ماتیکان کتابگزاری: چهل گفتار در بررسی و نقد کتاب
ماتیکان کتابگزاری: چهل گفتار در بررسی و نقد کتاب تألیف پرویز اذکائی (سپیتمان)، ماتیکان کتابگزاری شامل گزینه گفتارهای نویسندۀ این کتاب و مجموعۀ «چهل مقاله در بررسی و نقد کتاب» است.
| ماتيکان کتابگزاري | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | اذکایی، پرویز (نویسنده) |
| ناشر | بنیاد موقوفات دکتر افشار با همکاری نشر سخن |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | 1397 |
| شابک | 3ـ74ـ5942ـ600ـ978 |
| کد کنگره | |
ساختار
کتاب در چهل بخش تدوین شده است.
گزارش کتاب
ماتیکان کتابگزاری شامل گزینه گفتارهای نویسندۀ این کتاب و مجموعۀ «چهل مقاله در بررسی و نقد کتاب» است که به طور عمده گزارشهای کتابشناسی، دستنوشتههای علمی، کتابهای تاریخی و فرهنگی، انساب و خطب، شاهنامهها و خداینامهها، قرابادینها و پزشکینامهها، ردهبندی در نسخهشناسی و .... اینها را دربر میگیرد که طی پنجاه سال فرادست آمده است.
یکی از نوشتارهای این کتاب، بررسی و نقد کتاب جلد اول «مقدمه بر تاریخ علم» جرج سارتون است. در بخشی از این نوشتار میخوانیم: «اگرچه مؤلف بسیار دانشمند در بیان توقف رشد فکری و علمی مسلمانان و پایان عمر تحقیق مستقل در نزد آنان، گاهی به حوادث سیاسی ـ یا به تعبیر او «اختلاط نژادها» ـ اشارت کرده است، از آنجا که خود را ملزم به بررسی زمینههای اقتصادی و سیاسی و اجتماعی در جریان تاریخ علم ملل نساخته، که به گمان من این امر امروز بزرگترین نقص چنین آثاری محسوب میشود، تا تصویر روشنتری از جریان سقوط فرهنگی و علمی ـ فکری آن ملتها به دست دهد؛ ناگزیر از اشارتی کوتاه به برخی رویدادها در اواخر سدۀ پنج به بعد خواهیم بود و آن اینکه: هجوم پیاپی اقوام ترک آسیای میانه به ایران (به ترتیب: غزنویان، سلجوقیان، غزان، ترکان خوارزمی، مغولان) به سبب حرکتهای داخلی ناشی از نیازهای اقتصادیشان و فشارهای خارجی حاصل از حرکتهای مشابه و تقهر نظامی و تسلط سیاسی پردامنۀ آنان در سرزمینهای خلافت شرقی و پدیدآوردن مناسبات ارضی جدید و رسوم اقطاع و ایجاد امپراتوری وسیعی چون دولت اسلامی سلجوقی، باالجمله عوامل انحطاط فرهنگی و علمی را فراهم آورد». (ص 43)
بررسی کتاب «فرهنگ و شبه فرهنگ» محمدعلی اسلامی ندوشن از دیگر نوشتارهای این کتاب است. گفتار «حقیقت یا روایت» نقدی است بر عینالقضات و راوی او در کتابی با همین عنوان نوشته حمید دباشی.
یکی دیگر از نوشتارهای این کتاب، اختصاص به ذکر نکاتی دربارۀ تفسیر شهرستانی با عنوان «مفاتیح الاسرار و مصابیح الابرار» دارد. شهرستانی این کتاب را در سال 538 آغاز به تصنیف نموده است.[۱]
پانويس
منابع مقاله
پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات