لوامع الأنوار في شرح عيون أخبار الرضا عليه‌السلام
لوامع الأنوار في شرح عيون أخبار الرضا(ع)، از آثار ادیب، محدّث ممتاز و فقیه شیعه قرن یازدهم هجرى قمری، سید نعمت‌الله جزایرى (1050-1112ق)، به توضیح روایاتی می‌پردازد که شیخ صدوق (متوفای 381ق) در کتاب مذکور آورده است. پژوهشگر معاصر، سید محمدمهدی هاشمی، این کتاب را تحقیق و تصحیح کرده و تعلیقاتی را بر آن افزوده و برای آن مقدمه‌ای ارزنده نوشته و نگارنده و آثارش و به‌ویژه شرح حاضر را شناسانده است.
| لوامع الأنوار في شرح عيون أخبار الرضا عليه السلام | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | جزایری، نعمت الله بن عبد الله (نويسنده)
ابن‌بابویه، محمد بن علی (نويسنده) هاشمی، محمدمهدی ( محقق) |
| عنوان‌های دیگر | عیون أخبار الرضا علیه السلام. شرح |
| ناشر | ش‍ورای ه‍م‍اه‍ن‍گ‍ی ت‍ب‍ل‍ی‍غ‍ات اس‍لام‍ی. نشر ه‍م‍اه‍ن‍گ |
| مکان نشر | قم |
| سال نشر | 1396ش |
| چاپ | 0 |
| موضوع | علی بن موسی (ع)، امام هشتم، 153 - 203ق. - احادیث - ابن بابویه، محمد بن علی، 311 - 381ق. عیون أخبار الرضا (ع) -- نقد و تفسیر |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
هدف و روش
- سید نعمت‌الله جزایرى نوشته است: چون از نگارش شرح بر کتاب توحید شیخ صدوق فراغت یافتم، به نگارش شرح بر این کتاب پرداختم تا مشکلاتش را آسان سازم و آن را «لوامع الأنوار في شرح عيون الأخبار» نامیدم و در هر کاری بر خدا توکل دارم و در هر محذوری از او پشتیبان خواهم[۱].
ویژگی‌های شرح
- سید محمدمهدی هاشمی تأکید کرده است: این اثر که نویسنده‌اش نگارش آن را در اواخر عمرش (سال 1104ق) به پایان رسانده، شرحی وزین است و شامل مباحثی ارزنده در عقاید، تفسیر، فقه، رجال، لغت، ادبیات و تاریخ می‌شود.
- سید نعمت‌الله جزایرى این شرح را بر عيون أخبار الرضا(ع) نوشته است تا به نشر علوم اهل‌بیت(ع) بپردازد و به مکتب تشیع خدمت کند و به شفاعت امام رضا(ع) نایل شود.
- به حدیث و تاریخ هر دو نیازمندیم تا کلام معصومان(ع) و حوادث تاریخی را بفهمیم و در تاریخ، وقایعی وجود دارد که به‌درستی شناخته نمی‌شود، مگر آنکه به معنای روایتی که در ضمنش آمده توجه شود؛ همان طور که روایاتی داریم که مقصود از آن معلوم نگردد، مگر آنکه شرایط زمانی و مکانی و تاریخی آن دانسته شود و به همین جهت، شیخ صدوق تاریخ و حدیث را با هم بیان می‌کند و شارح نیز به همین ترتیب توضیح می‌دهد.
- به نظر شارح اکثر یا همه احادیث کتاب حاضر، معتبر است و اگر صحیح به معنای جدید نباشد، به اصطلاح قدیم، صحیح است[۲].
نمونه مباحث
- به اجماع همه مسلمانان (جز شواذّ) مقصود از «إِنَّمَا وَلِيكمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَ يؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ هُمْ رَاكعُونَ» (مائده: 55)، امام علی(ع) است. از عمر بن خطاب نقل شده است: 40 انگشتر در حال رکوع صدقه دادم تا برای من هم آیه‌ای نازل شود، ولی نشد[۳].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.