فرازهای زیارت اختصاص دارد.
سبک نگارش
سبک نگارش این کتاب دارای ویژگیهای کلیدی زیر است:
- علمی و پژوهشی: کتاب با رویکردی عمیق، به تحقیق و بررسی مسائل میپردازد و توضیحات، جزئیات و بصیرتهای فراتر از یک خلاصه ساده را ارائه میدهد.
- جامعیت استنادی: نویسنده بهطور گسترده از آیات قرآن کریم، احادیث معتبر و روایات موجود در کتب تفسیری و فقهی بهره میبرد.
- رفع ابهامات و پاسخگویی به شبهات: یکی از اهداف اصلی کتاب، روشن کردن مفاهیم برای عموم و رفع شبهات درباره جایگاه ائمه است.
- دقت واژگانی و اصطلاحی: کتاب با تعریف دقیق واژگان و اصطلاحات مانند "زیارت" در معنای لغوی و اصطلاحی آغاز میشود و به تفسیر جامع آنها میپردازد.
- استدلال منطقی و منسجم: مباحث کتاب بر پایههای مستحکم در علم کلام استوار است و استدلالها به شیوهای منظم و پیوسته ارائه میشوند[۳].
گزارش محتوا
مقدمه (المدخل): این بخش به مباحث بنیادین مرتبط با زیارت میپردازد. ابتدا به بیان معنای لغوی و عرفی "زیارت" پرداخته و سپس از زنده بودن ائمه و زیارت پیامبر اکرم(ص) و ائمه و ارتباط آن با زیارت خداوند سخن میگوید. در این قسمت، تأکید میشود که زیارت یک حضور عمیق قلبی و روحی است، نه صرفاً حضور فیزیکی. اهمیت و هدف زیارت نیز مورد بررسی قرار میگیرد؛ از جمله اقرار به جایگاه رفیع و مقام والای ائمه و ابراز وفاداری و محبت به ایشان. بخشهایی از مدخل به "معرفة الإمام" (شناخت امام) بهعنوان پیششرطی برای عبادت صحیح و همچنین آداب زیارت میپردازد[۴]. در این بخش، سند زیارت جامعه کبیره نیز مورد بحث و بررسی قرار گرفته است[۵].
بهمنظور آشنایی بیشتر با سبک و نوع شرح، به بخش کوچکی از آن، اشاره میشود: متن: «السلام عليكم يا أهل بيت النبوة». شرح: نویسنده در ابتدا مفهوم «سلام» را بررسی کرده و آن را به معنای سلامت، تحیت و کلمهای از اسماء خداوند توضیح میدهد. سپس به تحلیل گسترده واژه «اهلبیت» میپردازد و با استناد به آیات قرآن و احادیث، تأکید میکند که این اصطلاح بهطور خاص به پیامبر اکرم(ص)، حضرت علی(ع)، حضرت فاطمه(س)، امام حسن(ع) و امام حسین(ع) اطلاق میشود[۶].
در بخشی از کتاب، به جایگاه منحصربهفرد اهلبیت(ع) بهعنوان "خانه نبوت"، "جایگاه رسالت"، "محل رفتوآمد ملائکه"، "مهبط وحی" و "معدن رحمت" اشاره شده و همچنین نقش ائمه بهعنوان "خزانهداران علم" و "ریشههای کرم و بخشش" مورد بحث قرار میگیرد[۷]. بخشهایی از این زیارت، بر پیوند ائمه(ع) با علم الهی، نقش آنها بهعنوان هدایتگران بشریت و شخصیت بیعیب و نقصشان تأکید نموده و بر لزوم تبعیت از هدایت آنان و شناخت تأثیر عمیق آنها بر تمام جنبههای هستی پافشاری میکند[۸].
یکی از موضوعات قابل توجه کتاب، اشاره به تفاوت میان "شیعه" (پیروان) و "محب" است. نویسنده در این قسمت، تأکید میکند که پیروی واقعی شامل تبعیت از تعالیم آنهاست و تنها به ابراز محبت محدود نمیشود. ائمه بهعنوان "ارکان بلاد" (ستونهای سرزمینها و شهرها) و منبع اصلی برکات و هدایت الهی تصویر میشوند. این بحث جامع، اهمیت روحانی و عملی شناخت و احترام به ائمه در اسلام را برجسته میسازد[۹].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.