إعجاز القرآن بين المعتزلة و الأشاعرة
| نام کتاب | إعجاز القرآن بین المعتزلة و الأشاعرة |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | سلطان، منیر (نويسنده) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | BP 86 /س8الف6 |
| موضوع | قرآن - اعجاز
کلام اشعری کلام معتزله |
| ناشر | منشاة المعارف |
| مکان نشر | اسکندریه - مصر |
| سال نشر | 1986 م |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE2932AUTOMATIONCODE |
معرفى اجمالى
«اعجاز القرآن بين المعتزلة و الأشاعرة»، نوشته دكتر منير سلطان، استاد در نقد و بلاغت و مدرس دانشكدۀ دخترانۀ دانشگاه عين شمس است. اين کتاب به طرح مسألۀ اعجاز مى‌پردازد و آراى دو مكتب كلامى مشهور معتزلى و اشعرى را در ترازوى نقد مى‌گذارد. مؤلف در اين کتاب آراى عبدالقاهر جرجانى، ابوبكر باقلانى و فخر رازى را در برابر آراء و انديشه‌هاى بزرگان معتزله؛ از جمله سكّاكى، جاحظ و زمخشرى قرار داده است. به ويژه به ابن راوندى يكى از دانشمندان معتزله كه از اين مكتب بريد و بعدها کتاب‌هايى عليه آراء معتزله نوشت، پرداخته است.
مباحث چهارگانۀ کتاب عبارتند از: علم كلام، معتزله و اعجاز قرآن، اشاعره و اعجاز قرآنى، آراى اشاعره و معتزله و نقد آنها.
مؤلف به دور از گرايش‌هاى فرقه‌اى به نقد آراء اين بزرگان و ديگر نامداران علم البلاغة و علم الكلام پرداخته و به خوبى شرايط و دلايل آراى آنها در زمينۀ اعجاز را تبيين نموده است.
ساختار و گزارش محتوا
کتاب حاضر؛ مشتمل بر يك مقدمه چاپ سوم کتاب و نيز مقدمه چاپ اول آن و يك تمهيد و ابواب سه گانه به شرح ذيل مى‌باشد:
تمهيد: «علم الكلام»؛ شامل موضوعات: النشأة و الازدهار، المعتزلة و الاشاعرة مى‌باشد.
الباب الاول: «المعتزلة و إعجاز القرآن» داراى سه فصل ذيل مى‌باشد:
1-النظام و الجاحظ 2-الجبائى و الرمانى 3-القاضى عبدالجبار.
الباب الثاني: «الأشاعرة و إعجاز القرآن» داراى دو فصل است:
1-الباقلانى 2-عبد القاهر الجرجاني.
الباب الثالث: «الاعجاز بين المعتزلة و الأشاعرة» سه فصل ذيل را دربر دارد:
1-الزمخشرى 2-شخصيات أخيرة(ابن حزم الاندلسى،فخر الدين الرازى، السكاكى).
3-اعجاز القرآن بين المعتزلة و الاشاعرة.
در پايان باب سوم نتايج حاصله از مباحث کتاب فهرست شده است.
کتاب در انتها داراى فهرست‌هاى فنى است كه شامل فهرست مخطوطات و منابع و مآخذ، آيات قرآنى، أعلام، اشعار، اصطلاحات علم بلاغت و فهرست تفصيلى مطالب مى‌باشد.
نسخه شناسى
کتاب حاضر به قلم دكتر منير سلطان، استاد در نقد و بلاغت و مدرس دانشكدۀ دخترانه دانشگاه عين شمس و به زبان عربى نگارش يافته و در قطع وزيرى با جلد شوميز در 292 صفحه براى بار سوم در سال 1986م توسط انتشارات «منشأة المعارف»اسكندريۀ مصر منتشر شده است.
منبع:
1- خرمشاهى بهاءالدين، دانشنامۀ قرآن، ج اول، ص 256.
2-مقدمۀ مؤلف و متن کتاب.
پیوندها
مطالعه کتاب إعجاز القرآن بین المعتزلة و الأشاعرة در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور