البيع؛ بررسی گسترده فقهی بیع (مدرسی)
البيع؛ بررسی گسترده فقهی بیع، تقریرات دروس خارج فقه آیتالله سید محمدرضا مدرسی طباطبایی یزدی (متولد 1334ش)، کتابی است در تعریف بیع و تبیین اهمیت آن و تعریف شماری از عقود و اشاره به گستره بیع و افتراق آن از سایر عقود و وقوع حق و منفعت ثابت بهعنوان مبیع، حقیقت مال و ملک و حق، معاطات، تمییز بایع از مشتری و... که به قلم عبدالله امیرخانی، منتشر شده است.
| البیع (مدرسی) | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | مدرسی، محمد رضا (نويسنده)
امیرخانی، عبدالله (مقرر) احمدی، جواد ( مقرر) |
| عنوانهای دیگر | بررسي گستردهي فقهي بيع |
| ناشر | دار التفسير |
| مکان نشر | ایران - قم |
| سال نشر | 1393ش - 1396ش - 1397ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 978-964-535-434-1 |
| موضوع | بیع و معاملات شبیه آن (فقه) - معاملات (فقه) |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 3 |
| کد کنگره | /م4ب9 190/1 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
کتاب با پیشگفتاری از نویسنده آغاز و مطالب در سه بخش کلی، ارائه شده است. در پیشگفتار، در ابتدا به تأثیر عظیم بیع در حیات اجتماعی و اقتصادی بشر اشاره شده و سپس، ضمن تعریف کتاب مکاسب و اهمیت آن، به بیان این موضوع پرداخته شده است که این کتاب و مخصوصا مبحث «بیع»، بهضمیمه حواشی آن، منبع پایانناپذیری از علم و فکر در حوزه تحلیل مسائل معاملی در زمینه فقه و حقوق بوده که واقعا بینظیر است و بسیاری از قواعد مطرحشده در آن، قواعد سیالی است که در تمام ابواب معاملات، کاربرد دارد. نویسنده، معتقد است با تسلط بر مباحث بیع، بسیاری از مباحث مربوط به معاملات دیگر، مانند اجاره، مضاربه، مساقات، شرکت، جعاله و... آسان خواهد بود[۱].
بنابراین با توجه به آنچه گفته شد، کتاب حاضر، هم از آن جهت که قوام و حیات اقتصاد جامعه به بیع بستگی دارد، دارای اهمیت است و هم از آن جهت که اهم مباحث سایر عقود، مانند شرایط عقد، شرایط عوضین، شرایط متعاقدین و... در آن روشن میشود[۲].
این کتاب برای کسانی که میخواهند متخصص در این رشته بوده و از روی اجتهاد، استنباط نمایند، یا حداقل کلام فقهی دیگران را بفهمند، بسیار مفید و ارزشمند است. همچنین کسانی که میخواهند در رشته حقوق کار کنند، اگر بر این مباحث مسلط باشند، حقوقدانی خواهند شد که قابل قیاس با اقرانشان نمیباشند[۳].
مباحث مطرحشده در کتاب، ازآنجاکه قدرت فکری زیادی به دارس و باحث آن میدهد، فرد را در مسائل فلسفی نیز توانمند نموده و بهراحتی میتواند مفاهیم اعتباری را از مفاهیم حقیقی، تمییز داده و رابطه آن دو را درک کند[۴].
مطالب کتاب، در سه جلد، تنظیم شده است. در جلد نخست، بهمنظور ارائه مطالب کلی پیرامون بیع، ابتدا به تعریف بیع در لغت و بیان نکاتی پیرامون آن مانند شرایط عوضین و حقیقت ملک پرداخته شده[۵] و سپس، ضمن بررسی بعضی از تعاریف بیع و بیان تعریف مختار نویسنده[۶]، مباحث مربوط به مبحث معاطات و تنبیهات آن، مطرح گردیده است[۷].
در جلد دوم، الفاظ عقد بیع مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. از جمله مباحث مهم مطرح در این جلد، میتوان به شرایط معتبر در صیغ عقود[۸]، ضمان مقبوض به عقد فاسد[۹]، مبحث مثلی و قیمی[۱۰]، بدل حیلولت[۱۱] و کیفیت ضمان نقود[۱۲] اشاره نمود.
جلد سوم، مشتمل بر مباحث مهم شروط متعاقدین است؛ از جمله: اشتراط بلوغ در متعاقدین، بررسی صحت اسلام و عبادات صبی، بررسی حکم معاملات و طلاق صبی، بررسی صحت معاملات صبی در اشیاء یسیره، اشتراط قصد معانی الفاظ، اشتراط اختیار، بررسی اشتراط عجز از تفصی به توریه یا غیر توریه در صدق اکراه، صور تحقق اکراه در معاملات، طلاق مکره لو طلق ناويا، اشتراط اذن سید در عاقد بودن عبد، اشتراط مالک بودن متعاقدین یا اذن از مالک یا شارع و...[۱۳].
پانویس
منابع مقاله
پیشگفتار و متن کتاب.