نمونه‌هایی از شعر فارسی در آغاز سدۀ بیست‌ویکم میلادی
| نمونه‌هایی از شعر فارسی در آغاز سدۀ بیست‌ویکم میلادی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | عابدی، کامیار (نویسنده) یارشاطر، احسان (محقق) |
| ناشر | کتاب بهار |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | 1399 |
| شابک | 7ـ21ـ7067ـ622ـ978 |
| کد کنگره | |
نمونه‌هایی از شعر فارسی در آغاز سدۀ بیست‌ویکم میلادی به کوشش کامیار عابدی همراه با تحلیل از استاد احسان یارشاطر؛ در این منتخب آثاری از 268 شاعر انتخاب و گردآوری شده است. سال‌های تولد این شاعران از نیمۀ نخست دهۀ 1300 تا نیمۀ نخست دهۀ 1360 است.
گزارش کتاب
شاعران معاصر با برخی استثناها، موسیقی شعر را به کناری نهاده‌اند و اکثریت نزدیک به تمام این اشعار بری از کیفیت دلپذیری است که موسیقی به شعر می‌بخشد. عده‌‌ای از شاعران معاصر به تبع برخی شاعران خارجی که شعر سفید یا شعر آزاد سرودند، موسیقی را که مظهرش در شعر فارسی وزن‌های عروضی بود، کنار نهادند و در کوشش برای نوآوری، وزن شعر که قالبی تنگ بر اندام شعر می‌پوشاند، کم‌وبیش بدنام شد. قافیه که این جامه را تنگ‌تر می‌فشرد، از وزن نیز بدنام‌تر گردید و بسیاری از شاعران در شور سنت‌شکنی هر دو را به دور انداختند و اشعاری بی‌وزن و قافیه را به روی کاغذ آوردند؛ غافل از اینکه وزن نه‌تنها با موسیقی خود شعر را از نثر ممتاز می‌کند و بیان را به عالمی ورای عالم محسوسات می‌برد، بلکه با دشواری و محدودیتی که در ابراز معانی پیش می‌آورد، شاعر را به مبارزه می‌طلبد و خواننده مثل کسی که شاهد مسابقه‌ای باشد، خود را جویای کامیابی شاعر در این تنگ میدان می‌یابد و هنگامی که ببیند شاعری با وجود تحدید وزن و قافیه چنان به‌خوبی از عخدۀ بیان معنی برآمده که پهلوانی در نبردی دشوار پیروز شود، لذتی به او دست می‌دهد که شاید باید آن را «شگفتی هنری» خواند و این شگفتی یکی از سرچشمه‌های التذاذ از هنرهای گوناگون خاصه شعر است.
در دهۀ هشتاد شمسی، شعر فارسی در حال گذر از فضای ملتهب پسامدرن ـ داداییستی دهۀ هفتاد (ناشی از فروپاشی اتحاد شوروی پیشین، پایان جنگ سرد و زیستن در جهان بی‌آرمان اواخر سدۀ بیستم میلادی) و ورود به شیوۀ روایی و تلقی رمانتیک نو در سپیدسرایی بود. افزون بر این نسل جدیدی از غزل‌سرایان با تمایل محدود یا گسترده به زبان و تصویر نو در حال رشد جلوه می‌کرد. در همین حال شمار زنان شاعر هم فزونی گرفته بود. افزون بر این باید از شاعرانی یاد کرد که در پایتخت نمی‌زیستند، اما با اشتیاق و توان لازم یا کافی آمادۀ مشارکت در سرنوشت شعر ایران بودند. در این منتخب، از همۀ گروه‌های ادبی و اجتماعی مورد اشاره، نمونه‌هایی نقل شده است. چه‌بسا در لابلای این کتاب، شاعرانی باشند که نخستین تجربۀ شعری‌شان در یک تکاپوی گروهی در این مجموعه بازتاب یافته باشد. برخی از این شاعران در دورۀ بعد به سرودن و انتشار شعر ادامه داده‌اند و برخی نیز نه.
در این منتخب آثاری از 268 شاعر انتخاب و گردآوری شده است. سال‌های تولد این شاعران از نیمۀ نخست دهۀ 1300 تا نیمۀ نخست دهۀ 1360 است. اگر هر دهه ملاک یک نسل قرار داده شود، شاید بتوان گفت آثار شش نسل در این منتخب به ترتیب تاریخ تولد در دسترس خواننده قرار گرفته است.
گفتنی است که این مجموعه، تنها مشتی از خروار شعر این دوره است و به هیچ‌روی همه یا بخش عمده‌ای از شعر اران در دورۀ موردنظر را شامل نمی‌شود.[۱]
پانويس
منابع مقاله
پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات