المنهج الفقهي العام لعلماء الحنابلة و مصطلحاتهم في مؤلفاتهم

المنهج الفقهي العام لعلماء الحنابلة و مصطلحاتهم في مؤلفاتهم، از آثار پژوهشگر معاصر، عبدالملک‌ بن‌ عبدالله‌ بن‌ دهیش، پژوهشی جامع است که می‌کوشد پیدایش و گسترش و دانشوران و اصطلاحات مذهب احمد بن حنبل را منظم و مستند از آغاز تا دوران حاضر بشناساند و روش فقهی ویژه آنان را با دقت و صداقت ترسیم کند.

المنهج الفقهي العام لعلماء الحنابلة و مصطلحاتهم في مؤلفاتهم
پدیدآوران	ابن دهیش، عبدالملک (نويسنده)
ناشر	[بی نا]
مکان نشر	[بی جا] - [بی جا]
سال نشر	13سده
چاپ	1
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	/الف2م8 179 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

هدف و روش

• عبدالملک‌ بن‌ عبدالله‌ بن‌ دهیش با تأکید بر آنکه در هنگام بررسی و تحقیق برای نگارش کتاب‌هایی که برطبق مذهب احمد حنبل نوشتم، دریافتم که نیاز شدیدی به شناخت ریشه‌ها و قواعد این مذهب وجود دارد؛ چه، شناسایی بسیاری از مجتهدان، عالمان، کتاب‌ها، اصول و اصطلاحات حنبلی، ضروری است، افزوده است:
  • البته کتاب‌های جالب و مفیدی در این زمینه مانند «المدخل إلی مذهب الإمام أحمد بن حنبل» از آثار «عبدالقادر بن بدران» و «مفاتيح المذهب الحنبلي» نوشته «سالم ثقفی» وجود دارد، ولیکن این آثار کامل و بی‌نقص نیست و البته این طبیعت کار و هر محصول بشری است.
  • نتیجه کوشش من برای تکمیل مباحث موجود و پُر کردن خلأ‌های علمی، کتابی است که تقدیم می‌شود و تلاش کردم که آن را از نظر اطلاعات، غنی بسازم و ابعاد گوناگون را در نظر بگیرم.
  • در اثر حاضر، برای آگاهی بیشتر با مذهب فقهی حنبلی حدود 800 کتاب را به‌ شکل اجمالی معرفی و فهرست کرده‌ام.

ساختار و محتوا

• این اثر، از 4 باب به‌ترتیب ذیل تشکیل شده است:

1. امام احمد بن حنبل و شروع و دگرگونی‌های مذهب حنبلی (5 فصل).
2. اصطلاحات فقه حنبلی (4 فصل).
3. اصول امام احمد بن حنبل و یارانش بعد از او (2 فصل).
4. یادکرد مجموعه‌ای از کتاب‌های مذهب حنبلی بر اساس نوع (متن، شرح، تعلیقه و حواشی، مختصرات و نظم).

نمونه مباحث

• خلاصه سخن این است که عموم حنبلیان، «استحسان» را می‌پذیرند و تصریح می‌کنند که استحسان، مذهب احمد بن حنبل است و اگر در جایی از آنان نقل شود که آن را انکار کرده‌اند، منظورشان، پذیرش استحسان بدون دلیل است.
• کتاب‌های بسیاری وجود دارد که شرح‌ حال و طبقات دانشوران حنبلی را توضیح داده است؛ از جمله: طبقات الحنابلة تألیف قاضی ابن ابی‌یعلی محمد بن محمد بن فراء حنبلی بغدادی (متوفای 526ق) که تا اندیشمندان سال 512ق، را آورده است.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.