تاريخ اليمن المسمی بهجة الزمن في تاریخ الیمن
تاريخ اليمن المسمی بهجة الزمن في تاريخ اليمن، از آثار ادیب، مورخ و قاضی قرن هشتم هجری قمری، ت‍اج‌ال‍دی‍ن اب‍وال‍م‍ح‍اس‍ن عبدالباقی بن عبدالمجید یمانی قرشی (متوفای 743ق)، به بررسی اخبار و پیشینه تاریخی یمن از سال 11 تا 724ق، می‌پردازد. مصطفی حجازی این کتاب را تحقیق و تصحیح کرده و برای آن مقدمه‌ای سودمند و روشمند نوشته است.
| تاريخ اليمن المسمی بهجة الزمن في تاریخ الیمن | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | یمنی، عبدالباقی بن عبدالمجید (نويسنده) حجازی، مصطفی (محقق) |
| ناشر | دار الکلمة |
| مکان نشر | یمن - صنعا |
| سال نشر | 1985م |
| چاپ | 2 |
| موضوع | یمن -- س‍ی‍اس‍ت و ح‍ک‍وم‍ت,یمن -- ش‍اه‍ان و ف‍رم‍ان‍روای‍ان,یمن -- تاریخ |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | DS ۲۴۷ /ی۸ی۸ |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ارتباط این نسخه با نسخه دیگر
- کتاب حاضر، روایت نویسنده، ادیب، کاتب (رئیس دیوان انشا)، شاعر و خوش‌نویس قرن هشتم هجری قمری، شهاب‌الدین ابوالعباس احمد بن عبدالوهاب نویرى (677-733ق)، از اندیشور معاصرش ت‍اج‌ال‍دی‍ن عبدالباقی بن عبدالمجید یمانی است و با نسخه دیگری از همین کتاب که به نام بهجة الزمن في تاريخ اليمن منتشر شده، تفاوت دارد.
هدف و روش
- مصطفی حجازی با بیان اینکه فقط نویرى نام این کتاب را به‌شکل کامل ذکر کرده و گفته که نویسنده‌اش ت‍اج‌ال‍دی‍ن عبدالباقی بن عبدالمجید یمانی او را باخبر ساخته، افزوده است: نویرى امانت‌دار است و در جزء 31 از کتاب نهاية الأرب في فنون الأدب در ذیل حوادث سال 725ق، کتاب حاضر را از نویسنده‌اش نقل کرده است و «گمان بیشترم این است که او در عبارت اصل کتاب، تصرفی نکرده است»؛ چون روش مورخان قدیم، روایت باامانت بود و احادیث را معنعن می‌آوردند و...[۱].
انتقاد
- شگفت‌آور است که مصطفی حجازی عبارات کتاب حاضر را که خودش تحقیق و تصحیح کرده، دقیق نخوانده و از این تعبیر نویرى در آغاز متن اصلی، عجولانه گذشته: «قال - أدام الله الانتفاع بفوائده و أجزاه من ألطافه علی أجمل عوائده في كتابة ما مختصره و في بعض ألفاظه ما أوردناه بالمعنی -:...»[۲]؛ زیرا راوی در خلاصه‌سازی و نقل به معنا، پیام را می‌رساند، ولی در الفاظ تصرف می‌کند.
ساختار و محتوا
برخی از موضوعات مطرح در این اثر، عبارت است از: کارگزاران یمن در دوران خلفای راشدین، امویان، عباسیان، اخبار دولت بنی‌زیاد، زیدیان، ایوبیان یمن و اختلاف اشراف و جنگ.
نمونه مباحث
- و در سال 717ق، قاضی فاضل ت‍اج‌ال‍دی‍ن عبدالباقی بن عبدالمجید، با درخواست ملک مؤید از دمشق به یمن رسید و ریاست دیوان انشا را برعهده گرفت و احترام و اکرام شد...[۳].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.