الأربعين (و هو ثاني الأربعینیات في الحدیث النبوي)

الأربعين (و هو ثاني الأربعینیات في الحدیث النبوي)
پدیدآوران	طوس‍ی‌، م‍ح‍م‍دب‍ن‌ اس‍ل‍م‌ (نويسنده) ث‍ق‍ف‍ی‌، ق‍اس‍م‌ب‍ن‌ ف‍ض‍ل‌ (نویسنده) مطیری، مشعل بن بانی ( محقق)
عنوان‌های دیگر	کتاب الأربعین المسمی: (الأربعون حدیثا فیما ینتهي إلیه المتقون و یستعمله الموفقون و ینتبه به الغافلون و یلازمه العاقلون)
ناشر	دار ابن حزم
مکان نشر	لبنان - بیروت
سال نشر	1421ق - 2000م
چاپ	1
موضوع	اربعینات - قرن 3ق. - اربعینات - قرن 5ق.
زبان	عربی
تعداد جلد	1
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

الأربعين (و هو ثاني الأربعینیات في الحدیث النبوي)، از آثار حافظ و محدث زاهد قرن سوم هجری قمری، ابوالحسن محمد بن‌ اسلم‌ طوسی (متوفای 242ق)، است که احادیثی درباره موضوعات فقهی و اخلاقی بیان می‌کند. رساله دیگری با همین عنوان تألیف حافظ و محدث و سندآور قرن پنجم هجری قمری، قاسم ‌بن‌ فضل‌ بن احمد ثقفی اصفهانی‌ (397- 489ق)، درباره مباحث اخلاقی و اجتماعی در پایان کتاب آمده است. این دو رساله را پژوهشگر معاصر، ابوعبدالله مشعل بن بانی جِبرین مطیری تصحیح و تحقیق کرده و تعلیقات و توضیحاتی بر آن افزوده است.

هدف و روش

• محقق، با تأکید بر آنکه بسیاری از اندیشوران حدیث‌شناس با توجه به روایت فضیلت حفظ چهل حدیث، به تألیف کتابهای اربعین در زمینه روایات اصولی، فروعی، رقائقی و جامع پرداخته‌اند، افزوده است: اولین کسی که به گردآوری چهل حدیث پرداخت، ابوعبدالرحمن عبدالله بن مبارک مروزی بود و بعد از او، محمد بن‌ اسلم طوسی به این موضوع اهتمام ورزید....

ساختار و محتوا

• این کتاب از 2 رساله به ترتیب ذیل تشکیل شده است:

1. «الأربعین» (طوسی) در این اثر 42 روایت آمده است.
2. «الأربعین» (ثقفی) هرچند احادیث شماره‌گذاری نشده ولی نویسنده 98 روایت آورده است.

نمونه مباحث

• ابوالحسن محمد بن‌ اسلم‌ طوسی با سند نقل کرده است که مردی به پیامبر(ص) گفت: مسلمان کیست؟ گفت: کسی که مسلمانان از دست و زبانش سالم بمانند. گفت:پس مؤمن کیست؟ گفت: کسی که مردم او را بر جان و مالشان امین بدانند. گفت: پس مهاجر کیست؟ گفت: کسی که بدی‌ها را ترک کند. گفت: پس مجاهد کیست؟ گفت: کسی که برای خدا با نفس خودش جهاد کند.
• قاسم ‌بن‌ فضل‌ بن احمد ثقفی اصفهانی با سند نقل کرده است که پیامبر(ص) گفت:

«من فرّج عن مُؤمِنٍ كُرْبَةً فرج الله عنه كربته، و من سَتَر على مؤمن عورته، سَتَر الله عورته، و لایزال الله تعالی في عونه ما دام في عون أخیه." ترجمه: هر کسی که گره از مشکل مؤمنی بگشاید، خدا غم جان‌کاه او را برطرف سازد و هر کسی که عیب مؤمنی را بپوشاند، خدا او را پوشیده دارد و شرمنده نسازد و خدای متعال او را یاوری کند تا زمانی که در یاری برادرش باشد.

منابع مقاله

• مقدمه و متن کتاب.