التلخيص (ابن قاص)
التلخيص، تألیف احمد بن ابیاحمد طبری شافعی (متوفی 335ق)، معروف به ابن قاص، متنی مشتمل بر مسائل فقه شافعی است. شروح متعددی که علما بر آن نوشتهاند، حکایت از اهمیت کتاب دارد.
| التلخيص | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | طبری، احمد بن محمد (نويسنده)
عبدالموجود، عادل احمد (محقق) معوض، علی محمد ( محقق) |
| ناشر | مکتبة نزار مصطفی الباز |
| مکان نشر | [بی جا] - [بی جا] |
| سال نشر | 13سده |
| چاپ | 1 |
| موضوع | فقه شافعی - قرن 4ق. - فقه اهل سنت - قرن4ق. |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
التلخيص في الفروع، از مشهورترین کتابهای ابن قاص است و عده زیادی از دانشمندان شافعى آن را شرح کردهاند که ابوعبدالله ختن، قفّال و ابوعلى سنجى از آن جملهاند[۱].
حاجی خلیفه در «كشف الظنون»، درباره کتاب، چنین نوشته: این کتاب مختصر، شامل ذکر مسائل منصوصه و مستخرجه و همچنین مسائلی است که حنفیه برخلاف قاعده خویش مطرح کردهاند. این اثر، با وجود حجم کم و سبکباری، جامعترین کتاب در فن خویش نسبت به اصول و فروع است. این کتاب دارای شروحی است؛ از جمله:
- شرح امام ابوبکر محمد بن علی قفال شاشی (متوفی در سال 365ق)؛
- شرح ابوعلی حسین بن شعیب، معروف به ابن سنجی، که در سال 430ق، درگذشته و شرحی بزرگ و کمیاب است؛
- شرح ابوعبدالله محمد بن حسن استرابادی، معروف به ابن ختن شافعی (متوفی 386ق) که در یک مجلد منتشر شده است[۲].
کتاب مشتمل بر دو بخش است:
- مباحث مقدماتی به قلم محققان اثر، در ذکر ضرورت تشریع، اقسام شرایع، ممیزات تشریع اسلامی، مصلحت عام در تشریع اسلامی و...
- متن اثر که بهترتیب ابواب فقهی ارائه شده و پس از هر باب فقهی، تحت عنوان «ذكر ما شذّ عن أصول الكوفيين»، مسائل نادری که برخلاف اصول مذهب کوفیان (مذهب حنفیه) است، ذکر شده است.
پانویس
منابع مقاله
- ساروی، محمدجواد، «دائرةالمعارف بزرگ اسلامی»، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ اول، 1370.
- حاجى خلیفه، مصطفى بن عبدالله، «كشف الظنون عن أسامي الكتب و الفنون»، دارالكتب العلمية - بيروت، 2008، الطبعة الأولی.