أسماء الأمكنة في تدمر و باديتها؛ معجم تاريخي جغرافي
| الأسماء الأمکنة في تدمر و بادیتها | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | مثقال قشعم، احمد (نويسنده) |
| عنوان‌های دیگر | معجم تاریخي جغرافي |
| ناشر | الارشاد |
| مکان نشر | سوریه - دمشق |
| سال نشر | 2006م |
| چاپ | 1 |
| شابک | - |
| موضوع | پالیمر - فرهنگ جغرافیایی |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ق5الف5 99 DS |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
أسماء الأمكنة في تدمر و باديتها؛ معجمٌ تاريخي جغرافي، نوشته تاریخ‌نگار و جغرافی‌دان معاصر، احمد مثقال قشعم، فرهنگ‌نامه‌ای الفبایی است که شهر قدیمی تَدْمُر (پالمیرا) و بیابان آن را از نظر تاریخ و جغرافیا می‌شناساند و موقعیت‌ها و مکان‌های گوناگونش را شرح می‌دهد.
هدف و روش
- احمد مثقال قشعم، با اشاره به مشکل فقدان اطلاعات کافی درباره مناطق واقع در صحرای تدمر امروزی، افزوده است:
- من دریافتم که اندیشوری نکوشیده که تحقیقی درباره اسامی مناطق قدیمی این شهر انجام دهد و علتش را نمی‌دانم و هر پژوهشگری که تاریخ تدمر را نوشته، فقط به دوران شکوفایی آن قبل از اسلام پرداخته و از سایر مباحث چشم پوشیده است.
- پژوهشگری که در منابع به تحقیق بپردازد اسامی بسیاری از امکنه (کوه‌ها، درّه‌ها چشمه‌ها و...) را می‌یابد که در کتب قدیمی و اشعار و تاریخ وجود دارد و در دوران جدید، خیلی از این مناطق در معجم‌های جغرافیایی و در آثار گوناگون، مشخصات و حدودش معین شده، ولی در یک کتاب مستقلّ نیامده است.
- هدف من گردآوری همه مطالب مربوط به موضوع «اسامی مکان‌های تدمر» در یک اثر جداگانه است و من نهایت سعی خودم را انجام دادم، ولی ادعا ندارم که به موفقیت کامل رسیدم[۱].
- یکی از امتیازات این کتاب، استفاده بجا و فراوان از نقشه‌های جغرافیایی است. احمد مثقال قشعم، تأکید کرده است: باید این مُصوّرات (نقشه‌ها) برای پژوهشگران ترسیم شود تا موقعیت و مشخصات بادیه و منطقه تدمر و مکان‌های آن برایش روشن گردد[۲].
ساختار و محتوا
- نویسنده، نخست به توضیح دقیق و تعریف بادیه (صحراء) و اقسام آن و جایگاه تدمر در آن پرداخته است[۳]. برخی دیگر از مباحث مهمّ کتاب حاضر عبارت است از: عمران و آبادانی در منطقه تدمر و ماورای آن، ریشه‌های اولیه ساکنان و جامعه در استان تدمر، معرفی 35 جایگاه از 111 موقعیت بیابان تدمر و فرهنگ الفبایی امکنه تدمر.
نمونه مباحث
- «الأبيض»: نام کوهی در بادیه شام است و چون رنگ خاکش، مایل به سفیدی است به این اسم نامیده شده است[۴].
- «تَدْمُر» (با فتحه، بعد سکون و آنگاه ضمه): شهری قدیمی و مشهور از بیابان شام که تا حلب، 5 روز فاصله دارد[۵].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.