کالیستنس دروغین

    از ویکی‌نور
    کالیستنس دروغین
    NUR103615.jpg
    نام کاملکالیستنس دروغین
    ولادتمصر
    محل تولدمصر
    پیشهقصه‌ پرداز
    اطلاعات علمی
    برخی آثاراسکندرنامه (ابی‌البرکات)

    کالیستنس دروغین، قصه‌پردازی مصری در‌ قرن‌ دوم‌ میلادی است که با فرهنگ یونانی آشنا بوده است. او از اخبار و اقوال‌ و روایاتی‌ که‌ درباره اسکندر شنیده بود، مجموعه‌ای یونانی فراهم آورد که منشأ همه روایات موجود از‌ قصه‌ اسکندر است.[۱]

    رفع یک ابهام

    کالیستنس (370ـ 328پیش از ‎میلاد) یا کالیستن نام مورخ یونانی دوره اسکندر مقدونی پادشاه مقدونیه[۲] است. او در حدود 370 پیش از میلاد در اولینتوس مقدونیه متولد شد و خواهرزاده ارسطو بود و مدتی نزد ارسطو علم بلاغت آموخت. به توصیه ارسطو، اسکندر، کالیستنس را برای نوشتن تاریخ لشکر کشی اسکندر به ایران به کار گرفت.[۳] گفته شده اسکندر از مشاهده سجده ایرانیان برای ادای احترام به پادشاهان خود این رسم را پسندید، دستور داد تا همه در برابر او سجده کنند، اما کالیستنس تنها یونانی بود که در برابر او سجده نمی‌کرد، و به مرور روابط او با اسکندر به وخامت گذاشت، تا این که زندانی شد و درگذشت. البته روایتهای مختلفی درباره مرگ کالیستنس وجود دارد و طبق یک نقل ایشان پس از شکنجه به دارآویخته شد. دو اثر اصلی او عبارت بود از هلنیکا[۴] و تاریخ اسکندر[۵] که تنها قطعات ناچیزی از هر دو کتاب باقی مانده است.[۶]

    کالیستنس دروغین [۷] قصه‌پردازی که در مصر می‌زیسته[۸] و افسانه اسکندر کبیر[۹] را به زبان یونانی در قرون دوم یا سوم میلادی نوشته، هشتاد نسخه و ویرایش از روزگاران گذشته تا کنون از این اثر باقی مانده که به بیست‌وچهار زبان هم ترجمه شده. بسیاری از اخبار و سیرت اسکندر مقدونی که در شاهنامه‌ی فردوسی، تاریخ غُرَرُالسِّیَر ثعالبی، داراب‌نامه‌ طرسوسی، اسکندرنامه‌ی نظامی و دیگر اسکندرنامه‌ها مستقیم یا غیرمستقیم زیر تأثیر این اثر بوده است.

    آثار

    اسکندرنامه: روایت فارسی از کالیستنس دروغین.

    پانویس

    1. ر.ک: پرنیان، موسی؛ سهامی، علی، ص54
    2. history of Greece
    3. Callisthenes of Olynthus، دایرةالمعارف بریتانیکا
    4. Hellenica
    5. History of Alexander
    6. CALLISTHENES، دایرةالمعارف ایرانیکا
    7. Pseudo-Callisthenes
    8. Pseudo-Callisthenesآکسفورد رفرنس
    9. The Romance of Alexander

    منابع مقاله

    1. پرنیان، موسی؛ سهامی، علی، «بررسی تطبیقی روایت اسکندر و سفر به شهر زنان در اخبار الطوال دینوری و شاهنامه»، کاوش‌نامه ادبیات تطبیقی، تابستان 1394، شماره 18، ص53-70.
    2. دایرةالمعارف آنلاین بریتانیکا
    3. دایرةالمعارف آنلاین ایرانیکا
    4. آکسفورد رفرنس

    وابسته‌ها