برهان الأسطرلاب
برهان الأسطرلاب، اثر احمد بن محمد بن حسین صغانی (متوفی 379ق)، کتابی است در علم اسطرلاب و توضیح چگونگی کار کردن با ابزار و آلات مربوط به آن.
| برهان الأسطرلاب | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | صغانی، احمد بن محمد (نويسنده) تبریزخان، شمس (مصحح) |
| ناشر | نشر تاخ |
| مکان نشر | هند - لکهنو |
| سال نشر | 2000م |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ساختار
کتاب، مشتمل است بر:
- مقدمه ناشر (نصرت ناهید)، به زبان اردو؛
- مقدمه مصحح (شمس تبریز خان)، به زبان اردو؛
- مقدمه مصحح، به زبان عربی؛
- متن اصلی کتاب، متشکل از مقدمه مؤلف و دوازده فصل.
موضوع و محتوا
- اسطرلاب، ابزاری کاربردی برای رصد کردن ستارهها و سیارهها و شکلهای فلکی است که برای اهداف نجومی و هندسی بهکار میرود.
اسطرلاب، دارای انواعی است که مشهورترین آنها عبارت است از: اسطرلاب کروی و اسطرلاب مسطح[۱].
- مصحح در مقدمه خویش، نگاهی اجمالی به تاریخ اسطرلاب کرده و در آن، ضمن تعریف این علم و توضیح انواع آن، به معرفی اجمالی تعدادی از افراد معروفی که در این علم، شناختهشده و دارای تألیفاتی هستند، پرداخته و در پایان، شرح حال مختصری از مؤلف را ارائه نموده است[۲].
- نویسنده در مقدمه خود، به معرفی اجمالی کتاب و کیفیت ساختمان اسطرلاب پرداخته و خاطرنشان کرده که این کتاب را برای خزانه عضدالدوله دیلمی نگاشته است. وی همچنین خطوط کلی کتاب را ترسیم نموده است[۳].
- در فصول دوازدهگانه کتاب مفصلا ساختمان اسطرلاب و اجزای تشکیلدهنده آن توضیح داده شده است.
پانویس
منابع مقاله
مقدمههای کتاب.