اروند رود
| اروندرود | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | طالع، هوشنگ (نویسنده) |
| ناشر | سمرقند |
| مکان نشر | لنگرود |
| سال نشر | 1399 |
| شابک | 9ـ93ـ7775ـ962 |
| موضوع | عراق--روابط خارجی--ایران--تاریخ,ایران--روابط خارجی--عراق--تاریخ,دفاع مقدس |
| کد کنگره | DSR ۲۱۷۲/ط۲الف۴ |
اروند رود تألیف دکتر هوشنگ طالع؛ در این کتاب تاریخ اروندرود از ابتدای تاریخ تا دوران کنونی و قراردادهای منعقدشده بین ایران و سایر کشورها پیرامون این منطقه بررسی شده است.
ساختار
کتاب در سیزده گفتار تدوین شده است.
گزارش کتاب
در درازای تاریخ ایران، یعنی از چند هزار سال پیش تا کمابیش دو سدۀ اخیر، قلمرو فرمانروایی «دولت ایران» پهنۀ «فلات ایران» بود. فلات یا پشته ایران، یک واحد شناخته‌شدۀ جغرافیایی در سطح جهان است. مرزهای این فلات عبارتند از: آن سوی کوه‌های قفقاز در شمال باختری و رودخانۀ سیردریا (سیحون) در شمال خاوری؛ از خاوران، فلات پامیر و رود سند؛ از جنوب، اقیانوس هند و آن سوی دریای فارس و از باختر، رودخانۀ فرات. فلات پهناور ایران که بیش از چهار میلیون کیلومتر مربع وسعت دارد، در درازای چند هزار سال، قلمرو دولت ایران بود؛ البته در زمان‌های بسیار این قلمرو از پهنۀ فلات ایران فراتر رفته و در زمان‌هایی نیز چندین دولت ایرانی در کنار هم در این پهنه فرمانروایی داشته‌اند.
با آغاز سدۀ نوزدهم میلادی، دولت ایران مورد یورش سازمان‌یافتۀ استعمارگران اروپایی یعنی امپراتوری‌های روس و انگلیس قرار گرفت. در دوره‌ای کمتر از هفتاد سال، دولت ایران از سوی دو امپراتوری پیش‌گفته تجزیه شد و بخش‌های پهناوری از آن تحت سلطۀ روسیان و پاره‌ای نیز زیر چنگ بریتانیا قرار گرفت. به دنبال هر تجزیه، مردم ایران کوشش‌ها را بی‌ایست برای یگانگی دوبارۀ سرزمین‌های ایرانی‌نشین و مردمان ایرانی‌تبار پی گرفتند. مردمان قرارگرفته تحت سلطۀ بیگانگان نیز از هر فرصتی که به دست آوردند، در راه وصل کوشیدند.
اصطلاح «شط العرب» یعنی افزودن پسوند «العرب» به واژۀ «شط» نیز مانند اصطلاح «کشور پادشاهی یا جمهوری عراق» اصطلاحی است که نه‌چندان دیرپا و بیشتر ساخته و پرداختۀ دست استعمار بریتانیا. سرزمین میان‌رودان (بین‌النهرین) که پس از جنگ جهانی اول و متلاشی شدن امپراتوری عثمانی، حکومت جدیدالولادۀ عراق بر اساس برنامه‌ریزی‌ها و سیاست استعماری «کشورسازی» انگلستان بر پهنۀ آن زاده شد، میان دو رودخانۀ بزرگ غرب آسیا یعنی دجله و فرات قرار داد. مدارک و نوشته‌های بسیار ـ چه ایرانی یا غیر ایرانی و به زبان فارسی یا غیر آن ـ نشان می‌دهند از زمان‌های دور تاریخ، نام «اروند» (خروشان) برای رود دجله و همچنین رودخانه‌ای که از پیوستن دجله و فرات و نیز فرات و دجله و کارون تشکیل می‌گردد، به کار می‌برده شده است.
در این کتاب تاریخ اروندرود از ابتدای تاریخ تا دوران کنونی و قراردادهای منعقدشده بین ایران و سایر کشورها پیرامون این منطقه بررسی شده است.[۱]
پانويس
منابع مقاله
پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات