دادستان دینی: جشن‌نامه استاد دکتر محمود جعفری دهقی
| دادِستان دینی: جشن‌نامۀ استاد دکتر محمود جعفری دهقی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | گروهی از نویسندگان (نویسنده) شایسته‌دوست، امین (محقق) |
| ناشر | فرهنگ معاصر |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | 1400 |
| چاپ | اول |
| شابک | 6ـ228ـ105ـ600ـ978 |
| کد کنگره | |
دادِستان دینی: جشن‌نامۀ استاد دکتر محمود جعفری دهقی تألیف گروهی از نویسندگان به کوشش امین شایسته‌دوست؛ این کتاب دربرگیرندۀ هجده مقاله و نوشتار است که از سوی شاگردان و دوستداران استاد جعفری دهقی به ایشان تقدیم شده است. اولین نوشتار دربرگیرندۀ زندگی‌نامه کتاب‌شناسی و مقاله‌شناسی استاد است و در دیگر مقالات کتاب به جنبه‌هایی از ادبیات باستانی پرداخته شده است.
گزارش کتاب
این کتاب دربرگیرندۀ هجده مقاله و نوشتار است که از سوی شاگردان و دوستداران استاد جعفری دهقی به ایشان تقدیم شده و مسائل متفاوتی را پوشش می‌دهد. اولین نوشتار دربرگیرندۀ زندگی‌نامه کتاب‌شناسی و مقاله‌شناسی استاد است و در دیگر مقالات کتاب به جنبه‌هایی از ادبیات باستانی پرداخته شده است، از نیایش‌ها و واژه‌ها در زبان‌های موجود در جغرافیای ایران فرهنگی تا شخصیت‌های ایران‌شناس و موقعیت جغرافیایی که هنوز هم وجود دارند. به‌عنوان‌مثال استاد ابوالقاسم اسماعیل‌پور مطلق که برای دوستداران کتب اساطیری نامی آشناست و او، خود کتاب «از اسطوره تا تاریخ» (مروری است بر گفتارها و گفتگوهای دکتر مهرداد بهار) را گردآوری کرده، دومین مقاله این جشن‌نامه مقاله‌ای تحت عنوان «بررسی سه نیایش پارتی از زبور مانی» را نگاشته است. مقاله‌ای بسیار راهگشا که تحقیق و پژوهشی است درباره این سه نیایش پارتی و واژگان استفاده شده در آن.
مقاله سوم به قلم حبیب برجیان درباره یک موقعیت مکانی -روستای تاریخی اسطوره‌ای- در میانه کوه‌های پامیر و بین افغانستان و تاجیکستان به نام «اشکاشم» نوشته شده است. نگارنده بعد از اشاره تاریخی به این روستا و بازشناختش با روستاهای اطراف از متون کهن اسلامی تا سفرنامه مارکوپولو از بین خطوط تاریخ، مکانی با ارزش تاریخی را پیدا می‌کند که ساکنانی دارد و امروز مردمانی در آنجا با آداب‌ورسوم خود زندگی می‌کنند. مردمانی که متون قدیم‌تر در توصیفشان آمده است: «جنگ و دعوی و دست‌اندازی به مال غیر و دزدی و بچه‌بازی و غدر و فریب بین یکدیگرشان نیست.»
مقاله چهارم این مجموعه به قلم نصرالله پورجوادی استاد برجسته و پژوهشگر فلسفه و عرفان با عنوان «خرد و دانش» از نظر مانی است. این مقاله به رابطه‌ی عجیب بین مانی و وجودی دیگر یا همزاد او اشاره دارد. «نرجمیگ» آن دیگری شگفت‌انگیز مانی است که همچون پیر و راهنما، همه‌چیز را از او آموخته است. مانی چنان در او مستغرق است که «یک‌تن و یک روح» گشته‌اند. پورجوادی تأکید می‌کند که این حالت مانی یادآور این بیت حسین بن منصور حلاج است:
| انا من اهوی و من اهوی انا | نحن روحان حللنا بدنا |
و بلافاصله شعر حلاج، قطعه‌ای باقی مانده از مانی را می‌آورد که: «اکنون نیز [او] خود (یعنی همزاد) با من رود] و [مرا خود دارد و پاید، به نیروی او با آز و اهریمن کوشم و مردمان را «خرد» و «دانش» آموزم. و ...»
پورجوادی در مقاله نسبتاً بلند خود در این کتاب به مسئله خرد و دانش و رابطه مانی با نرجمیگ می‌پردازد و خرد و دانش را در متون سایر ادیان از جمله مسیحیت نیز رصد کرده و با متون عرفان اسلامی نیز برابر می‌کند تا شناختی تازه از روابط بین مسائل مطرح شده در مقاله را به مخاطب ارائه کند.
مقالات دیگر این کتاب نیز به قلم سایر پژوهشگران خواندنی و برای اهل کتاب و علاقه‌مند به مسائل ایران و ایران‌شناسی و زبان جذاب است و طرحی نو درانداخته.
بخش دیگر کتاب مقالات انگلیسی است که پژوهشگران غیر ایرانی با محوریت و موضوع بخش فارسی از دانشگاه‌های متفاوت نوشته‌اند و بخش دیگر ترجمه مقالات فارسی همین کتاب است.[۱]
پانويس
منابع مقاله
پایگاه خبر آنلاین