السلاح من القرن الثاني الهجري
كتاب السلاح من القرن الثاني الهجري، کتابی است منسوب به ابوسعید عبدالملک بن علی بن اصمع باهلی (متوفی 216ق)، در معرفی سلاحهای متعارف و شناختهشده موجود در زمان مؤلف.
| السلاح من القرن الثاني الهجري | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | اصمعی، عبدالملک بن قریب (نويسنده) معیبد، محمدجبار (محقق) |
| ناشر | المرکز الأکاديمي للأبحاث |
| مکان نشر | عراق ** کانادا - تورنتو |
| سال نشر | 2019م |
| چاپ | 1 |
| شابک | 978-1-927946-71-8 |
| موضوع | سلاحهای اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14 - سلاحها - کشورهای اسلامی - تاریخ |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | 8س2الف 813 U |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
اثر حاضر، یکی از دهها کتابی است که همراه با سایر کتب و رسائل اصمعی، در کتب رجال و تراجم از آن یاد شده و به وی نسبت داده شده است. این کتاب که یکی از قدیمیترین تألیفاتی است که در این موضوع، به رشته تحریر درآمده و از این جهت، دارای اهمیت و ارزش میباشد، از جمله کتابهای گمشده و مفقودهای بشمار میرود که در فهرست نسخ خطی عربی و کتابهایی که برای تحقیق در آثار نویسندگان عربی نوشته شدهاند، از جمله کتابهای بروکلمان، سزگین و دیگران، ذکری از آن نشده است؛ تا اینکه توسط محقق در قالب اثر حاضر، در اختیار فرهیختگان، قرار گرفته است[۱].
تحقیقات و بررسیهایی که محقق کتاب انجام داده، حکایت از آن دارد که کتاب، روایتشده توسط یکی از شاگردان اصمعی است که متأسفانه، فقدان اوراق اولیه در نسخ خطی، یافتن این راوی را غیر ممکن ساخته است. هرچند بررسی سایر آثار اصمعی، همچون: «دارات العرب»، «النبات»، «الخيل» و «الإبل» با مطالب مندرج در این کتاب، این احتمال را قوت بخشیده که محتوای این اثر نیز از جمله روایات ابوحاتم سجستانی از اصمعی باشد[۲].
کتاب با مقدمه محقق در بررسی نسبت آن آغاز و اسامی سلاحهای نظامی، بدون ترتیب و تبویب خاصی، ذکر و مشخصات آنها، بیان شده است. در معرفی سلاحها، از اشعار شاعران عرب، استفاده شایانی شده است. از جمله سلاحهای معرفیشده در کتاب، میتوان به موارد زیر، اشاره نمود:
- النصل: تیغه آهنی شمشیر که جمع آن «نصال» میباشد و عباس بن مرداس در شعری چنین گفته است:
كالسيف سل نصله من غمده (همچو شمشیر تیغهاش را از غلاف بیرون بکش)[۳].
- الهندي: نوعی شمشیر است؛
- الباتر: نوعی شمشیر، به معنای برّنده؛
- العضب: مثل همان الباتر است؛
- الحسام: مثل همان الباتر است؛
- السريجي: شمشیری است منسوب به مردی که به او سریج گفته میشده است[۴].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.