الإجماع، حقيقته، أركانه، شروطه، إمكانه، حجيته، بعض أحكامه

الإجماع(باحسین، یعقوب)
پدیدآوران	باحسین، یعقوب (نويسنده)
عنوان‌های دیگر	حقيقته، أركانه، شروطه، إمكانه، حجيته، بعض أحكامه
ناشر	مکتبة الرشد ناشرون
مکان نشر	عربستان - ریاض
سال نشر	1429ق - 2008م
چاپ	1
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	/ب2الف3 161/4 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

برای دیگر کاربردها، الإجماع (ابهام‌زدایی) را ببینید.

الإجماع، حقيقته - أركانه - شروطه - إمكانه - حجيته - بعض أحكامه، نوشته پژوهشگر سنّی و استاد دانشکده شریعت دانشگاه اسلامی امام محمد بن سعود، یعقوب بن عبدالوهاب باحسین، یکی از ادله اربعه استنباط احکام شرعی به نام اجماع را از ابعاد گوناگون بررسی کرده است. نویسنده گاهی وارد نقد دیدگاه شیعه نیز شده است.

هدف و روش

نویسنده با اشاره به ارزش و اهمیت اجماع در فهم و حفظ شریعت اسلامی و فراوانی آثار انتشاریافته در این موضوع، افزوده است: در برابر این همه کتاب‌های ارزنده، ادعای نوآوری ندارم، ولی به نظرم رسید که به دو جهت نیازمند کتابی جدید هستیم:

1. اثری نیافتم که ارکان اجماع را به‌صورت علمی و دقیق تبیین کرده باشد.
2. موضوعات اجماع به‌صورت منطقی تقسیم و تنظیم نشده است. پس تصمیم گرفتم اثری نو عرضه کنم و افزون بر آنچه گذشت، موضوعات و استدلال‌های خودم را بیفزایم و هرچه را خودم ترجیح می‌دهم و حقّ می‌دانم بنویسم‏.

ساختار و محتوا

این کتاب، از 2 مقدمه، 3 فصل و یک خاتمه به‌ترتیب ذیل تشکیل شده است:

• مقدمه اول (معرفی کلی کتاب، پیشینه تحقیق، اهداف، فهرست فصل‌ها و مباحث).
• مقدمه دوم (4 مبحث).

1. ارکان و شروط اجماع (2 مبحث).
2. حجیت اجماع (3 مبحث).
3. مباحثی پراکنده در باب اجماع (6 مبحث).

• خاتمه (11 نتیجه).

بیان و نقد دیدگاه شیعه

نویسنده سنّی، گاه نظر دانشمندان شیعه را نقل کرده و بدون نقد، بحثش را ادامه داده است؛ به‌عنوان مثال، او تقسیم اجماع به محصّل و منقول و تقسیم اجماع منقول به دخولی و غیر دخولی را نقل و معرفی کرده و بعد افزوده است: شاید در تقسیم‌های شیعه امامیه این فایده باشد که قوت و برتری یک اجماع نسبت به اجماع دیگر را مشخص کند؛ زیرا اجماع محصّل قوی‌تر از اجماع منقول است و تحصیل‌کننده اجماع به قطع می‌رسد؛ همان طور که اجماع دخولی، مفید قطع است؛ زیرا به نظر آنان امام معصوم(ع) داخل در آن است و قول او مانند قول پیامبر(ص) در مذهب آنان است‏. یعقوب بن عبدالوهاب باحسین، بر طبق مذهب خودش، دیدگاه علامه حلّی درباره مبنای حجیت اجماع را نقد کرده و آن را دست‌نایافتنی شمرده است‏.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.