منطق الأسرار ببيان الأنوار
| منطق الأسرار ببيان الأنوار | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | روزبهان بقلی، روزبهان بن ابی‌نصر (نویسنده)
میرباقرى فرد، علی‌اصغر (مصحح) نجفی، زهره (مصحح) |
| ناشر | سخن |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1393ش. |
| چاپ | چاپ یکم |
| شابک | 978-964-372-682-9 |
| موضوع | شهود
شطحیات عرفان - متون قدیمی تا قرن 14 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ر?م? / 286 BP |
منطق الأسرار ببیان الأنوار عنوان اثری است 1 جلدی به زبان عربی از روزبهان بن ابونصر بقلی(522-606ق) معروف به روزبهان بقلی با موضوع عرفان و تصوف. این اثر به تحقیق و تصحیح سید علی‌اصغر میرباقری فرد و زهره نجفی رسیده است.
یکی از موضوعاتی که روزبهان در آثار خویش بدان پرداخته «شطحیات» اهل معرفت است. به دلایلی که وی خود بدان اشاره کرده او شطحیات عارفان را در دو کتاب جمع‌آوری و شرح کرده است؛ منطق الاسرار ببیان الانوار به عربی و شرح شطحیات به فارسی. وی ابتدا به تألیف منطق الاسرار همت گماشت و بعد از اتمام آن به خواهش یکی از خواص، شرح شطحیات را به فارسی نگاشت.[۱]
شیوه بیان روزبهان در منطق الاسرار مستقیم و صریح و مناسب برای تألیف یک متن تعلیمی است در حالی که زبان شرح شطحیات بر عناصر خیال و گاه عوامل عبارت‌پردازی استوار شده و فهم مقصود مؤلف را دشوار ساخته است. بدین سبب مناسب‌ترین راه برای آشنایی با دیدگاه‌های روزبهان بقلی درباره شطح و شرح و تفسیر آن، مراجعه به منطق الاسرار است. این موضوع بر میزان اهمیت منطق الاسرار در میان آثار روزبهان بسی افزوده است.[۲]
روزبهان در مقدمۀ منطق الاسرار تصوير روشنى از انگيزه و روش خود در تاليف أين كتاب به دست مى دهد. وى دواوين و تصانيف أهل تصوف را خوانده و مجموعۀ موضوعات و مفاهيم آن تاليفات را در قالب سه علم بدين شرح دسته‌بندى كرده است: 1. علوم معاملات و رياضات و آداب مجاهدات كه موافق با علوم شرعى و ظاهر شريعت است و كسى نمى تواند بر آن خرده گيرى كند. 2. علوم احوال و مقامات و مكاشفات كه آن نيز در علوم شرع و قرآن و سنت بيان شده و موافق شرع است. در أين علم نيز أهل تصوف كمتر سرزنش شده‌اند. 3. علوم اسرار كه بر سه مرتبه است علم توحيد، علم معارف و علم حقايق. روزبهان با استناد به حديث نبوى للقرآن ظهر و بطن ولكل حرف حد ومطلع و همچنين أنزل القرآن على سبعة أحرف كلها شاف كاف مى‌گويد أين مراتب سه گانه نيز از قرآن و سنت پديد آمده است. أهل رسوم ظاهر أين علوم را در نمى‌يابند زيرا باطن قرآن و حقيقت اشارات خداوند را در آن نمى شناسند. بدين سبب آنها أهل تصوف را سرزنش مى‌كنند و آراء آنها را مردود مى دانند.[۳]
کتاب حاضر ششمین اثر از مجموعه تحقیقات در متون حکمی و عرفانی زیر نظر دانشگاه اصفهان است.[۴]
پانویس
منابع مقاله
پیشگفتار مصححان بر کتاب.