الأربعين (و هو ثاني الأربعینیات في الحدیث النبوي)
| الأربعين (و هو ثاني الأربعینیات في الحدیث النبوي) | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | طوسی، م‍ح‍م‍دب‍ن اسلم (نويسنده)
ثقفی، ق‍اس‍م‌ب‍ن فضل (نویسنده) مطیری، مشعل بن بانی ( محقق) |
| عنوان‌های دیگر | کتاب الأربعین المسمی: (الأربعون حدیثا فیما ینتهي إلیه المتقون و یستعمله الموفقون و ینتبه به الغافلون و یلازمه العاقلون) |
| ناشر | دار ابن حزم |
| مکان نشر | لبنان - بیروت |
| سال نشر | 1421ق - 2000م |
| چاپ | 1 |
| موضوع | اربعینات - قرن 3ق. - اربعینات - قرن 5ق. |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
الأربعين (و هو ثاني الأربعینیات في الحدیث النبوي)، از آثار حافظ و محدث زاهد قرن سوم هجری قمری، ابوالحسن محمد بن اسلم طوسی (متوفای 242ق)، است که احادیثی درباره موضوعات فقهی و اخلاقی بیان می‌کند. رساله دیگری با همین عنوان تألیف حافظ و محدث و سندآور قرن پنجم هجری قمری، قاسم بن فضل بن احمد ثقفی اصفهانی (397- 489ق)، درباره مباحث اخلاقی و اجتماعی در پایان کتاب آمده است. این دو رساله را پژوهشگر معاصر، ابوعبدالله مشعل بن بانی جِبرین مطیری تصحیح و تحقیق کرده و تعلیقات و توضیحاتی بر آن افزوده است.
هدف و روش
- محقق، با تأکید بر آنکه بسیاری از اندیشوران حدیث‌شناس با توجه به روایت فضیلت حفظ چهل حدیث، به تألیف کتابهای اربعین در زمینه روایات اصولی، فروعی، رقائقی و جامع پرداخته‌اند، افزوده است: اولین کسی که به گردآوری چهل حدیث پرداخت، ابوعبدالرحمن عبدالله بن مبارک مروزی بود و بعد از او، محمد بن اسلم طوسی به این موضوع اهتمام ورزید....[۱]
ساختار و محتوا
- این کتاب از 2 رساله به ترتیب ذیل تشکیل شده است:
- «الأربعین» (طوسی) در این اثر 42 روایت آمده است.[۲]
- «الأربعین» (ثقفی) هرچند احادیث شماره‌گذاری نشده ولی نویسنده 98 روایت آورده است.
نمونه مباحث
- ابوالحسن محمد بن اسلم طوسی با سند نقل کرده است که مردی به پیامبر(ص) گفت: مسلمان کیست؟ گفت: کسی که مسلمانان از دست و زبانش سالم بمانند. گفت:پس مؤمن کیست؟ گفت: کسی که مردم او را بر جان و مالشان امین بدانند. گفت: پس مهاجر کیست؟ گفت: کسی که بدی‌ها را ترک کند. گفت: پس مجاهد کیست؟ گفت: کسی که برای خدا با نفس خودش جهاد کند.[۳]
- قاسم بن فضل بن احمد ثقفی اصفهانی با سند نقل کرده است که پیامبر(ص) گفت:
«من فرّج عن مُؤمِنٍ كُرْبَةً فرج الله عنه كربته، و من سَتَر على مؤمن عورته، سَتَر الله عورته، و لایزال الله تعالی في عونه ما دام في عون أخیه." [۴] ترجمه: هر کسی که گره از مشکل مؤمنی بگشاید، خدا غم جان‌کاه او را برطرف سازد و هر کسی که عیب مؤمنی را بپوشاند، خدا او را پوشیده دارد و شرمنده نسازد و خدای متعال او را یاوری کند تا زمانی که در یاری برادرش باشد.
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.