السفر الأول من کتاب إختلاف أقوال مالک و أصحابه

السفر الأول من کتاب إختلاف أقوال مالک و أصحابه
پدیدآوران	ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله (نويسنده) لحمر، حمید (محقق) مورانی، میکلوش (محقق)
ناشر	دار الغرب الإسلامي
مکان نشر	لبنان - بیروت
سال نشر	2003م
چاپ	1
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	الف۲س۷ 178/5 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

اختلاف أقوال مالك و أصحابه، اثر ابوعمر یوسف بن عبدالله بن محمد بن عبدالبر نمری قرطبی (متوفی 463ق)، کتابی است در بررسی اختلافات فقهی میان ابوعبدالله مالک بن انس اصبحی (۹۳-۱۷۹ق)، دومین فقیه از فقهای چهارگانه اهل سنت و امام فقه مالکی و شاگردان وی که با تحقیق و تعلیق حمید محمد لحمر و میکلوش مورانی، منتشر شده است.

هیچ اختلافی در صحت نسبت کتاب به مؤلف، وجود ندارد؛ زیرا تمامی منابعی که به شرح حال و ترجمه وی پرداخته‌اند، در انتساب این کتاب به او، اتفاق نظر داشته و خود وی نیز آن را جزو آثار خود برشمرده و در دیگر آثار خود، به آن ارجاع داده است که از جمله آنها، عبارتند از کتاب «الاستذكار» که در آن، چنین نوشته است: «اختلاف قول مالک و اصحاب او در این مسئله را در کتابی که در آن، اختلافات ایشان را جمع‌آوری نموده‌ام، ذکر کرده‌ام».

ارزش و اهمیت کتاب، به‌خاطر موضوعی که بدان پرداخته و فنی که به آن تعلق گرفته، می‌باشد که عبارت است از پرداختن به موضوع خلاف فقهی. اشاره به این نکته ضروری است که درباره این موضوع، بیشتر فقها، بر این باورند که مراد از خلاف فقهی، تغایر احکام فقها در مسائل فرعی است.

نکته قابل تأمل پیرامون کتاب، این است که مؤلف آن، در تألیف این کتاب در موضوع یادشده، گرچه فاقد شرافت سبق و تقدم است، ولی از شرافت مشارکت و استفاده از سابقین بهره‌مند شده است؛ به‌علاوه اینکه وی این موضوع را به‌صورت اختصاصی و منحصر در اختلافات فقهی بین امام یکی از مذاهب و شاگردان وی، مطرح و تحریر نموده است.

کتاب با دو مقدمه از محقق و مؤلف آغاز گردیده و مطالب دربردارنده اختلافات فقهی میان امام مالک و اصحاب وی، در دو باب از ابواب فقهی «كتاب الطهارة» و «كتاب الصلاة» می‌باشد. در مقدمه نخست، ابتدا، شرح حال مختصری از مؤلف ارائه گردیده و سپس، ضمن بررسی نسبت کتاب به وی، به ارزش علمی آن اشاره شده و در پایان، نسخ خطی آن، توصیف گردیده است. در مقدمه کوتاه مؤلف نیز به موضوع کتاب، اشاره شده است.

منابع مقاله

مقدمه‌های کتاب.