الشکوی و العتاب و ما وقع للخلان و الأصحاب
الشكوی و العتاب و ما وقع للخلان و الأصحاب، منسوب به شاعر، لغوی، کاتب و تاریخنگار ایرانی قرن چهارم و پنجم هجری قمری، ابومنصور عبدالملک بن محمد بن اسماعیل ثعالبى نیشابوری، مشهور به ابومنصور ثعالبی (350-429ق)، متنی ادبی و روایی است که به مباحث گوناگون اجتماعی، اخلاقی، تربیتی و تاریخی میپردازد. پژوهشگر معاصر، الهام عبدالوهاب مفتی، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقاتی ارزشمند بر آن افزوده و شخصیت و آثار ابومنصور ثعالبی و ابوالقاسم محمود بن عمر بن محمد بن عمر خوارزمى، مشهور به جارالله زمخشری (476-538ق) و بهخصوص ویژگیها و روش اثر حاضر را شناسانده است.
| الشکوی و العتاب و ما وقع للخلان و الأصحاب | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ثعالبی، عبدالملک بن محمد (نويسنده) مفتی، الهام عبدالوهاب (محقق) |
| ناشر | المجلس الوطني للثقافة و الفنون و الآداب. قسم التراث العربي |
| مکان نشر | کویت |
| سال نشر | 1421ق - 2000م |
| چاپ | 1 |
| شابک | - |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ث7ش8 250 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
نویسنده کیست؟
- الهام عبدالوهاب مفتی، بعد از تحقیقی طولانی درباره نسبت این کتاب به ابومنصور ثعالبی به این نتیجه رسیده است که این انتساب، صحیح نیست و در واقع اثر حاضر برگرفته و بخشی از کتاب ربيع الأبرار و نصوص الأخبار تألیف واژهشناس، مفسر و سخنور حنفى معتزلى قرن ششم هجری قمری، محمود بن عمر بن محمد بن عمر خوارزمى، مشهور به جارالله زمخشری (476-538ق)، است[۱].
هدف و روش
- الهام عبدالوهاب مفتی، هدفش را از تحقیق و نشر این اثر، نشان دادن راه و روش صحیح تصحیح و تحقیق و داشتن اختلاف مبنایی و روشی با سلیم نعیمی دانسته است[۲].
ساختار و محتوا
- این اثر از 11 باب بهترتیب ذیل تشکیل شده است:
- عتاب، شکایت، توبیخ، اظهار ناراحتی، مهرجویی و عذرخواهی و مانند آن.
- بردگان و کنیزان و خادمان و سفارش به نیکی و مردمداری.
- دشمنی و حسادت و کینه و بدگویی و تهدید و...
- عدل و انصاف و یادی از عادلان و منصفان.
- عجز و ناتوانی، کسالت و شکست و تردید و...
- عفاف و ورع و عصمت، حلال و حرام و...
- شگفتانهها.
- عشق و عاشقانی که به وصال نرسیدند و مردند و...
- عقل و فطانت، شهامت و تدبیر، اندیشه و تجربه و عاقبتاندیشی.
- کار و فعالیت، رنج و اشتغال، جدیت و عزم، نیت و کفایت، زرنگی و عجله، حسن تدبیر و اغتنام فرصت.
- عزت و شرافت، پیشرفت و موفقیت و ریاست، مقام و شهرت و...
نمونه مباحث
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.