إيضاح المصباح لأهل الصلاح
إيضاح المصباح لأهل الصلاح، اثر سید بهاءالدین علی بن عبدالکریم بن عبدالحمید نیلی (زنده در 816ق)، شرح مختصری است بر «مصباح المتهجد» نوشته شیخ طوسی (385-460ق) که با تحقیق علی عباس علیوی اعرجی، منتشر شده است.
| إيضاح المصباح لأهل الصلاح | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | بهاءالدین نیلی، علی بن عبدالکریم (نويسنده)
طوسی، محمد بن حسن (نويسنده) اعرجی، علي عباس علیوي ( محقق) |
| عنوان‌های دیگر | شرح مختصر مصباح المتهجد للشیخ الطوسي قدس سره ** مصباح التهجد في عمل السنة. شرح |
| ناشر | موسوی‌زاده |
| مکان نشر | عراق - حله |
| سال نشر | 1444ق - 2022م |
| چاپ | 1 |
| موضوع | طوسی، محمد بن حسن، 385 - 460ق. مصباح المتهجد -- نقد و تفسیر - دعاها - اعمال السنه - عبادات شیعه |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | 6022م9ط 267/53 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
کتاب «مصباح المتهجد» از نظر طبقه‌بندی و تألیف، یکی از کتاب‌های مهم بشمار می‌رود؛ زیرا حاوی مجموعه‌ای از دانش‌ها در زمینه‌های مختلف علمی است. این اثر، همچون کشکولی است که دربردارنده موضوعات و مطالب مختلف، از علوم گوناگون، همچون: فقه، عقاید، لغت، نحو، ادبیات، آداب، ادعیه، اقوال و اوراد و مانند آن می‌باشد[۱] و اثر حاضر، اولین شرحی است که بر این کتاب نوشته شده و کتابی علمی و ارزشمند محسوب می‌شود که به شایستگی و هوش نویسنده و کیفیت درک و تیزبینی او، متمایز شده و ویژگی‌هایی دارد که نشان‌دهنده توانایی علمی برتر اوست؛ از جمله آنکه در آن، به تحلیل علمی و زبانی و فقهی مطالب پرداخته شده و مطالب و جزئیات مطرح‌شده در آن، تا مدت‌ها در مجامع علمی و تحقیقاتی، مطرح بوده و بدین ترتیب می‌توان دریافت که شارح، از زمان خویش، جلوتر بوده است[۲].
یکی از ویژگی‌های شرح حاضر آن است که شارح حوادثی را که در زمان خود رخ داده است، ذکر نموده و یا از کسانی بوده که شاهد یا هم‌عصر آنها بوده و آنها را یادداشت کرده است[۳].
اثر حاضر، تنها یک شرح لغوی نیست، بلکه منظومه‌ای معرفتی است که از منظومه دیگری بارور شده و به ثمر نشسته و همواره به منظومه نخستین و متن اصلی، پایبند بوده است. باید توجه داشت عمل تبیین و تشریح برای هر مجموعه فکری، اعم از لغوی، فقهی، فلسفی یا فکری، نمایانگر یک نظام شناختی است که دو چیز در آن وجود دارد: اول، استحکام متن مشروح و توجه به قواعد کلی و مطالب علمی فشرده‌ای که موجب توضیح متن مشروح شده تا بدین وسیله، مردم از آن بهره برده و از آن استفاده کنند. دوم، توانایی شارح در رمزگشایی از مطالب پیچیده متن اصلی و صرف ساعت‌ها و روزها از عمر خود برای ارائه آن به جامعه علمی، تا از آن بهرهمند شود که هر دوی این امور، در شرح حاضر، مشهود است[۴].
پانویس
منابع مقاله
كلمة المركز.